Norveç’te Thor ve Odin gibi eski İskandinav tanrılarına adanmış 1.200 yıllık bir pagan tapınağı ortaya çıkartıldı.
Arkeologlar, yaklaşık 14 metre uzunluğunda 12 metre yüksekliğindeki bu ahşap binanın 8. yüzyılın sonlarından kalma olduğunu ve yaz ortası-kış ortası gündönümlerinde tanrılara ibadet ve kurban gibi amaçlarla kullanıldığını söylüyorlar.
Eski İskandinav kültürü; Vikingler olarak bilinen İskandinav denizci ve savaşçı grupların, Avrupa, İzlanda, Grönland ve Kanada’da ticarete, baskınlara ve kolonileşmeye başladıktan birkaç yüzyıl sonra meşhur olmuştu.
(İstanbul’da 1700 Yıllık Pagan Mezarlığı Ortaya Çıktı)
Bergen Üniversite Müzesi’nden arkeolog Søren Diinhoff, buranın ülkede bulunan ilk İskandinav tapınağı olduğunu söylüyor.
Diinhoff: “Bu çok özel, çok güzel binalardan birini ilk kez bulduk, onları İsveç’ten ve Danimarka’dan tanıyoruz. Bu onların Norveç’te de var olduklarını gösteriyor.” diyor.
Vikingler, 6. yüzyılda bu büyük ‘’tanrı evi’’ dedikleri yapıları inşa etmeye başladılar. Tanrı evleri, insanların daha önce Eski İskandinav tanrılarına tapınmak için kullandıkları ve genelde dışarıda olan basit yapılardan çok daha karmaşıktı.
Diinhoff, “Bu, tüm küçük kült yerlerinden daha güçlü bir inanç göstergesi ve muhtemelen bunları gerçek bir ideolojik gösteri olarak inşa eden toplumun belirli bir sınıfıyla ilgili bir şey.” diyor.
Tanrı evi
Arkeologlar, geçtiğimiz ay Norveç’in batısındaki Ørsta kasabası yakınlarındaki bir sahil köyü olan Ose’de antik bir binanın temellerini ortaya çıkardılar.
Diinhoff, kazıların, her biri bir aile ve hayvanları için kurulmuş çiftlik de dahil olmak üzere, iki uzun evin 2000-2500 yıl öncesine ait erken tarımsal toplumların yerleşme izlerini belirttiğini söylüyor.
Bununla birlikte, Ose’deki tanrı evi kalıntıları, bölgeye seçkin varlıklı bir aile grubunun hakim olmaya başladığı daha sonraki bir zamana ait.- bu ayrım; İskandinav toplumları, Roma İmparatorluğu’nun daha tabakalı toplumları ve kuzey Avrupa’nın Germen kabileleri ile etkileşime girmeye başlamasıyla ortaya çıkan bir ayrım-
Søren Diinhoff, “Roma Demir Çağı’nda sosyal açıdan farklılaşmış yeni toplum ortaya çıktığında, önde gelen aileler kült yapının kontrolünü ele geçirdi.”
“İskandinav ibadetleri daha ideolojik ve organize hale geldi ve Ose’deki tanrı evleri, gezginlerin güney topraklarında gördükleri Hristiyan bazilikalarına göre şekillendirildi. Sonuç olarak Eski İskandinav tapınakları, erken Hristiyan kiliselerinin kulelerinin bir kopyası olan eğimli çatının üzerinde belirgin yüksek bir kuleye sahipti.’’
Diinhoff, ahşap binanın artık çoktan gitmiş olmasına rağmen, kulesinin yuvarlak merkezi direkleri de dahil olmak üzere, kalan direk deliklerinin şeklini ortaya çıkardığını ve sadece tanrı evlerinde kullanılan bir yapı olduğunu söyleyerek çok etkileyici olduğunu belirtiyor.
Antik ibadet
Yerleşmenin amacı, dini bayramlar için yiyeceklerin hazırlandığı pişirme çukurlarının yoğunluğu ve çok sayıda kemik-hayvan kurban kalıntıları ile de ortaya çıkıyor.
Diinhoff, erkek cinsel organını kabaca temsil eden büyük beyaz ‘’fallus’’ taşının da birkaç yıl önce yakınlarda bulunduğunu ve muhtemelen Eski İskandinav doğurganlık ritüellerinin bir parçası olduğunu söylüyor.
Sırasıyla yılın en kısa ve en uzun geceleri olan yaz ortası ve kış ortası gündönümü gibi dini takvimdeki önemli festivaller için tanrı evinde törenler düzenlenirdi.
Eski İskandinav tanrılarını temsil eden binadaki ahşap heykelciklere et, içecek ve bazen altın gibi değerli eşyalar sunuluyordu. Özellikle savaş tanrısı Odin, fırtına tanrısı Thor ve o dönemde yaygın olarak tapılan doğurganlık tanrısı Freyr isimlerini İngilizce’deki Wednesday, Thursday, Friday (Çarşamba-Perşembe-Cuma) olarak günlere verdi.
Tanrılar bayram yemeğine sadece ruhsal olarak katılabildikleri için, fiziksel olarak yiyecek ve içeceklerin tadı tapınanların beğenilerine sunuluyordu. Diinhoff, “İyi bir ruh haliniz olur, bol bol yemek yiyip bol bol içebilirsiniz, iyi vakit geçirmişler.” diyor.
Eski İskandinav dini, 11. yüzyıldan itibaren, Norveç krallarının Hristiyan dinini zorla empoze ettiği ve Ose’deki tanrı evi gibi binaları yeni Hristiyan kiliselerinde ibadete zorlamak için yıktığı ve yaktığı biliniyor.
Diinhoff, şu ana kadar Ose’deki tanrı evinin bunun bir parçası olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını söylüyor.
Live Science. 8 Ekim 2020.
You must be logged in to post a comment Login