Çanakkale Biga’da Bulunan Polyksena Lahdi

Anadolu’da, bugüne kadar bulunan figürsel anlatımlı lahitlerin en erken örneği olan Polyksena Lahdi, MÖ 6. yüzyıl sonlarına tarihleniyor.

1994 yılında bir kaçak kazı ihbarı üzerine, Çanakkale Müzesi’nin Kızöldün Tümülüsü’nde yaptığı kurtarma kazıları sonucunda açığa çıkarıldı. 

Prokonnesos mermerinden yapılmış olan lahit, 3.32 metre uzunluğunda, 1.60 metre genişliğinde ve 1.78 metre yüksekliğinde. Dört cephesinde, kabartma olarak yapılmış figürlü sahneler bulunuyor. Uzun kenarlarından birinde, Troia kralı Priamos ile kraliçe Hekabe’nin küçük kızları olan Polyksena’nın kurban edilmesi olayı betimlendiği için eser, “Polyksena Lahdi” adıyla anılıyor.

Lahdin Polyksena ile aynı kaderi paylaştığı düşünülen bir genç kız için yapıldığı konusunda fikirbirliği olsa da, sipariş edildiği kişi dışında, bir soylu tarafından kullanıldığı düşünülüyor. Bu düşüncenin en büyük sebebi, içerisinden yetişkin bir erkek iskeleti çıkması ve batı tarafındaki tava kiremitlerinin altında, Pers harmamaksa’sına dönüştürülmüş bir savaş arabasına ait iki bronz tekerlek ve bronz bir koşum takımı bulunması.

Lahdin ön uzun yüzünde düğüne hazırlık ve şölen, kısa yüzlerinden birinde gelin odası betimi, arka uzun yüzünde Polyksena’nın kurban edilişi ve Troialiların ağıtı ve diğer kısa yüzünde Hekabe’nin ağıtı sahnesi yer alıyor.

Düğün hazırlığı sahnesinde tahtta oturan ve kiton ve himation giymiş olan kadın figürünün başında bir duvak bulunuyor. Figürün sol elinde evliliğin sembolü çiçek ve sağ elinde de doğurganlığın sembolü olan yumurta yer alıyor. Genç kızın kurban edildiği yer ise Akhilleus’un mezarının yanı başı. 

Anadolu’da bulunan figürsel anlatımlı en eski lahit olduğu bilinen yaklaşık 2600 yıllık Polyksena Lahdi, Troya Müzesi’nde sergilenen en önemli eserler arasında yer alıyor.