Viking Metal İşleme Uzmanlığı 8. ila 9. Yüzyıllar Arasında Gelişti

Danimarka’da Viking zanaatkarları tarafından 8. ila 9. yüzyıllarda geliştirilen metal işleme uzmanlığı ve işçiliğinin evrimi bir çalışmada detaylandırıldı.

Danimarka’daki Aarhus Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, Vikings tarafından 8. yüzyılda kurulan bir ticaret limanı olan Danimarka’nın Ribe kasabasındaki iki bölgeden çıkarılan alet parçalarını, metal çubuklar gibi hammaddeleri ve anahtar ve broş gibi eksiksiz nesneleri analiz etti.

Araştırmacılar, 1.126 metal işleme aleti (potalar ve kalıplar), 24 anahtar ve broş ve 24 metal çubuk külçe ve yedek metal parçalarını inceledi. Aletlerin yüzeyinden alınan örnekleri analiz ederek, bunların içerdiği metalik izleri belirleyerek ve bitmiş nesnelerin metalik bileşimini inceleyerek, bu nesneleri yapmak için hangi metallerin kullanıldığını çıkarabildiler.

(Vikingler Hakkında Bilinmesi Gereken 5 Şey)

Araştırmanın baş yazarı Dr. Vana Orfanou, “Hem aletleri hem de bitmiş nesneleri analiz etmek, Ribe’de kullanılan metal işleme uygulamalarını ve zaman içinde nasıl geliştiklerini daha iyi anlamamızı sağladı. Zanaatkarlar yeni beceriler öğrendikçe, Viking çağının başında bir dizi hızlı teknolojik ilerlemeyi belgeliyoruz. Bulgularımız, Ribe’deki Viking zanaatkarlarının bir yüzyıl içinde metalleri rasgele karıştırmaktan süreçlerini iyileştirmeye ve çok özel metal karışımları oluşturmaya kadar ilerleyen yenilikçi ve çalışkan olduklarını gösteriyor.” diyor.

8. yüzyıla tarihlenen nesnelerin metalik bileşimi, Viking zanaatkârlarının metalleri iki veya daha fazla metal içeren karışımlar veya alaşımlar halinde birleştirdiğini gösteriyor. Ancak, bu alaşımlar tutarlı bir şekilde malzemelerin birleştirilmesiyle üretilmezken, 9. yüzyıla tarihlenen nesnelerin alaşımları daha standart ve tutarlıydı.

8. yüzyılda, kurşunlu pirinç yaygın bir bileşen iken, 9. yüzyılda yüksek çinkolu pirinç daha yaygın olarak kullanılıyordu. Bu gelişme, alaşım karışımlarının muhtemelen kaliteyi ve görünümü iyileştirmek için zamanla değiştiğini gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca özel metal nesnelerin hangi maddelerden yapıldığını da araştırdılar. 8. ve 9. yüzyıllar boyunca, anahtarlar gibi pratik nesneler için kurşunlu alaşımlar kullanıldı. Araştırmacılar bunun, kurşunlu alaşımların kalıplara dökülmesinin daha kolay olmasından kaynaklandığını düşünüyorlar. Pirinç, 8. ve 9. yüzyıllarda çoğunlukla dekoratif broşlarda bulundu, muhtemelen parlak altın renginden dolayı daha süslü göründüğü için.

Ayrıca Ribe’de nesneler oluşturmak için eritilmiş külçe olarak bilinen metal çubuklar da bulundu. Farklı özelliklere sahip olmadıkları ve başka bir Viking kasabası olan Hedeby’de bulunanlara benzeyen külçelerin Ribe’de yapılıp yapılmadığını tespit etmek zor olsa da, yazarlar bu külçelerin yerleşim yerleri arasında takas edilmiş olabileceğini tahmin ediyorlar.

Analizler, tıpkı alaşımlarını zamanla geliştirmek gibi, Ribe zanaatkarlarının da aletlerini geliştirdiğini gösteriyor. Potalar (metalleri ateşte eritmek için kil kaplar) ve yapıldıkları yöntem, metal işleme süreçlerinin verimliliğinin anahtarıydı. Yazarlar, 9. yüzyılda zanaatkarların potaları için farklı ve ısıya daha uzun süre dayanan, dayanıklı bir kil kullandıklarını keşfettiler.

Ribe’deki zanaatkarlıktaki değişiklikler ve gelişmeler, zanaatkarların önceki nesillerden veya Hedeby gibi diğer Viking yerleşim yerlerinde uygulanan teknikleri beraberinde getiren seyahat eden çağdaşlardan öğrendiğini gösterebilir.

Dr. Orfanou, “Viking Çağı, Kuzey Avrupa’da deniz yoluyla iletişimin katlanarak büyüdüğü tarihte kritik bir dönemeçtir. El sanatlarının evrimi, bize bu iyi bilinen ‘proto-küreselleşme’ vakasının kültürel ve sosyal sonuçları hakkında eşi görülmemiş bilgiler veriyor.” diyor.


Springer. 20 Nisan 2021.

Makale: Orfanou, V., Birch, T., Sindbæk, S.M. et al. (2021). On diverse arts: crucible metallurgy and the polymetallic cycle at Scandinavia’s earliest Viking town, Ribe (8th–9th c. CE), Denmark. Archaeol Anthropol Sci 13, 81.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login