Avrasya Alakargaları ‘Zihinsel Zaman Yolculuğu’ Yapabiliyor

Avrasya alakargaları, insanlarda epizodik belleğin özelliği olan geçmiş olayların küçük ayrıntılarını hatırlama yeteneğine sahip.

Olayları hatırlarken insanlar “zihinsel zaman yolculuğu” yapma, geçmiş deneyimleri bilinçli şekilde tekrar kafasında canlandırma ve o sırada önemsiz görünen ayrıntıları potansiyel olarak hatırlama yeteneğine sahip. Bazı araştırmacılar bu “epizodik belleğin” insanlara özgü olduğunu öne sürüyorlar.

Bu çalışmada Davies ve meslektaşları, saklanan yiyeceğin yerini hatırlama konusunda başarılı olan yedi Avrasya alakargasında epizodik bellek benzeri hafızanın var olup olmadığını test etmek için bir hafıza deneyi gerçekleştirdiler.

Deneyde kuşlar, yiyeceğin dört özdeş fincandan oluşan bir sıra halindeki fincanlardan birinin altına yerleştirildiğini izlediler ve daha sonra yem içeren fincanı doğru seçtikleri için ödüllendirildiler. Birkaç denemeden sonra kuşlar, sıradaki konumunu hatırlayarak doğru bardağı bulma konusunda eğitildi.

(İlgili: Şaşırtıcı Araştırma, Kargaların Sesli Sayabildiğini Gösteriyor)

Daha sonra, test sırasında alakargalar üzerinde beklenmedik bir hafıza değerlendirmesi gerçekleştirildi: Yiyeceklerin artık benzersiz görsel özelliklere sahip olan kaplardan birinin altına yerleştirilmesini izlediler, ancak daha sonra kapların yerleri değiştirilirken ve yeniden düzenlenirken 10 dakika boyunca kaplardan ayrı bir yerde tutuldular.

Kapların değişen konumlarına ve eklenen zaman gecikmesine rağmen, kuşlar yem verilen kabı görsel özelliklere göre yüzde 70 oranında doğru bir şekilde tanımladılar.

Bu sonuçlar, eğitim sırasında kaplar arasındaki görsel farklılıklar çok az derecede olmasına rağmen, kuşların test sırasında bu farklılıkları fark edebildiklerini ve insanlarda epizodik belleğe benzer şekilde bunları daha sonra hatırlayabildiklerini gösteriyor.

Bu çalışma, epizodik belleğin alakargaların yiyecek depolarını bulmasına yardımcı olabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, gelecekteki çalışmalarda, kuşların yiyecekle ilgili olmayan diğer senaryolarda da benzer hafıza becerileri gösterip gösteremeyeceğinin araştırabileceğini öne sürüyor.

Yazarlar, “Kargalar, belleğin oluşturulduğu sırada hiçbir özel değeri veya ilgisi olmayan ayrıntıları hatırlayabildikleri için, bu onların hatırlanan bir olayla ilgili küçük bilgileri kaydedebildiklerini, hatırlayabildiklerini ve bu bilgilere erişebildiklerini gösteriyor.” diyorlar.

“Bu, ‘epizodik’ bellek olarak bilinen, geçmiş olayları (veya olaylar zincirini) zihinsel olarak ‘yeniden yaşadığımız’ insan hafızasının türünü karakterize eden bir yetenek.”

Public Library of Science. 15 Mayıs 2024.

Makale: Davies, J. R., Garcia-Pelegrin, E., & Clayton, N. S. (2024). Eurasian jays (Garrulus glandarius) show episodic-like memory through the incidental encoding of information. Plos one, 19(5), e0301298.