Ramses Yalan Propaganda Yapmış Olabilir

Arkeolojik bulgular, Mısır’ın ünlü firavunu Ramses’in savaş zaferi hikayelerinin, propagandasını yaptığı kadar başarılı olmayabileceğini gösteriyor.

Ramses Heykeli.

Mısır’ın Libya sınırının 321 km doğusunda yer alan Mısır kazılarından elde edilen arkeolojik kanıtlar, ülkenin en ünlü firavunlarından birinin korkunç ününün doğru olmadığını gösterdi. Araştırma, Ramses’in, gerçek olmayan bir saltanat imajını tasvir etmek için kendisi hakkında yalanlar yaydığını ortaya koyuyor.

Manchester Üniversitesi’nden Dr. Nicky Nielsen, Bronz çağ kalesi Zawiyet Umm el-Rakham’da yaşayan Mısırlıların Libya komşularıyla barış içinde olduğunu söylüyor.

Dr. Nielsen’in Antiquity dergisinde yayımlanan bulguları, firavun Ramses’in Libya, Nubia ve Yakın Doğu’daki komşularıyla şiddetli savaşlar yürüttüğü (ve kazandığı) ortak görüşü ile çelişiyor.

Söz konusu kaledeki kazılar, Liverpool Üniversitesi’nden Dr. Steven Snape tarafından yürütülüyor.

(İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde Sergilenen 22 Tabletin Tercümesi)

3.300 yıllık orak bıçakları, öğütme taşları ve inek kemiklerini de barındıran bulgular, Mısırlıların, Libya topraklarının derinliklerinde bulunan kale korumasından 8 km uzaklıktaki mahsülleri hasat ettiğini ve sığır sürüleri yetiştirdiğini gösteriyor.

Nielsen’e göre bulgular, Ramses’in bir asker olarak başarısının sınırlı olduğunu gösteriyor.

Dr. Nielsen, “Ramses’in savaş kahramanı olarak cesaretini gösteren ünlü devasa anıtları eski propagandadan başka bir şey değildi.” diyor.

“Kale çevresindeki bölgede uygulanan tarımın türü çok sınırlı yağışlara dayanmakta ve hidrolojik koşullar, su depolaması vb. konularda derinlemesine bilgi gerektirmekteydi. Mısırlılar Nil Nehri’nin desteklediği çok daha verimli bir tarım sistemine alışkındı. Bir Mısır garnizonunun böyle bir yabancı ortamda yerel bir bilgi olmadan işlevsel bir tarımsal sistem kurabileceğini hayal etmek çok zor.”

“Bu kanıtlar, Mısırlı Zawiyet Umm el-Rakham’da yaşayan sakinlerin sadece ticaret için değil, aynı zamanda yerel çevre ve etkin tarım yöntemleri hakkında bilgileri için yerel Libyalılarla olan etkileşim derecelerini gösteriyor.”

“Bu, Ramses’in tarihin en büyük generallerinden biri olduğuna dair yaygın olarak söylenen inancın tamamen yanlış olduğunu gösteren güçlü bir gösterge.”

(Mısır’da II. Ramses’e Ait Yeni Bir Tapınak Bulundu)

“Ramses’in askerleri onların topraklarında barış içinde yaşarken, Ramses nasıl Libya göçebeleri ile şiddetli bir savaşta nasıl olabilirdi? Bu hiçbir şekilde uygun değil.”

“Aslında, Ramses’in savaştığı en önemli savaş Kadeş’ti.”

Nielsen’a göre Hititler, genç kralın ordusunu kendilerine karşı savaşa sokmak için kandırmışlardı; bu da onun ordusunun bir bölümünü orantısız bir şekilde tehlikeliye atmasına yol açtı.

Ordusunun diğer üç bölümü sonunda onu kurtardığında kaçmayı başardı, ancak hiçbir toprak kazanamadı. Aslında savaştan sonra günümüzde Suriye’nin toprağı olan bölgenin büyük bir bölümünü kaybetti.

Kadeş Antlaşması. Eşit şartlarla imzalanan ve tarihin bilinen ilk uluslararası olan Kadeş Antlaşması MÖ. 1269 yılında, Hitit Kralı III. Hattuşili ile Mısır Firavunu II. Ramses arasında yapılmış ve o devrin diplomatik dili olan Akatça ile yazılmıştır. Antlaşmanın Mısırca’ya tercüme edilmiş kopyaları Karnak ve Ramesseum’daki Amon tapınaklarının duvarlarına kazınmıştır. Bunlar orijinalinden biraz farklı olarak antlaşmanın ehemmiyetini Mısır’a atfetmekte ve barışın bir lütuf olarak imzalandığını vurgulamaktadırlar.

“Halk üyeleri (en azından Kadeş Savaşı’nda bulunan askerler), muhtemelen Ramses’in yalanları hakkında bilgi sahibiydiler ve büyük olasılıkla saray halkı da bunu biliyordu. Ancak firavunun kendisini büyük bir kazanan olarak tasvir etmesi bekleniyordu (gerçek olup olmadığına bakılmaksızın), bu yüzden Ramses’in yaptığı şeyi kimsenin garip bulacağını sanmıyorum.”

“Ramses’in başkalarına adanmış anıtlardaki yazıtları sildirip yeniden yazdırdığını fark ettiğinizde, onun başarılarını kutluyor gibi gözükürler ve böylece Ramses’in sahte haberler ürettiğini anlarsınız.”

“Onun ismi, mirasının korunması için genelde çok derin bir şekilde kazınmıştır ve kazınarak silinmesi imkansızdır. ”

(Mısır’ın En Büyük Kraliyet Düğünlerinden Birinin İçyüzü)

“162 çocuk babası olduğu için ve 69 yıl boyunca Mısır’ı yönettiği için, propagandasının kök salması için bol bol fırsatı vardı.”

“Ramses mükemmel bir Mısır Firavun imajına uymaya çalışıyordu. Hiçbir firavun yenilgiyi genel olarak kabul etmezdi; bu yüzden Mısır tarihsel belgelerini çok önyargılı oldukları için incelemek çok zor.”

Nielsen, Ramses’in bir askeri hanedanın genç bir üyesi olduğunu ve çoğu Mısır firavununun kendisini savaşçı olarak tasvir ettiğini söylüyor. Dahası, Ramses’in babası Seti, başarılı bir savaşçıydı ve Ramses babasının büyüklüğü yüzünden baskı hissetmiş olabilir.

Phys. Newsweek. 29 Ocak 2018.