Norveç’te Thor ve Odin’e Adanmış Pagan Tapınağı Bulundu

Norveç’te Thor ve Odin gibi eski İskandinav tanrılarına adanmış 1.200 yıllık bir pagan tapınağı ortaya çıkartıldı.

Tanrı evi (burada dijital rekonstrüksiyonu gösteriliyor) sağlam ahşap kirişler ve duvarlardan inşa ediliyordu, bazılarının yapımı yüzlerce yıl sürüyordu. C: Bergen Üniversite Müzesi

Arkeologlar, yaklaşık 14 metre uzunluğunda 12 metre yüksekliğindeki bu ahşap binanın 8. yüzyılın sonlarından kalma olduğunu ve yaz ortası-kış ortası gündönümlerinde tanrılara ibadet ve kurban gibi amaçlarla kullanıldığını söylüyorlar.

Eski İskandinav kültürü; Vikingler olarak bilinen İskandinav denizci ve savaşçı grupların, Avrupa, İzlanda, Grönland ve Kanada’da ticarete, baskınlara ve kolonileşmeye başladıktan birkaç yüzyıl sonra meşhur olmuştu.

(İstanbul’da 1700 Yıllık Pagan Mezarlığı Ortaya Çıktı)

Bergen Üniversite Müzesi’nden arkeolog Søren Diinhoff, buranın ülkede bulunan ilk İskandinav tapınağı olduğunu söylüyor.

Diinhoff: “Bu çok özel, çok güzel binalardan birini ilk kez bulduk, onları İsveç’ten ve Danimarka’dan tanıyoruz. Bu onların Norveç’te de var olduklarını gösteriyor.” diyor.

Tanrı evi, yerel halk ile Eski İskandinav tanrıları arasındaki dini bağlantıydı. Tanrıların, Bifröst adı verilen bir “gökkuşağı köprüsü” ile yeryüzü krallığı Midgard’a bağlanan Asgard krallığında yaşadığı söyleniyordu. C: Bergen Üniversite Müzesi

Vikingler, 6. yüzyılda bu büyük ‘’tanrı evi’’ dedikleri yapıları inşa etmeye başladılar. Tanrı evleri, insanların daha önce Eski İskandinav tanrılarına tapınmak için kullandıkları ve genelde dışarıda olan basit yapılardan çok daha karmaşıktı.

Diinhoff, “Bu, tüm küçük kült yerlerinden daha güçlü bir inanç göstergesi ve muhtemelen bunları gerçek bir ideolojik gösteri olarak inşa eden toplumun belirli bir sınıfıyla ilgili bir şey.” diyor.

Tanrı evi

Arkeologlar, geçtiğimiz ay Norveç’in batısındaki Ørsta kasabası yakınlarındaki bir sahil köyü olan Ose’de antik bir binanın temellerini ortaya çıkardılar.

Eski tanrı evinin kalıntıları, Norveç’in batısındaki Ørsta kasabası yakınlarındaki bir sahil köyü olan Ose’de, konut geliştirme için ayrılmış arazide bulundu. C: Bergen Üniversite Müzesi

Diinhoff, kazıların, her biri bir aile ve hayvanları için kurulmuş çiftlik de dahil olmak üzere, iki uzun evin 2000-2500 yıl öncesine ait erken tarımsal toplumların yerleşme izlerini belirttiğini söylüyor.

Bununla birlikte, Ose’deki tanrı evi kalıntıları, bölgeye seçkin varlıklı bir aile grubunun hakim olmaya başladığı daha sonraki bir zamana ait.- bu ayrım; İskandinav toplumları, Roma İmparatorluğu’nun daha tabakalı toplumları ve kuzey Avrupa’nın Germen kabileleri ile etkileşime girmeye başlamasıyla ortaya çıkan bir ayrım-

Søren Diinhoff, “Roma Demir Çağı’nda sosyal açıdan farklılaşmış yeni toplum ortaya çıktığında, önde gelen aileler kült yapının kontrolünü ele geçirdi.”

