300.000 Yıllık Yumurta Kabukları Paleolitik Dönem Çevre Koşulları Hakkında Bilgi Veriyor

Schöningen’deki paleolitik kazılar, 1990larda dünyanın en eski insan yapımı ve tamamen korunmuş tahtadan av silahının keşfiyle ünlendi. Zamanında göl kıyısında olan 300.000 yıllık katmanlarda organik materyeller çok iyi korunmuş olarak bulunuyor.

fotoğraf: Jordi Serangeli

Bu katmanlar arasında, Tübingen üniversitesi’nden araştırmacıların  farklı kuş türlerine ait olduğunu belirlediği yumurta kabuğu kalıntıları da bulundu. Yumurta kabukları kazılarda son derece nadir olarak bulunuyor. Yumurta kabuklarının sistematik değerlendirmesiyle gelecek yıllar içinde araştırmacılar, 300,000 yıl önceki dönemde göçmen kuşların davranışı ve insanların beslenme şekilleriyle birlikte, iklim koşulları hakkında da bilgilere ulaşılacak.

Birkaç cm eninde ve bir milimetreden daha ince olan yumurta kabukları, kazılar sırasında ve daha sonra toprak tortularının incelenmesi sırasında bulundu. Daha sonra bu örnekler, Braunschweig Doğa Tarihi Müzesi ve Halle-Wittenberg Üniversitesi’ndeki günümüz Avrupa kuşlarının yumurtalarıyla karşılaştırıldı. Bu karşılaştırmalar sırasında dört faktör dikkate alındı: kabukların kalınlığı, yüzey dokusu, eğimi, üstündeki gözeneklerin şekli ve gözeneklerin arasındaki uzaklık.

fotoğraf: Volker Minkus

Bu karşılaştırmalar sonucu beş örneğin hangi kuşlara ait olduğu saptanabildi. Parçalardan biri turna kuşunun yumurtasıyla (Grus grus), bir diğeri de ördek, büyük ihtimalle Yeşilbaş (Anas platyrhynchos) yumurtasıyla benzerlik gösterdi. Üç diğer parça ise günümüz Ötücü Kuğu (Cygnus cygnys) yumurtalarıyla benzerlik gösterdi.

Bu kuşlar günümüzde İzlanda, İskandinavya ve Sibirya gibi sub-arktik ılımlı bölgelerde çoğalıyorlar. Sıcaklığın Orta Avrupa’ya göre birkaç derece daha düşük olduğu bu bölgelerin bir özelliği de bitki örtüsünün cılız olması.

Bulunan yumurta kabukları özellikle, Mart ile Mayıs ayları arasında kuş yumurtalarının, at etine ek olarak insanların beslenmesinin bir parçası olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor. Eğer öyleyse bu, avcı toplayıcılarının neden göl kıyısında yaşamak istediğinin bir başka nedeni olabilir.

fotoğraf: Jordi Serangeli

fotoğraf: Volker Minkus

Universitaet Tübingen