Avustralya’da Dünyanın Bilinen En Eski Kemik Takısı Bulundu

Batı Avustralya’nın Kimberley bölgesinde MÖ. 44000 yıl öncesine tarihlenen, kanguru kemiğinden yapılmış bir süs eşyası bulundu.

Avustralya’da bulunan 46.000 yıllık işlenmiş bir kanguru kemiği, eğer gerçekten burna takılmak için tasarlandıysa, Homo sapiens’e ait şimdiye kadar bilinen en eski kemik takı olma özelliğini taşıyor.

Bilinen en eski kemik takı. F: Michelle Langley, Australian National University

Bulgu, 50.000 yıl önce Avustralya’ya ilk gelen insanların, Afrika ve Avrupa’daki çağdaşları kadar kültürel açıdan gelişmiş olduğunu gösteriyor. Parçanın, kanguru kemiğinden yapıldığı ve yerliler tarafından buruna takılan hızma benzeri bir işlev gördüğü düşünülüyor.

Canberra’daki Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Sue O’Connor, Batı Avustralya’nın Kimberley bölgesindeki 13 santimetre uzunluğundaki bu eseri, bir kaya sığınağında buldu.

Michelle Langley tarafından yapılan mikroskobik analizler, eserin üzerinde kırmızı aşı boyası lekeleri, ve taş aletle yapılmış kazınma izleri olduğunu ortaya çıkardı. Eserin üzerindeki izler, bükülme ve ittirme sırasında sivri ucunun kırıldığını gösteriyor. Muhtemelen 46.000 yıl önce biri, başkasının burun kıkırdağına bu takıyı sokmaya çalışırken sivri ucu kırılmıştı.

Takı mı Alet mi?

Araştırma ekibi, yerli Avustralyalılar tarafından 19. ve 20. yüzyıllarda yapılmış dikiş iğneleri ve süslemelerle yapılan karşılaştırmalara dayanarak, bu işlenmiş kemiğin bir alete kıyasla takı olmasının daha muhtemel olduğuna inanıyor. Eserin şekli, üzerindeki aşı boyası lekeleri ve kullanım izleri, günümüzde Avustralya yerlileri tarafından kullanılan burun takıları ile oldukça benzerlik gösteriyor.

Langley, “Burun takıları Avustralya’da yakın bir zamana kadar çok yaygındı fakat ifade ettikleri anlamlar gruplar arasında farklılıklar gösteriyordu. Sadece özel günlerde burun takısı takan dedesini hatırlayan bir yerli tanıdığım vardı. Bazı gruplarda burun takısını sadece yaşlılar takarken, bazılarında her yaştan kadın ve erkek takabiliyordu.” diyor.

Langley’e göre, Avustralya’ya ilk gelen insanlar, Afrika’da geliştirilen kemik işleme becerilerini buraya taşıdılar ve bu becerileri Avustralya hayvanlarının kemiklerine uyarladılar. Kanguru kemikleri, sert, dayanıklı ve elde edilmesi kolay bir kemikti. Dolayısıyla Afrika’da kullanılan boynuz ve fildişi gibi hammaddelerin yerini kolaylıkla alabilirdi.

Kemikler Afrika’da bir milyon yıldan fazla bir süredir alet olarak kullanılıyor. Fakat Afrika’da bilinen en eski kemik takı sadece 15.000 yıl öncesine tarihleniyor. Langley, bunun nedenini çok daha eski tarihlenen kemik buluntuların takı yerine hatalı olarak alet olarak düşünülmüş olmasına bağlıyor ve bunun kemik takının ilk olarak Avustralya’da keşfedilmiş olmasından daha mantıklı olduğunu söylüyor.

Kemikten yapılmış burun piercingleri yakın bir zaman kadar Avustralya yerlileri arasında oldukça yaygındı. F: National Library of Australia

Bilinen en eski kemik takı

Avustralya’da bulunan bu kemik takının çok önemli olduğunu belirten Langley, bunun sayesinde ilk Avustralya sakinleri hakkındaki görüşlerimizin yeniden şekilleneceğini söylüyor. İlk kemik takıların ve kemik aletlerin bulunması oldukça nadir bir olay. Avustralya’da daha önce bu kadar eskiye tarihlenen bir kemik takı bulunmaması, Afrika’dan Avustralya’ya gelen ilk insanların yolculukları sırasında kemik alet yapma bilgisinin kaybolduğu şeklinde yorumlamaktaydı.

Queensland Üniversitesi’nden Ian Lilley, “Bu eser, Avustralya’daki ilk insanların, dünyanın diğer yerlerindeki çağdaşları kadar karmaşık eylemler yapma kapasitesinin olduğunu gösteriyor. Bu yüzden bu eserin burun takısı ya da dikiş iğnesi olması bir şey değiştirmez. Bu karmaşık bir davranışın göstergesidir.” diyor.

Türü fark etmeksizin erken modern insanlar tarafından yapılmış bilinen en eski takı, Afrika’da ve Ortadoğu’daki bazı bölgelerde bulunan 100.000 yıllık deniz kabuğundan yapılmış boncuklar olarak değerlendiriliyor.

Fakat yakın akrabamız Neandertaller bu konuda bizden çok daha eskiler. Henüz modern insanlar Avrupa’ya gelmeden 80.000 yıl önce kartal pençesinden takı yapmışlardı. Hırvatistan’daki Neandertal bölgesi Krapina’da bulunan 130.000 yıllık kartal pençeleri, bunların kolye ya da bileklik olarak kullanılmış olabileceğini gösteriyor.

130,000 Yıl Önce Neandertaller Kartal Pençesinden Takı Yapmış

Çeviri: Science Direct

Makale: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027737911630508X