Sitedeki kazılar, 8. yüzyılın sonunda tanrı evi inşa edilmeden önce, 2000 yıldan daha uzun bir süre önce iki uzun evin – muhtemelen aile çiftliği – kalıntılarını ortaya çıkardı. C: Bergen Üniversite Müzesi

“İskandinav ibadetleri daha ideolojik ve organize hale geldi ve Ose’deki tanrı evleri, gezginlerin güney topraklarında gördükleri Hristiyan bazilikalarına göre şekillendirildi. Sonuç olarak Eski İskandinav tapınakları, erken Hristiyan kiliselerinin kulelerinin bir kopyası olan eğimli çatının üzerinde belirgin yüksek bir kuleye sahipti.’’

Diinhoff, ahşap binanın artık çoktan gitmiş olmasına rağmen, kulesinin yuvarlak merkezi direkleri de dahil olmak üzere, kalan direk deliklerinin şeklini ortaya çıkardığını ve sadece tanrı evlerinde kullanılan bir yapı olduğunu söyleyerek çok etkileyici olduğunu belirtiyor.

Eski İskandinav “tanrı evi”, Odin, Thor ve Freyr gibi tanrılara tapınmak için yaklaşık 1200 yıl önce ahşaptan inşa edildi. C: Bergen Üniversite Müzesi

Antik ibadet

Yerleşmenin amacı, dini bayramlar için yiyeceklerin hazırlandığı pişirme çukurlarının yoğunluğu ve çok sayıda kemik-hayvan kurban kalıntıları ile de ortaya çıkıyor.

Diinhoff, erkek cinsel organını kabaca temsil eden büyük beyaz ‘’fallus’’ taşının da birkaç yıl önce yakınlarda bulunduğunu ve muhtemelen Eski İskandinav doğurganlık ritüellerinin bir parçası olduğunu söylüyor.

Sırasıyla yılın en kısa ve en uzun geceleri olan yaz ortası ve kış ortası gündönümü gibi dini takvimdeki önemli festivaller için tanrı evinde törenler düzenlenirdi.

Ose’deki tanrı evinin içi kurbanlık ateşler için ocaklarla aydınlatılmış olabilir ve savaş tanrısı Odin, fırtına tanrısı Thor ve doğurganlık tanrısı Freyr gibi Eski İskandinav tanrılarının ahşap heykellerini barındırmış olabilir. C: Bergen Üniversite Müzesi

Eski İskandinav tanrılarını temsil eden binadaki ahşap heykelciklere et, içecek ve bazen altın gibi değerli eşyalar sunuluyordu. Özellikle savaş tanrısı Odin, fırtına tanrısı Thor ve o dönemde yaygın olarak tapılan doğurganlık tanrısı Freyr isimlerini İngilizce’deki Wednesday, Thursday, Friday (Çarşamba-Perşembe-Cuma) olarak günlere verdi.

Tanrılar bayram yemeğine sadece ruhsal olarak katılabildikleri için, fiziksel olarak yiyecek ve içeceklerin tadı tapınanların beğenilerine sunuluyordu. Diinhoff, “İyi bir ruh haliniz olur, bol bol yemek yiyip bol bol içebilirsiniz, iyi vakit geçirmişler.” diyor.

Eski İskandinav dini, 11. yüzyıldan itibaren, Norveç krallarının Hristiyan dinini zorla empoze ettiği ve Ose’deki tanrı evi gibi binaları yeni Hristiyan kiliselerinde ibadete zorlamak için yıktığı ve yaktığı biliniyor.

Diinhoff, şu ana kadar Ose’deki tanrı evinin bunun bir parçası olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını söylüyor.


Live Science. 8 Ekim 2020.

İstanbul Üniversitesi Tarihöncesi Arkeolojisi mezunu. Aynı okulda Tarihöncesi Arkeolojisi bölümünde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login