Elle Dikilmiş 3.000 Yıllık Gemi Denizden Çıkartılıyor

Hırvatistan’da bulunan Zambratija gemisi, tarihine göre harika görünmesine rağmen yaklaşık 3.000 yıl önce elde dikilmişti.

Deniz arkeologları, 3.000 yılı aşkın süredir deniz dibinde duran eski bir gemi batığını kurtarmak için zorlu bir plan yaptılar. Gemi eski zamanlarda elde dikilmiş olmasına rağmen, günümüze kadar inanılmaz derecede iyi durumda kalmayı başarmış.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden (CNRS) bir deniz arkeoloğu olan Giulia Boetto, “Zambratija gemisi” olarak adlandırılan geminin kullanımda olduğu dönemde toplam 10 metre uzunluğunda ve 2,3 metre genişliğinde olduğunu söylüyor.

(İlgili: İsrail’de 40 Ton Mermer Sütun Taşıyan Batık Keşfedildi)

Söz konusu batık, adını, Adriyatik Denizi kıyısında, Hırvatistan’daki Istria İlçesinin Zambratija Körfezi’nde bulunduğu yerden aldı.

Bu ayın başlarında, Center Camille Jullian ve Istria Arkeoloji Müzesi’nden bir dalgıç ekibi, geminin bazı bölümlerini deniz tabanından çıkarma görevine başladı.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’ne (CNRS) göre araştırmacılar, bunun MÖ 12. yüzyıl ile 10. yüzyıl arasına tarihlendiğine dair kabaca bir fikre sahipler ve bu da onu “Akdeniz’de bilinen en eski tamamen elle dikilmiş gemi” yapıyor.

CNRS’ye bağlı bir Hırvat araştırma kuruluşu olan Camille Jullian Center yaptığı açıklamada, “Mimarisi ve konstrüksiyonu, kaplamaların montaj tekniği ve teknenin su geçirmezlik sisteminin Akdeniz’de bir benzeri daha yok.” diyor.

Araştırmacılar, korunma durumu ve tasarımı dikkat çekici olsa da, batığın Akdeniz’in bu köşesinde ortaya çıkan eski gemi inşa geleneklerinin tipik bir örneği olduğuna inanıyor.

“Tüm bu mimari özellikler, kullanılan montaj türleri ve tarihlendirme nedeniyle Zambratija teknesi, Adriyatik’te tanımlanan dikili tekne inşa geleneklerinden birinin ilk örneği olarak kabul edilebilir.”

2019 tarihli bir makaleye göre, sadece 2,5 metre derinlikte bulunan gemi batığı araştırmacılar tarafından ilk olarak 2008 yılında keşfedildi, ancak o zamandan beri gemiye sadece birkaç dalış gerçekleştirildi.

En son girişimin amacı, onu deniz tabanından çıkarmak ve geminin yapısının üç boyutlu bir rekonstrüksiyonunu oluşturmak. Araştırmacılar ayrıca, geminin sırlarını ortaya çıkarmak için malzemelerinin ayrıntılı bir analizini yapmayı umuyorlar.

Uzun vadede enkazın hassas doğası, bunun Hırvatistan’da “tuzdan arındırılmasını” gerektirecek ve sonunda Fransa’daki kültürel eserlerin restorasyonunda uzmanlaşmış Arc-Nucléart atölyesine gönderilecek.

IFL Science. 20 Haziran 2023.