İnkalar, Kurban Edilecek Çocukları Özel Bir İçki ile Sakinleştirmiş

İnka çocukların mumyalanmış saç ve tırnak kalıntıları, kaygılarını azaltmış olabilecek bir maddenin izlerini içeriyor.

Törensel bir başlık takan bu kız da dahil olmak üzere, ritüel olarak kurban edilmiş iki İnka çocuğunun daha önce kazılmış cesetleri, öldürülmeden günler veya haftalar önce onları sakinleştirmek için kullanılmış olabilecek bir içeceğe dair kimyasal ipuçları verdi. C: Johan Reinhard

500 yıldan daha uzun bir süre önce kurban töreni için aday gösterilen iki İnka çocuğu, şimdiye kadar fark edilmeyen özel bir yatıştırıcı karışım içmişti.

Yeni bir çalışmanın gösterdiğine göre, büyük olasılıkla yaklaşık 4 ila 8 yaşlarında bir kız ve bir erkek çocuk olan bu genç kurbanlar, törenle öldürülmeden ve Peru’nun Ampato dağına gömülmeden günler veya haftalar önce ruh hallerini hafifleten ve sinirlerini yatıştıran bir sıvı içtiler.

Polonya, Varşova Üniversitesi’nden biyoarkeolog Dagmara Socha ve meslektaşları, gençlerin cesetlerinin, halüsinojenik etkileriyle bilinen sıvı bir karışım olan ayahuasca’nın ana bileşenlerinden birinin kimyasal kalıntılarını içerdiğini söylüyor. Analizler, kızın doğal olarak mumyalanmış vücudundaki saçlara ve erkeğin kısmen mumyalanmış kalıntılarındaki tırnaklara odaklandı.

(İlgili: İnkalar Kurban Ettikleri Çocukları Uyuşturmuş)

Bu kalıntılarda ayahuasca’nın güçlü halüsinojenlerinin moleküler belirtileri görülmese de, ekip Banisteriopsis caapi sarmaşıklarının kimyasal ürünleri olan harmin ve harmalin izleri buldu. Ayahuasca’da B. caapi, diğer halüsinojenik bileşenlerin gücünü artırır.

Kemirgenlerle yapılan son araştırmalar, harmin içeren solüsyonların beyni, bazı antidepresan ilaçların yaptığı gibi etkilediğini gösteriyor. Socha, “Bu, B. caapi’nin geçmişte antidepresan özellikleri nedeniyle kullanılmış olabileceğine dair ilk kanıt” diyor.

Columbia, Missouri Üniversitesi’nden arkeolog Christine VanPool, harminin insanlarda depresyonu veya kaygıyı azaltıp azaltmayacağına dair araştırmalar henüz emekleme aşamasında olduğunu ancak bileşenin bilerek kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

500 yıldan daha uzun bir süre önce And Dağları’nda ayinle kurban edilen bir İnka çocuğunun mezarı, yerel tanrıların elçisi statüsünü simgeleyen bu gümüş lama heykelcik gibi değerli eşyalar içeriyordu. C: Johan Reinhard

Socha’nın ekibinin bir parçası olmayan VanPool, İnka imparatorluğunun çöküşünden sonra yazılan İspanyol belgelerinde alkolün kurban edilmek üzere olanları sakinleştirmek için kullanıldığını, dolayısıyla başka karışımların da kullanılmış olabileceğini söylüyor. “Geçici olarak evet diyorum. İnkalar, B. caapi’nin kurban edilecek insanlarda kaygıyı azalttığını biliyordu.”

Socha, İspanyol tarihçilerin yanlışlıkla İnka kurbanlarının B. caapi içeceği yerine chicha olarak bilinen popüler bir mısır birası içtiğini varsaymış olabileceğinden şüpheleniyor. Ampato dağına gömülen çocukların moleküler analizlerinde alkole dair hiçbir kanıt bulunmadı. Ancak kurban edilmeden hemen önce tüketilen alkol, araştırmacıların testlerinde fark edilmeyecekti.

İz kanıtı, her iki çocuğun da ölümlerine kadar geçen haftalarda koka yaprağı çiğnediğini gösterdi. İspanyol yazılı kayıtları, İnka geçit törenleri sırasında koka yapraklarının yaygın kullanımını anlattı. Bu olaylar, ölümden sonra çeşitli yerel tanrıların elçisi olduklarına inanılan çocukların ve genç kadınların ritüel kurbanlarını içeriyordu.

Kurban edilen çocuklar, 1995 yılında Ampato’nun zirvesine yakın bir keşif gezisi sırasında bulundu. Socha, İnka çocuklarının evlerinin bulunduğu yerden resmi törenler için başkent Cuzco’ya ve ardından Ampato dağına bir hac yolculuğunu tamamlamalarının en az iki hafta ve muhtemelen birkaç ay süreceğini söylüyor.

Bu çocuklara sakinleştirici bir B. caapi içeceği ve çiğnemeleri için koka yaprakları vermek, yeni araştırmaya katılmayan Calgary Üniversitesi’nden arkeolog Lidio Valdez’i şaşırtmıyor. Çocuklar öleceğini anlamamış olabilir, ancak ailelerinden ayrıyken uzun bir yolculuğun zorluklarına ve yalnızlığına katlanmak zorunda kaldıklarını söylüyor.

Valdez, Ampato dağının aslında İnka dilinde kurbağa anlamına gelen Qampato olarak adlandırıldığından şüpheleniyor. İnka gibi And toplulukları kurbağaları su veya yağmurla ilişkilendirmiştir. “Dağ muhtemelen su veya yağmurla bağlantılıydı ve çocukları belki de dağ tanrılarından su göndermelerini istemek için kurban ettiler.”


Science News. 13 Mayıs 2022.

Makale: Socha, D. M., Sykutera, M., Reinhard, J., & Perea, R. C. (2022). Ritual drug use during Inca human sacrifices on Ampato mountain (Peru): Results of a toxicological analysis. Journal of Archaeological Science: Reports, 43, 103415.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login