4.500 Yıllık Mezara Ayı Pençesi Yerleştirilmiş

Arkeologlar, 4.500 yıl önce bir adam ve çocuğunun gömüldüğü mezarda, bir ayı pençesi ortaya çıkardı.

Mezarda bulunan ayı pençesine ait kemikler. C: M. Bajka

Keşif, arkeologlar için oldukça sürpriz oldu, zira o döneme ait mezarlarda genellikle evcil hayvanların cesetleri mezarlara yerleştiriliyordu. Keşif, Polonya’nın Świętokrzyskie Voyvodalığında bulunan bir kasaba olan Sandomierz yakınlarında yapıldı.

Kazılan mezarda arkeologlar iki kişinin parçalanmış iskeletini buldu; yetişkin bir erkek ve küçük bir çocuk.

(İspanya’da Neolitik Dönemde Yamyamlık Vardı)

Yakınlarda, ateş izleri olan büyük bir oyukta, bir ayının pençesinin kemikleri de dahil olmak üzere hayvan kemikleri vardı.

Söz konusu keşif birkaç yıl önce, Święcica köyünün bir sakini, mülkünde bir garaj yolu kazarken kemikleri keşfettiği zaman yanlışlıkla yapıldı. Daha sonra arkeologlar tarih öncesi mezar yerini inceledi.

Araştırmada, geniş bir giriş boşluğunun, mezara uygun olduğu ve ritüellerin yerine getirildiği bir yer olarak hizmet ettiği tespit edildi.

Ayı pençeli mezar Neolitik döneme tarihleniyor. C: M. Bajka

2012 yılında bölgedeki kazıları yürüten arkeolog Monika Bajka, “Genellikle bu tür ritüellerin izleri, boşluklarda bulunan hayvan kemiklerini ve yanan ateş izlerini içerir.” diyor.

Yakın bir zaman önce ise  uzmanlar mezarda bulunan kemikleri inceledi.

Elżbieta Sieradzka, “Giriş boşluğunun dibinde, ritüel boşluğundan hemen önce, tek bir sığır kemiği ve neredeyse tam bir ayı pençesi olduğu ortaya çıktı. Ayı pençesi Neolitik dönem mezarları arasında çok benzersiz bir keşif.” diyor.

(1000 Yıllık Şaman Kesesinde Halüsinojenler Bulundu)

Kemik analizleri ise Dr. Mirosława Zabilska-Kunek ve Prof. Daniel Makowiecki tarafından yapıldı.

Sieradzka, evcil hayvanların kalıntılarının (özellikle sığır ve domuzlar) genellikle bu dönemden kalan mezarlara yerleştirildiğini söylüyor. Bu nedenle Święcica’daki mezar, genç Taş Devri topluluklarının ritüelleri hakkında yeni veriler sunuyor.

Ayının pençesine ait kemikler, anatomik düzende bulundu. Araştırmacılara göre bu, onların artık ziyafet artıkları olmadığını, bunun yerine pençenin bütünüyle mezara yerleştirildiğini gösteriyor.

Arkeologlar ayı pençesinin ölüye sunulan bir hediye olabileceğini söylüyor.

Mezar, yazının henüz bilinmediği döneme ait. Bu nedenle, bilim insanları, 100 yıldan daha önce yaşamış olan halkın geleneklerini analiz ederek, örneğin İskandinavya’da, bir ayının pençesini mezara yerleştirmenin önemi hakkındaki sorularına cevaplar arıyorlar. Bu konuda etnografların daha önce yazdığı bilinen yazıları var.

Sieradzka, “Cesedin bu kısmının sembolik anlamının olduğuna dair birçok örnek var. Güney Fennoscandia’da (şu anda Finlandiya ve Rusya’nın bir parçası) insanlar, dişlerin, pençelerin, penis kemiklerinin ve ayı pençelerinin iyileştirici güçleri olduğuna, sığırları yırtıcılardan koruduğuna ve sahiplerine bu hayvanların duyu ve güçlerini verdiğine inanıyorlardı.” diyor.

Sibirya’da kötülükleri kovma işlevinin ayı pençelerinden yapılan muskalara atfedildiğini de ekliyor.


Science In Poland. 24 Nisan 2019.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login