400 Yıllık Hüsamettin Tekke Çeşmesi Restorasyonla Yok Edildi

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin yenilediği 400 yıllık Hüsamettin Tekke Çeşmesi’nin restorasyonunda yeni malzemeler kullanıldığı iddia edildi.

Tarihi çeşmenin yok edildiğini ileri süren Bursa Kent Konseyi Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grubu Temsilcisi Ayşe Yandayan, “Kültürel mirasımız restorasyon adı altında yıkılarak yok ediliyor. Yerine tarih adı altında 2016 modelleri yapılıyor” dedi.

Merkez Yıldırım ilçesinin Mollaarap Mahallesi’nde bulunan Hüsameddin Tekke Çeşmesi, Sultan II. Abdülhamid Han döneminde yenilenmişti. Tarihi çeşme, Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edildi.

Osmanlı’dan miras kalan 400 yıllık Hüsamettin Tekkesi Çeşmesi’nin restorasyon adı altında yok edildiğini ileri süren Bursa Kent Konseyi Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grubu Temsilcisi Ayşe Yandayan, “Mahallemiz tarihi bir mahalledir. Burası 17. asırda yaşayan Hüsamettin Bey’in dergahıdır. Bu dergah ne yazık ki orijinalliğini kaybetti. Dergah şu an cami olarak kullanılıyor. Burada bizim gözümüz gibi değer verdiğimiz, bize 1600’lü yıllardan tek yadigar olarak kalan çeşmemiz vardı. O çeşmenin restorasyonu için Bursa Büyükşehir Belediyesi bir proje yaptı. Bu proje koruma kurulundan onaylandı. Ama görüldüğü gibi, aslı korunmayarak ve onaylı projeye uyulmayarak çeşmemiz diğer anıt eserlerde olduğu gibi yok edildi. Ayakta duran tarihî çeşme yıkıldı, yeni malzemelerle sahtesi yapıldı. Bu, tarihi ayağa kaldırmak değil, tarihi yok etmektir. 400 yıllık çeşmemiz maalesef yok edilmiş, orijinal taşları bir tarafa atılmıştır. Uyduruk taşlarla yapılan bu çeşme her yerde olduğu gibi 2016 model olmuştur. Anıt eserler o ülkenin tapu senedidir. Bursa’nın tapusu bu restorasyonlarla birlikte yok oldu. Restorasyon adı altında tarihî eserler yıkılıp yeniden yapılıyor. Bu tarihi katletmektir. Tapuları yırtıp atmaktır. Ben vatandaşlık görevimi yerine getirerek, devletin ilgili birimleri hakkında suç duyurusunda bulundum. Kültür Bakanlığı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nu göreve davet ediyorum” dedi.

Bursa Büyükşehir Belediyesi Açıklama Yaptı

Bursa Büyükşehir Belediyesi, Hüsamettin Tekke Çeşmesi hakkında ortaya atılan yok edildi iddiası üzerine bir açıklama yaptı.

“Tarihi çeşmelerin onarım işi kapsamında Hüsamettin Tekke Çeşmesi’nin restorasyonu, 20.11.2015 tarihinde başladı. Restorasyon projesi, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 17.01.2013 tarih ve 1519 sayılı kararıyla onaylanmış olup, onaylı projesine uygun olarak restorasyonu yapılmaktadır. Restorasyon projesinde, ve özgün yapısına uygun olarak çeşmenin ortaya çıkarılması ve kullanım kolaylığının sağlanması amaçlanmıştır. Restorasyonuna öncelikli olarak çeşmenin orijinal yapısını ve strüktürel yapısını bozan muhdes 30-40 santimlik beton döşemenin (kaçak olarak inşa edilmiş olan teras ve çatısı) kaldırılması ile başlanmıştır. Ayrıca çeşmenin zaman içerisinde gerek çevresel faktörler, gerekse yanlış yapılan müdahaleler sonucunda kullanılamaz hale geldiği görülmüştür.Ve Hüsamettin Tekke Çeşmesinin yol kotunun altında kaldığı, bu sebeple hem çeşmenin özgün yapısının bozulduğu hem de bu haliyle kullanıma uygun olmadığı tespit edilmiş olup; restorasyon projesinde, çeşmenin bulunduğu alan yol kotundan 48 santim aşağıya indirilerek, mevcut elektrik direği de kaldırılarak çeşmenin orijinal zemin kotuna inilmesi de sağlanacaktır. Mevcutta mukavemetini ve işlevini yitirmiş olan yapım malzemeleri ile ilgili kurul onaylı projesinde belirtilen“duvar yüzeyindeki boşalmalar sonucu oluşan örgü sistemindeki bozukluklar restitüsyon projesi baz alınarak çürütme yöntemi yapılarak yenilenecektir”, “bozuk olan kesme taş ve tuğlalar yenilenecektir” ve “aşınmış kemer taşlar ve tuğlaları temizleyip, bozulma olanlar yenilenecektir” ibareleri doğrultusunda aşınmış, bozulmuş ve taşıyıcı özelliğini yitirmiş olduğu tespit edilen tüm malzemeler yenilenerek uygulama çalışması sürdürülmektedir. İlgi haberde uyduruk malzeme olarak belirtilen taşlar ise, aslına uygun malzemelerden seçilmiştir. Bir yana atıldığı söylenen orijinal taşlar; mevcutta taşıyıcı özelliğini koruyan tüm malzemelerin temizliği yapılarak yerinde muhafaza edilmiştir. Boşalan derzler de dönemine uygun horasan harcıyla doldurularak uygulama devam etmektedir. Çeşmenin proje aşaması ve uygulama çalışmaları sırasında ayna taşı, burması, kitabesi ve yalağının bulunmadığı tarafımızca tespit edilmiş olup; ayna taşı, burması ve yalağının, Bursa’da yer alan aynı dönemin çeşmelerinin karakteristik özellikleri göz önünde bulundurularak yeniden imal edilmesi de onaylı projesinde belirtilmektedir. Kitabe ile ilgili herhangi bir bilgiye ulaşılamadığından, sivri kemer içerisindeki mevcut kitabe yeri aynı şekilde tuğla örgülü olarak korunmuştur. Ancak çeşmeye ait olduğu beyan edilen kitabeye ilişkin hiçbir veri veya bilgi, gerek proje gerekse uygulama çalışmaları esnasında belediyemize iletilmemiş olup, şifahi edinilen bilgiye göre Koruma Kurulu’na da herhangi bir bilgi verilmediği bildirilmiştir. Tüm uygulamamız Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 17.01.2013 tarih ve 1519 sayılı kararıyla onaylanmış olan restorasyon projesine uygun olarak yürütülmektedir. Tarihi Kentler Birliği’ne başkanlık eden belediyemizce, koruma ve kullanma dengesi gözeterek, gerçekleştirdiğimiz birçok proje ve uygulama diğer şehirlere de örnek olmuş, birçok yarışmada ödül kazanmış ve ayrıca en son olarak uluslararası platformda da benimsenerek UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmeye hak kazanarak bütün bu çalışmalarımız dünya tarafından taçlandırılmıştır.”

İHA