Stonehenge Yakınlarında Tunç Çağı Tümülüsleri Bulundu

Stonehenge yakınlarında, 4.400 yaşında olduğu düşünülen Tunç Çağı tümülüslerinden oluşan büyük bir mezarlık keşfedildi.

Mezarlık, İngiltere’nin güneybatısındaki Salisbury’nin eteklerinde Harnham yakınlarındaki bir yamaca MÖ 2400 ile MÖ 1500 yılları arasında inşa edilmiş 20’den fazla dairesel tümülüs içeriyor.

Söz konusu mezar alanının Stonehenge’e yakınlığı dışında, ünlü anıtla bağlantılı olduğuna dair hiçbir kanıt yok. Ancak kazıları yürüten özel bir firma olan Cotswold Archaeology’den yapılan açıklamaya göre tümülüsler, Stonehenge’in bazı merkezi taşlarıyla aynı zamanlarda inşa edildi.

(İlgili: Stonehenge’teki ‘Şaman’ Mezarının Sırları Çözülüyor)

Pek çok arkeolog, Stonehenge’in de esas olarak bir mezarlık olduğunu düşünüyor, ancak aynı zamanda ortak bir toplanma yeri veya hatta bir takvim işlevi görmüş olabilir.

Yeni bulunan tümülüslerin boyutları, en küçüğü yaklaşık 10 metre ve en büyüğü 50 metre olacak şekilde değişiyor Ancak çoğu 20 ila 30 metre arasında.

Eski tümülüsler

Cotswold Archaeology’de bir arkeolog ve sitenin kazı sonrası yöneticisi olan Alistair Barclay, “Mezarlıktaki tümülüsler, çiftler halinde veya altılı küçük kümeler halinde gruplandırılmış.” diyor.

Arkeologlar 2022’de bölgede çalışmaya başladıktan sonra, iki alanda beş tümülüsü tamamen kazdılar. Tümülüslerden dördü daha önce tanımlanmıştı, ancak beşincisi bilinmiyordu, çünkü muhtemelen yamaçtan akan gevşek toprakla kaplanmıştı.

Tümülüslerden biri başlangıçta oval şekilli bir hendekle çevriliydi ve daha sonra bu hendek, tarih öncesi dönemde neredeyse dairesel bir hendekle değiştirilmişti. Bu durum, tümülüsün diğerlerinden önce, MÖ 2400 civarında sona eren Neolitik dönemde inşa edilmiş olabileceğini gösteriyor. Açıklamada, bu tümülüsün merkezinin yakınındaki bir toplu mezarda yetişkinlerin ve çocukların iskelet kalıntılarının bulunduğu belirtildi.

Oval hendek aynı zamanda Neolitik çağda aletler, ritüel eserler ve bız ve tarak gibi küçük parçalar yapmak için çok değerli olan kızıl geyik (Cervus elaphus) boynuzlarının çukurlarını da kesiyordu. Boynuzlar şimdi, bir zamanlar alet yapmak için kullanıldığını gösterebilecek kasıtlı kırılma veya aşınma belirtileri açısından analiz edilecek.

Tarih öncesi ölü gömme adetleri

Arkeologlar, tümülüsler arasındaki diğer dokuz mezarın kalıntılarını ve mezarlardan üç eser çıkardılar. Mezar eşyalarından bazıları, belirgin yuvarlak içme kapları olan beherlerdi. Bu durum, oraya gömülen insanların MÖ 2450’den sonra Britanya’da yaygın olan Tunç Çağı “Beaker kültürü”nden olduğunu gösteriyor.

Cotswold Arkeoloji ekibi ayrıca, bir Demir Çağı ekim alanının izleri de dahil olmak üzere, bölgede daha sonraki yerleşimlere dair kanıtlar buldu. Bu döneme dair bulgular, 240’tan fazla çukur ve direk deliğinden oluşuyor. Çukurlardan bazıları tahıl depolamak için kullanılmış olabilir, ancak çoğu çöp atmak için kullanılıyordu. Çöp çukurları, o zamanlar insanların nasıl yaşadığını ve toprağı nasıl ektiğini inceleyen arkeologlar için özel bir önem taşıyor.

Ekip ayrıca, Anglo-Sakson çağından (MS 5. ila 11. yüzyıllar) diğer eserlerle birlikte bölgede bir Sakson yapısına dair kanıtlar buldu.

Live Science. 16 Haziran 2023.