2018 Yılında İlk Amerikalılar Hakkında Öğrendiğimiz 10 Şey

2018 yılı Amerikalara ilk ayak basan insanlarla ilgili bilimsel keşifler açısından dopdolu geçti.  Araştırmacılar, insanların Sibirya’dan Bering Boğazı üzerinden geçip Kuzey Amerika’ya vardıklarına dair herkes tarafından kabul edilmiş görüşe rağmen, hala ilk insanların kıtada tam olarak nereye, ne zaman ve nasıl geldiklerini bilmiyor. En eski Kuzey Amerika mumyalarının kökenlerinden tutun, Kuzey ve Güney Amerika’nın ilk yerleşik halkları arasındaki bilinmeyen genetik bağlantılara kadar, ilk Amerikalılar hakkındaki  2018 yılındaki 10 ilgi çekici haberi sizlere sunuyoruz…

1- İlk kurucu popülasyon

2018 yılında yapılan bir çalışma gösterdi ki, Amerikalara yerleşen ilk yerli grup yaklaşık 250 kişiden oluşuyordu. Buluşu yapmak için araştırmacılar Orta ve Güney Amerika’daki yerli halklardan, farklı Sibiryalı gruplardan ve Çin’deki insanlardan aldıkları DNA’ları inceledi. Çünkü genetik farklılıklar (örneğin Yerli Amerikalı ve Sibiryalılar arasındaki farklılar) zamanla artıyordu ve araştırmacılar, DNA verilerini bilgisayar modeline aktararak, orijinal grupların boyutlarını belirlemek için geriye doğru bir çalışma yapabildi.

Daha fazla bilgi.

2- Popüler rota

İnsanlar ilk olarak Amerikalara nasıl ulaştı? Yolculuklarına Kuzeydoğu Avrupa ve güney Sibirya’dan başlamış oldukları büyük ölçüde kabul ediliyor. 20.000 ila 25.000 yıl önce bu insanlar, genetik olarak farklı gruplar haline gelmişti.

Bu yıl yayınlanan yeni bir makale, bu insanların Kuzeydoğu Asya’da kaldıklarını, ancak onları oradaki diğer insanlardan  genetik olarak farklı tutacak bir yerde kaldıklarını ortaya attı. Araştırmacılar, grubun daha sonra muhtemelen Bering Boğazı’ndan kıtanın iç kısmına doğru seyahat ettiklerini söylüyor. Fakat bu fikirler tartışmalı. Diğer araştırmacılar genetik izolasyonun halihazırda köprü üzerindeyken meydana geldiği, kıtanın iç kısmındaki büyük buz tabakasının onları kıyı boyunca seyahat etmeye zorladığı konusunda ısrar ediyor.

Daha fazla bilgi.

3- Ayak izleri

İlk insanlar, Amerikalara yaşamaya geldiklerinde arkalarında ayak izleri bıraktılar. Ancak bunların kanıtlarını yüzyıllar sonra bulmak oldukça zor. