100 Parça Halindeki 1.800 Yıllık Kol Koruyucusu Restore Edildi

İskoçya’da bir Roma kalesinde yüz parça halinde bulunan ve pirinçten yapılmış 1.800 yıllık kol zırhının parçaları yeniden birleştirildi.

Yaklaşık 1.800 yıl önce yüksek rütbeli bir Romalı askerin kılıç kolunu koruyan muhteşem bir pirinç zırh, İskoçya’daki Roma kale kompleksi Trimontium’da bulunan 100’den fazla parçadan yeniden inşa edildi.

Eserin parçaları Edinburgh’daki İskoçya Ulusal Müzeleri tarafından bir araya getirildi ve şimdi ise British Museum’un Roma ordusundaki yaşamı konu alan yakında düzenlenecek sergisine ödünç verilecek.

MS 2. yüzyılda, armadillo pulları gibi üst üste binen pirinç şeritlerden yapılmış kol koruyucusu, tüm Roma İmparatorluğu’nda bilinen üç örnekten biri ve en sağlam olanı.

Roma döneminde çoğu kol koruyucu demirden yapılmıştı ki bu daha işlevseldi. Pirinç ise kullanıcının kolunda altın gibi görünüyor ve bir askerin savaş alanındaki rütbesini belirtiyordu.

(İlgili: Gizemli Antik Roma Objesinden Bir Tane Daha Bulundu)

İskoçya Ulusal Müzeleri tarihöncesi ve Roma arkeolojisi baş küratörü Dr. Fraser Hunter, “Bu eser kesinlikle harika. Bu kişinin sahip olduğu korumayı ve aynı zamanda prestijini anlıyorsunuz. Altın rengi parlıyordu ve onu taktığında kesinlikle muhteşem görünüyordu.” diyor.

Söz konusu eser 1906 yılında, avukat ve antika meraklısı James Curle tarafından İskoçya sınırındaki Newstead’de, Trimontium kalesinde keşfedildi. James Curle bunun göğüs ve omuzları koruyan bir koruyucu olduğunu düşündü ancak herhangi bir paralellik bulamadı. 1990’lı yıllarda kol koruyucu olarak tanımlandı ve şimdi tekrar bir araya getirildi.

Dr. Fraser Hunter, bazı parçalar üzerinde çalışmaya başladıklarında “her şeyin eksiksiz” olduğunu fark ettiğini söylüyor: “British Museum sergisi, tüm parçaları bir araya getirmemiz için bize zaman ve kaynak sağlama konusunda gerçekten teşvik edici oldu.”

Kendisi bunun büyük olasılıkla bir lejyoner donanımının kritik bir parçası olduğuna inanıyor: “O dönemde garnizonda lejyonerlerin bulunduğunu biliyoruz. Görkeminden dolayı -ki o zamanlar pirinç pahalı bir metaldi- muhtemelen yüksek rütbeli bir yüzbaşıydı.”

Hunter, pullu tasarımın herhangi bir darbeyi saptıracağını ve alt dolgunun gücün çoğunu emeceğini söylüyor: “Sağ kolunuz tamamen korunuyordu.”

Hunter, MS 180 civarında Romalıların İskoçya’da ayaklanmalar ve huzursuzluklarla karşı karşıya kaldığını ekliyor: “Barbarların bir generali ve onun birliklerini katlettiğine dair edebi bir referans var.”

Parçaların tamamı bir asırdan fazla süredir müzenin koleksiyonunda yer alırken, bir kısmı 25 yıldır sergileniyor, bir kısmı ise Trimontium Müzesi’ne ödünç verilmişti. Ondan parçalar depoda duruyordu.

Müzenin eski eser konservatörü Bethan Bryan, “Tamamlanması yaklaşık üç hafta sürdü ve bazı parçalar çok küçük olduğundan bazen imkansız görünüyordu. Üç hafta boyunca aynı şeylere bakmak gözlerinize ve beyninize zarar verir. Ancak her parça yerini buldu.” diyor.

Metal iyi bir koruma durumunda, ancak korozyondaki desenler derinin ve dolgunun nereye yapıştırıldığına dair ipuçları veriyor. Orijinal deri parçaları hala hayatta.

Romalılar Trimontium’u terk ettiğinde kol koruması geride kalmış gibi görünüyor. Bundan önce orada ve çevresindeki yerleşimde yaklaşık 2.000 kişi yaşıyordu.

Kol korumaları bölgenin en son kalesinin karargahında tutulmuştu. Hunter, “Komutanın kendi subaylarına talimat vereceği yer burası. Ama öyle görünüyor ki burası aynı zamanda onarımların da yapıldığı yer; askeri teçhizat için bir atölye. Yapı terk edildiğinde ihtiyaç fazlası olduğu düşünülen ekipmanlar atıldı.”

The Guardian. 21 Ocak 2024.