Orta Çağ Yırtıcı Kuşları, İnsan Atıklarıyla Besleniyordu

Yeni bir araştırmaya göre, Orta Çağ Britanyası’nda yaşayan yırtıcı kuşlar, sanılandan çok daha fazla insan atıklarıyla besleniyordu.

30’dan fazla eski kuş iskeletinin incelendiği araştırmaya göre, Orta Çağ Britanya’sındaki yırtıcı kuşlar, daha önce düşünülenden çok daha fazla düzeyde insan atıklarıyla besleniyordu.

Oxford, Winchester ve Londra gibi kentlerin yakınlarında yaşayan eski kızıl çaylaklar, şahinler ve kartallar canlı av yerine çoğunlukla çöplerle besleniyorlardı.

Journal of Archaeological Science dergisinde yayımlanan araştırmada, kuşların beslenme biçimlerini ortaya çıkarmak için 4.000 yıl öncesine kadar uzanan kuş kemiklerindeki kimyasal belirteçler incelendi.

(İlgili: Kuşlar Binlerce Yıldır İnsan Faaliyetlerine Uyum Sağlıyor)

Reading Üniversitesi’nden baş araştırmacı Juliette Waterman, “Tarihsel kayıtlar, Orta Çağ kızıl çaylaklarının pazarlardan yiyecek çaldığını ve insanların ellerinden lokmalarını kaptığını gösteriyor. Bazı çaylaklar tamamen insan kaynaklı yiyecekler yediklerine dair kanıtlar taşıyor. Bu, esas olarak tavşan ve küçük memelileri avlayan modern kuşlarınkinden çok farklı bir diyet” diyor.

Tavşan yoktu, atıklarla beslendiler

Britanya’daki arkeolojik alanlarda bulunan 11 kızıl çaylak, 18 şahin ve 3 beyaz kuyruklu kartala ait kemikleri inceleyen araştırmacıların yer aldığı çalışma, yırtıcı kuşlarla insan yerleşimleri arasındaki ilişkinin binlerce yıl öncesine dayandığını ortaya koydu.

Orta Çağ’dan önce Britanya’da tavşanların bulunmaması, yırtıcı kuşları atıkların bol olduğu insan yerleşimlerinde alternatif yiyecek bulmaya itmiş olabilir. Analizler, Orta Çağ kuşlarının kemiklerinde aynı bölgelerde yaşayan insanlarla benzer kimyasal belirteçler olduğunu gösterdi ve bu da düzenli olarak çöplüklerden ve kasap atıklarından beslendiklerini gösteriyor.

Kuşların uyum yeteneği özellikle Orta Çağ kasabalarında belirgin olarak görülüyor. Oxford, Winchester ve diğer kentsel alanlardaki kızıl çaylaklar, insan atıklarıyla beslendiklerine dair en güçlü kanıtı gösterdi. Kimyasal belirteçler, kırsal kesimdeki benzerlerinden daha fazla işlenmiş gıda yediklerini gösteriyordu. Reading gibi kentsel alanlarda bulunan günümüz kızıl çaylakları, bahçelerde bırakılan yiyecek artıklarından ve parçalarından yararlanarak Orta Çağ atalarına benzer şekilde uyum sağlayabilen beslenme alışkanlıkları sergiliyor.

Bu çalışma, modern kentsel alanlarda yetişen yırtıcı kuş popülasyonlarının yönetimi ve aynı zamanda korunan türlere karşı olumlu kamu tutumunun sürdürülmesi açısından değerli olabilir.

University of Reading. 16 Ocak 2025.

Makale: Waterman, J., Black, S., Sykes, N., Mills, W. F., Doherty, S., Britton, H., … & Fellowes, M. D. (2025). Tracking 4000 years of raptor diets through isotope analysis reveals urban scavenging with implications for conservation. Journal of Archaeological Science, 175, 106147.