Pınarbaşı Kazılarında 16.000 Yıllık Mezarlık Bulundu

Karaman’da yer alan Pınarbaşı’nda, günümüzden yaklaşık 16.000 yıl öncesine tarihlenen bir mezarlık alanı bulundu.

Kemikler üzerinde yapılacak antik DNA analizleri ile Pınarbaşı’nda tespit edilen Orta Anadolu’nun en eski sakinlerinin, Boncuklu Höyük ve Çatalhöyük ile olan akrabalık ilişkileri anlaşılacak.

Karaman ili merkez ilçesine bağlı Süleymanhacı Köyü yakınlarında yer alan Pınarbaşı arkeolojik sit alanında Karaman Müze Müdürlüğü başkanlığında, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Mustafaoğlu’nun bilimsel danışmanlığında, Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Douglas Baird ve ulusal-uluslararası üniversitelerden gelen öğrencilerin katılımlarıyla 16 Haziran 2022 tarihinde arkeolojik kazı çalışmaları başladı.

(İlgili: Orta Anadolu’da Tarım Göçmenlerle Değil Yerlilerle Başladı)

Pınarbaşı kazıları daha önce 1994-1995 ve 2003-2004 yılları arasında iki farklı dönemde yapıldı. 2022 yılında ise Karaman Müze Müdürlüğünün talebi ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün onayı doğrultusunda müze kurtarma kazısı kapsamında yeniden başladı.

Pınarbaşı sit alanı, höyük ve kaya altı sığınağından oluşuyor. 2022 yılı çalışmaları, MÖ 14.000 – 11.000 yıllarına tarihlenen ve Epi-paleolitik olarak bilinen dönemi içeren kaya altı sığınağında sürdürüldü.

Kazı çalışmalarında 1-3 yaşlarına ait olabilecek bir çocuk mezarı açığa çıkarıldı. Mezarla aynı seviyede bulunan ve Epi-paleolitik dönemi karakterize eden, obsidyen kullanılarak yapılmış geometrik formlu mikrolitik aletlerin ortaya çıktı. Ayrıca aynı tabakadan kemikler ile bulunan aşı boyası kalıntıları, deniz kabuklarından boncuklar (nassarius) gibi buluntular, mezarın yaklaşık olarak MÖ 14.000 yıllarına, yani günümüzden 16.000 yıl öncesine ait olduğunu gösteriyor.

Heyecan verici bu keşfe ek olarak, mezarın bulunduğu alanda yapılan incelemelerde daha alt tabakalarda birden fazla bireye ait olabilecek kemikler tespit edildi. Daha önceki yıllarda yapılan kazılarda açığa çıkarılan mezarlarda tespit edilen iki bireye ait iskelet kalıntıları ve 2022 yılı kazılarında tespit edilen insan kemiği buluntuları göz önünde bulundurulduğunda, Pınarbaşı’nda kazısı yapılan seviyelerin mezarlık alanı niteliği gösterdiğini söylemek mümkün.

Buluntular üzerinde yapılacak ayrıntılı tarihlendirme çalışmaları ile kesin tarihlerin tespit edilmesi planlanıyor. Buna ek olarak kemikler üzerinde yapılacak antik DNA analizleri ile Pınarbaşı’nda tespit edilen Orta Anadolu’nun en eski sakinlerinin Boncuklu Höyük ve Çatalhöyük ile olan akrabalık ilişkileri başta olmak üzere tarih öncesine tarihlenen diğer buluntu alanları ile olası ilişkilerini anlamaya yönelik yeni verilere ulaşılması hedefleniyor.