Karkamış’ta Matiya Adlı Kadının Mühür Baskıları Bulundu

Gaziantep’te yer alan Karkamış Antik Kenti’nde, “Matiya” adında kadın yöneticiye ait olduğu belirlenen mühür ve baskılar bulundu.

Türkiye-Suriye sınırında yer alan, Anadolu’da yüzyıllarca hüküm süren Hititlerin bölgedeki en önemli yönetim merkezi olan Karkamış Antik Kenti’nde sürdürülen kazılarda, adı “Matiya” olan bir kadın yöneticiye ait mühür ve baskılar ortaya çıkartıldı.

İtalya’nın Bolonya Üniversitesinden Prof. Dr. Nicolo Marchetti’nin başkanlığında, İstanbul Üniversitesinden Doç. Dr. Hasan Peker’in başkan yardımcılığında devam eden kazı çalışmaları kapsamında, MÖ 1225’lerde Hitit İmparatorluk Dönemi’ne şahitlik eden Karkamış’ta “Mühür Evi” olarak adlandırılan idari yapının yönetimindeki hiyerarşik düzende en yüksek görevlilere ait onlarca 100 mühür baskılı kil mühürleme bulundu.

(Karkamış Antik Kenti’nde 3700 Yıllık Gülücük Emojisi Bulundu)

Anadolu hiyeroglif yazılı mühür baskılarından üçte ikisinin Geç Tunç Çağı olarak tanımlanan dönemde Matiya adlı bir kadına ait olduğu belirlenirken, bu keşif, ilgili dönemde kadınların da devlet yönetiminde önemli bir ekonomik role sahip olabileceğini gösterdi. Bu mühürler doğrultusunda yapılacak çalışmalarda kadınların devlet yönetimindeki geçmişi de araştırılacak.

Kazı çalışmalarında Orta Asur Krallığı’nın önemli tüccarlarından Piradu ile adaş (ya da kendisi) bir görevliye ait mühür baskılarını içeren bir bulla da bulunduğu belirtildi.

Belediye tarafından yapılan açıklamada şu bilgilere yer verildi:

“Piradu’nun kimliği, Hitit Devleti’nin yıkılışına doğru bozulan Hitit-Asur ilişkileri ve dönemin bazı olaylarının kronolojisinin çözümlenmesine katkı sunacak. Bu bulgulara ilaveten modern mezarlık alanının hemen altındaki Demir Çağı Mezarlığı’nda antik mezarlara zarar vermesinin önüne geçebilmek adına kurtarma kazıları yürütülürken son iki yıl içerisinde MÖ 8. ve 7. yüzyılların kültürel ve geleneksel anlayışına işaret eden bulgulara ulaşıldı. Bunlardan biri hiç kuşkusuz, MÖ 8. yüzyılın ilk yarısında Kral Kamani döneminden Sanai adında birine ait olduğu keşfedilen kireç taşı mezar steli oldu.”

Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nden eserler geri getirildi

Karkamış Arkeopark, Açık hava müzesi haline getirilen alanın görselliğinin ve zenginliğinin arttırılması için Karkamış’tan çıkarılarak Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne götürülen yüzlerce eserden; özellikle teşhirde olmayan depoda ve arka bahçede bulunan 39 adet eserin Karkamış Arkeopark’da sergilenmeleri amacıyla tekrar eserler olması gerektiği yere getirildi.

Ayrıca Karkamış Antik Kenti’nde yapılan kazılar sonucu ortaya çıkan mimari kalıntılar ile yapıların dış etkenler ve hava koşullarından daha az etkilenmesi amacıyla çatı projesi hazırlandığı belirtildi.

Karkamış Antik Kenti

Karkamış Antik Kenti, Karkamış İlçesi yakınında, Fırat’ın batı kıyısında, Türkiye-Suriye sınır hattı üzerinde, Yakındoğu Arkeolojisi’nin en önemli yerleşimlerinden biri olarak yer alıyor. Hitit İmparatorluğu’nun MÖ 12. yüzyılın başlarına doğru yıkılışını izleyen 300 yıl içinde kurulmuş olan Geç Hitit Krallıkları’nın en güçlüsü Karkamış Krallığı’ydı. Yapılan kazılar sonucunda bulunan kabartmalar, MÖ 1. binyıl başlarındaki yaşam biçimine ve kültürüne ışık tutuyor. Kazılarda ortaya çıkartılan Karkamış kabartmalarının büyük çoğunluğu bugün Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.