Neandertaller 80.000 Yıl Önce Kemik Mızrak Ucu Yapmış

Rusya’da bulunan, şimdiye kadar bilinen en eski kemik mızrak ucunun Neandertaller tarafından yapılmış olduğu belirlendi.

Journal of Archaeological Science adlı akademik dergide yayımlanan makalelerinde, ekip mızrak ucunun nasıl ve nerede bulunduğunu, mevcut durumunu ve yapılan kapsamlı incelemeler sonucunda neler öğrendiklerini aktardı.

Mızrak ucu, 2003 yılında Rusya’nın Kuzey Kafkasya bölgesindeki bir mağarada, çeşitli hayvan kemiklerinin ve bir kamp ateşinin kalıntılarının bulunduğu tortul bir tabakada keşfedildi. Ancak bu mızrak ucu yakın zaman önce detaylı olarak incelenebildi.

(İlgili: Neandertallerin Kemikten Silah Yaptığını Gösteren İlk Kanıt Bulundu)

Araştırma ekibi, spektroskopi, bilgisayarlı tomografi ve diğer mikroskobik analiz teknikleri kullanarak, 9 cm uzunluğundaki mızrak ucunun büyük olasılıkla bir bizona ait kemikten yapıldığını belirledi. Ayrıca, bu ucun bir tür katranla ahşap bir sapa tutturulduğu da ortaya çıktı.

Ekip, mızrak ucunun 80.000 ile 70.000 yıl öncesine tarihlendiğini saptadı. Bu tarih, modern insanın Avrupa’ya gelişinden (yaklaşık 45.000 yıl önce) daha önceye denk geldiği için, mızrak ucunun muhtemel yapımcılarının Neandertaller olduğu düşünülüyor.

Mızrak ucunun daha detaylı incelemesi, onun taş aletlerle şekillendirildiğini ve ya bir savaşta ya da avda kullanıldığını gösterdi. Ucun, çok sert bir cisme çarptığını gösteren çatlaklar vardı. Ayrıca, uzun süreli kullanıma dair herhangi bir iz bulunmaması, mızrağın yapıldıktan kısa bir süre sonra başarılı bir şekilde kullanılmış olabileceğini düşündürüyor.

Bu mızrak ucunun bulunması, Neandertallerin hiçbir zaman taş aletlerin ötesine geçemedikleri yönündeki teorileri çürütüyor. Ekip, bu bulgunun ayrıca Neandertallerin önceden plan yapabildiklerini, sadece aleti yaparken değil, onu kullanma biçimlerinde de ileri düşünce sergilediklerini ortaya koyduğunu belirtiyor.

Ancak bu keşif bir başka soruyu da gündeme getiriyor: Bu örnek neden bu kadar eşsiz? Eğer Neandertaller gerçekten kemikten mızrak uçlarıyla avlanıyorsa, neden bu türden çok daha fazla örnek modern araştırmacılar tarafından bulunamadı? Araştırma ekibi, büyük olasılıkla bu tür nesnelerin zamanla çürüyüp yok olduğunu, çünkü bu örnekte olduğu gibi elverişli ortamlarda bırakılmadıklarını öne sürüyor.

Makale: Golovanova, L. V., Doronichev, V. B., Doronicheva, E. V., Poplevko, G. N., Cleghorn, N. E., Kulkov, A. M., … & Staroverov, N. E. (2025). On the Mousterian origin of bone-tipped hunting weapons in Europe: Evidence from Mezmaiskaya Cave, North Caucasus. Journal of Archaeological Science, 179, 106223.