Menga Dolmeni, Neolitik Çağın Mühendislik Başarılarından Biriydi

İspanya’daki araştırmacılar, Menga dolmeninin Neolitik çağın en büyük mühendislik başarılarından birini temsil ettiğini ortaya çıkardı.

Scientific Reports’ta yayımlanan çalışmada ekip, eski mezar alanını oluştururken kullanılan taş hakkında daha fazla bilgi edinmek ve yapım aşamasında ahşap ve ipin nasıl kullanıldığını keşfetmek için yeni teknolojiyi kullandı.

Menga dolmeni, İspanya’nın Málaga şehrindeki Antequera bölgesinde yer alan antik bir tümülüs. Yaklaşık 5.700 yıl öncesine tarihlenen yapı, Avrupa’da inşa edildiği bilinen en büyük megalitik yapılardan biri.

Bir tepenin zirvesinde, en büyüğü 100 tonun üzerinde olan büyük taşlar kullanılarak inşa edilmiş olan bu yapı üzerine yapılan yeni çalışmada araştırma ekibi, tümülüsün inşasında kullanılan taşların bileşimini, nereden geldiklerini ve nasıl taşındıklarını daha yakından inceledi.

(İlgili: İtalya Kıyılarında Obsidyen Taşıyan Neolitik Batık Keşfedildi)

Taşların yapısı hakkında daha fazla bilgi edinmek için petrografik ve stratigrafik analiz tekniklerini kullanan araştırma ekibi, taşların çoğunlukla bir tür kum boyu bileşenlere sahip kireçtaşı olan kalkarenitler olduğunu ortaya çıkardı. Kalkarenitler, modern çağda, kırılganlıklarından dolayı yumuşak taşlar olarak biliniyor. Araştırmacılara göre, bu kadar yumuşak bir kaya türünün hasar almadan taşınması oldukça zor olurdu; bu bulgu, belirli bir düzeyde mühendislik gelişmişliğini akla getiriyor.

Bu kadar büyük taşların taşınması ve yerleştirilmesi, özellikle adından da anlaşılacağı gibi odanın tepesine çatı görevi görecek şekilde döşenen kapak taşı için çok büyük bir planlama ve mühendislik gerektiriyordu. Araştırmacılar, bu kapak taşının yaklaşık 150 ton ağırlığında olduğunu söylüyorlar. Bu kadar büyük kayaların yerleştirilmesinin iskele ve halat kullanımını gerektirdiğini, bunları taşımak için ise düz yolların gerekli olduğunu belirtiyorlar.

Ekip, ayrıca, mezar alanının istenilen yöne bakacak şekilde inşa edildiğini de belirtiyor. Mezarın konumu, odanın içinde karmaşık ışık desenleri yaratacak şekilde yakındaki dağlarla aynı hizada. Ek olarak, araştırmacılara göre ilk mühendisler, erozyonu önlemenin bir yolu olarak su sızıntısını uzaklaştırmak için mezar odasının kenarlarına taşları birbirine kenetlenecek şekilde yerleştirmenin bir yolunu bulmuşlardı.

Makale: José Antonio Lozano Rodríguez et al. (2023). The provenance of the stones in the Menga dolmen reveals one of the greatest engineering feats of the Neolithic, Scientific Reports.