4.000 Yıl Önce Avrupa’da Yatılı Kölelik Vardı

Antik DNA, tarih öncesi Almanya’daki varlıklı ailelerin bir zamanlar ilişkili olmadıkları fakir insanlarla yaşadığını, yani yatılı köleliğin düşünülenden 1300 yıl daha önce başladığını gösteriyor.

Almanya’daki Tunç Çağı yerleşimi. C: Alamy

Arkeologlar, İlk Tunç Çağı’ndaki eşitsizliklerin (MÖ 2.200’den itibaren) çoğunlukla köylülerin olduğu topluluklarda yaşayan az sayıdaki güçlü seçkinler tarafından şekillendiğine inanıyorlardı. Bu üst sınıf muhtemelen zengin çiftçilerden ya da ilkel liderlerden ve ailelerinden oluşmaktaydı, ancak bu elitlerin sosyal yapılarını yalnızca arkeolojik nesnelerle anlamak oldukça zor.

Bu nedenle Alissa Mittnik ve meslektaşları, 104 bireyden elde ettikleri Antik DNA’yı analiz etti. Ayrıca bu insanların gömüldüğü mezarlıklardan bulunan ve şu anda güney Almanya’nın Lech nehri vadisinde bulunan küçük çiftlik tarlalarında bulunan eşyaları da incelediler.

(Neolitik Tarım Günümüz Eşitsizliğinin Tohumlarını 10.000 Yıl Önce Ekti)

Her mezarlıktaki aileler, kadınlar için detaylı başlıklar ve mücevherler ve erkekler için hançer ve baltalar gibi silahlar da dahil olmak üzere zengin süslemelerle gömülmüştü. Bu durum yüksek statüde olduklarını ve çiftlik sahibi olduklarını gösteriyordu.

Ergenlerin ve genç yetişkinlerin de bu süslemeler ile birlikte gömülmüş olması, zenginliğin hayatta kazanılmak yerine ebeveynlerden miras alındığını gösteriyordu. Bu aileler, aynı ailenin dört veya daha fazla nesline ev sahipliği yapan bazı mezarlarla birlikte gömülmüştü.

Almanya’nın güneyindeki Tunç Çağı mezarlıklarına gömülen yüksek statülü erkeklere, bu hançer gibi varlıklarını gösteren nesneler eşlik ediyordu. C: K. Massy

Bu çiftlik mezarlıklarına iki ayrı insan grubu gömülmüştü. Bu mezarlar, bir grup yoksul olduğu düşünülen insanlardan oluşuyordu; çünkü onlar süslenmemişlerdi ve çekirdek aile değillerdi. Bu insanlar köleler, sözleşmeli memurlar, ücretli memurlar ya da çiftlik işçileri olabilirlerdi.

Mittnik, “Antik Roma ya da Yunan gibi tarihi zamanlarda benzer ev alışkanlıklarını biliyoruz.” diyor.

(Ekonomik Eşitsizlik Saban Çeken Sığırlarla Başladı)

Diğer grup ise, en azından 350 kilometre uzaktaki başka bir bölgeden geldiklerini düşündüren mezar eşyalarıyla gömülmüş zengin kadınlardan oluşuyordu.

Zengin ailelerin içindeki anneler tipik olarak diğer yerleşim yerlerinden gelir; bu da erkeklerin aynı yerde kaldığını ve kadınlar evlenmeye giderken serveti miras aldığını gösterir.


New Scientist. 10 Ekim 2019.

Makale: Mittnik, A., Massy, K., Knipper, C., Wittenborn, F., Friedrich, R., Pfrengle, S., … & Harbeck, M. (2019). Kinship-based social inequality in Bronze Age Europe. Science, eaax6219.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login