Antik Şili İnsanları Arsenik Zehirlenmesinden Ölüyordu

Daha önceki araştırmalar, Kuzey Şili’de çok sayıda Kolomb öncesi uygarlığın, 500-1450 yılları arasında kirli su tüketiminden kaynaklanan arsenik zehirlenmesinden dolayı öldüğünü gösteriyordu. Arsenik kalıntıları, o döneme tarihlenen mumyaların saçlarında ve toprakta görülebiliyordu. Yapılan yeni araştırma ise, bölgede binlerce yılı kapsayan tüm kültürel dönemlerde arsenik zehirlenmesine dair kanıtlar öne sürüyor.

Araştırmacılar, Kuzey Şili’de Caleta Vitor alanında kazılan 21 adet mezardan alınan kemik ve diş örnekleri üzerinde incelemeler yaptı. Günümüzden önce 3867 ve 474 yılları arasına tarihlenen iskeletlerden alınan örnekler, şok edici bilgiler sundu. İncelemenin sonuçları, bölgedeki tüm önemli kültürel dönemleri kapsayan toplumların yüksek seviyede arseniğe maruz kaldığını ve nüfusun üçte birinin kronik zehirlenme düzeyinde arsenik biriktiğini gösterdi.

Arsenik zehirlenmesi başlangıçta, baş ağrısı, sersemlik, şiddetli ishal ve uyuşukluk olarak kendini gösteriyor. Zehirlenme seviyesi ilerledikçe kusma, idrarda kan, kas krampları, saç dökülmesi ve mide ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkıyor.

Analitik Kimya Dergisi’nde yayımlanan araştırmaya göre, bilim adamları, Şili’nin Atacama Çölü’ndeki 1000-1500 yaşları arasındaki mumyanın cildini, saçlarını ve kıyafetlerini analiz edebilmek için çok bantlı bir görüntüleme yöntemi kullandı. Yapılan testlere göre saçların her kısmında arsenik dağılımı tespit edildi. Eğer saçlar, topraktan dolayı arseniğe maruz kalmış olsaydı, zehir sadece saçların yüzeyinde olurdu. Zaten toprağa yapılan analizler sonucu, toprakta çıkan arsenik konsantrasyonu, saçtakine oranla çok daha düşük oranda çıkmış. Testler ayrıca, mumyanın saçlarında rastlanan yoğun arseniğin, içilen su ve zehirli su ile sulanan bitkilerin yenmesi yoluyla geldiğini de gösteriyor.

Şili de dahil olmak üzere, dünyanın belli bölgelerinde yeraltı suları, doğal yollarla oluşan yüksek miktarda arsenik içeriyor. Ancak arsenik zehirlenmesinden etkilenen toplumlar sadece eski zamanlarla sınırlı değil. 2007 yılında yapılan bir araştırma, 70’ten fazla ülkede, 137 milyonun üzerinde insanın içme suyundan arsenik zehirlenmesi yaşadığını gösteriyor.

ancient-origins