Binlerce Sikke, İmparatorluk Sınırından Çok Uzağa Saklanmış

Roma İmparatorluğu’nun sınırlarından kilometrelerce uzakta, Almanya’nın dağlarında saklanmış yaklaşık 3.000 adet Roma sikkesi bulundu.

Almanya’da bir kişi, Roma İmparatorluğu’nun eski sınırlarının kuzeyinde ve o dönemin bilinen hiçbir Germen yerleşimine yakın olmayan bir bölgede yaklaşık 3.000 Roma dönemi sikkesi içeren nadir bir koleksiyon keşfetti. Uzmanlar, bu büyük koleksiyonun oraya nasıl ve neden gelmiş olabileceğini henüz bilmiyor.

Lisanslı metal dedektörü kullanıcısı, buluntuları hemen Ren Nehri kıyısındaki Koblenz’de görev yapan devlet arkeologlarına bildirdi. Yapılan kazıda, yaklaşık 2.940 sikke ile geometrik desenlerle süslenmiş 200’den fazla ince gümüş parça ortaya çıkarıldı. Bu parçalar, iki kaya arasında saklanmış, artık kırılmış olan seramik bir çömleğin içindeydi.

Koblenz Eyaleti Arkeoloji Dairesi’nin başkanı ve kazı çalışmalarını yürüten Timo Lang, “Sikkelerin çoğu, MS 3. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun resmi gümüş sikkesi olan ancak çoğunlukla ince bir gümüş kaplamaya sahip bronzdan oluşan Antoninianus adı verilen sikkeler” diyor.

(İlgili: Almanya’da Bir ‘Barbar’a Ait 1.700 Yıllık Mezar Keşfedildi)

Sikkelerin kötü durumları nedeniyle şimdiye kadar yalnızca 100 tanesi tanımlanabildi. Çoğu, bir tarafında Roma veya Galya imparatorlarının portrelerini, arka yüzlerinde ise Hercules ve Mars gibi tanrıların tasvirlerini taşıyor.

En eski sikkeler, MS 238-244 yılları arasında hüküm süren Roma imparatoru III. Gordianus’u tasvir ederken, en yenileri MS 269-271 civarında hüküm süren Galya imparatoru Victorinus’u tasvir ediyor. Arkeologlar, gümüş parçaların ne işe yaradığını henüz belirleyemediler, ancak seramik çömleğin şekli MS 3. yüzyıl Roma seramik gelenekleriyle uyumlu.

Sikkelerin MS 241 ile 243 ve MS 269 ile 271 yılları arasında basıldığı tespit edildi, bu nedenle koleksiyonun büyük olasılıkla 270’lerin başında gömüldüğü düşünülüyor.

Keşif, Westerwald dağ silsilesinde, Herschbach kasabası yakınlarında, Roma İmparatorluğu’nun Germenlerle sınırını belirleyen Yukarı Germen Limes hattının 18 kilometre ötesinde yapıldı. Üçüncü yüzyıl Roma sikkeleri, imparatorluk sınırları içinde sıkça bulunur, ancak bu büyüklükte bir koleksiyonu imparatorluğun eski toprakları dışında bulmak son derece nadir bir durum.

Lang, “Roma İmparatorluğu dışında bulunan sikke koleksiyonları genellikle birkaç düzine veya belki birkaç yüz sikkeden oluşur” diye açıklıyor. Ayrıca, bu döneme ait daha fazla sikke içeren yalnızca bir koleksiyon bildiğini ve onun da Polonya’da bulunduğunu ekliyor.

Arkeologlar, bulunan sikkelerin bazılarının Roma’dan geldiğini, ancak çoğunun o dönemde Galya İmparatorluğu’na ait olan Köln’de basıldığını belirledi. Lang, Galya İmparatorluğu’nun MS 260-274 yılları arasında yaşanan siyasi istikrarsızlık döneminde Roma İmparatorluğu’ndan ayrılarak modern Fransa, Belçika, İspanya ve Almanya ile İtalya’nın bazı bölgelerini kapsadığını söylüyor. Ancak koleksiyonu buldukları bölge Galya İmparatorluğu’na ait değildi.

Peki bu sikkeler nasıl düşman topraklarına ulaştı? Çeşitli olasılıklar var. Bunlardan biri, Galya İmparatorluğu’nun Germen elitlerini kendilerine saldırmamaları ya da Roma İmparatorluğu’na saldırmaları için rüşvetle ikna etmeye çalışması olabilir. Ancak sikkelerin, bilinen hiçbir Germen yerleşiminin olmadığı Westerwald dağlarına neden saklandığı hâlâ bir sır.

Lang’in ekibi, gümüş parçaların orijinal şekillerini dijital olarak yeniden oluşturmak için bilgisayarlı tomografi (BT) tarayıcı kullanarak analiz yapmayı planlıyor. Arkeologlar ayrıca diğer araştırmacılarla işbirliği yaparak kalan sikkeleri de tanımlamayı hedefliyor.

Live Science. 18 Ekim 2024.