Sutton Hoo’daki Anadolu Kovasının İçinden İnsan Kemikleri Çıktı

İngiltere’deki 1.400 yıllık Sutton Hoo gemi gömütünde yer alan bir kovayı inceleyen arkeologlar, içinde bir kremasyon mezarı keşfetti.

İngiltere’de onlarca yıl önce Sutton Hoo’da bulunan bir bakır kova, yalnızca estetik bir eser olmaktan çok daha fazlasını barındırıyor: 6. yüzyıldan kalma bu kabın yeni yapılan mikro kazısıyla, elit bir kişiye ait kremasyon kalıntılarını, hayvan kemiklerini ve bir geyik boynuzundan yapılmış tarağı barındırdığı ortaya çıktı.

Bakır alaşımlı Bromeswell Kovası, 1986 yılında Anglo-Saksonlara ait Sutton Hoo gemi mezarında bulundu, ancak Bizans dönemine ait bu kova, gemiden en az bir yüzyıl öncesine tarihleniyor ve muhtemelen Türkiye’den ithal edilmişti.

(İlgili: Sutton Hoo’da, Anadolu’dan Getirilen Kovanın Parçaları Bulundu)

Bu yaz Sutton Hoo’da yürütülecek kazılar öncesinde — ki bu kazılarda İngiltere’nin “Time Team” televizyon serisinden arkeologlar, küratörler ve gönüllüler ile National Trust ve FAS Heritage (Field Archaeology Specialists) ekipleri yer alıyor — uzmanlar, bir Kuzey Afrika av sahnesi tasvir edilen, parçalanmış kovayı inceledi.

Kovadaki Yunanca “Bunu sağlıklı günlerde kullan, Efendi Kont, nice mutlu yıllar boyunca” yazılı yazıt, önceden yapılan araştırmalara göre, bu nesnenin diplomatik bir hediye olabileceğini düşündürmüştü.

Yeni araştırmada York Arkeoloji Vakfı’ndan uzmanlar kovayı mikro ölçekte kazdı. Toprağı kovadan çıkardıklarında araştırmacılar, muhtemelen zamanla çürüyüp yok olmuş bir kesenin içine konmuş olan, kafatası ve ayak bileği parçaları da dahil kremasyonla yakılmış insan kemiklerini ortaya çıkardı.

National Trust arkeoloğu Angus Wainwright, “Bu kovanın Anglo-Sakson döneminde nadir ve değerli bir mülk olduğunu biliyorduk. Şimdi ise öğrendik ki Sutton Hoo topluluğundaki önemli bir kişiye ait kalıntılar bu kovada saklanmış” diyor.

Ancak Bromeswell Kovası’na gömülmüş kişinin kimliği hakkında henüz pek az bilgi var.

Kemiklerle birlikte geyik boynuzundan yapılmış bir tarak bulundu; fakat uzmanlar, Anglo-Sakson döneminde hem erkeklerin hem kadınların tarakları kişisel bakım ve bit kontrolü için kullandığını belirtiyor. Kovada bulunan hayvan kemikleri parçalı haldeydi ama olası bir at kurbanı ihtimalini gündeme getiriyor.

Az miktarda kremasyon kemiği radyokarbon tarihlemesine tabi tutulacak, böylece kovanın Sutton Hoo’daki diğer buluntularla nasıl ilişkili olduğu daha net anlaşılabilecek. Tarağın üzerinde Antik DNA izleri korunmuş olabilir; bu da gömülen kişinin biyolojik cinsiyetini ortaya çıkarabilir.

Sutton Hoo, muazzam gemi mezarıyla tanınsa da bölge aslında 6. ve 7. yüzyıllarda yoğun nüfuslu ve canlı bir ticaret ağına bağlıydı. Sutton Hoo eserleri hem pagan hem Hıristiyan ögeler barındırıyor ve Avrupa ile Orta Doğu’nun dört bir yanından buraya getirilmişler.

Time Team’in Anglo-Sakson uzmanı Helen Geake, “Bromeswell Kovası olağanüstü bir karışım — klasik güney dünyasından gelen bir kap, içinde çok kuzeyli, çok Germen tarzı bir kremasyon barındırıyor. Sutton Hoo’nun garipliğini bu kova özetliyor” diyor.

Sutton Hoo’daki kazılar 13 Haziran’a kadar devam edecek.

Live Science. 20 Mayıs 2025.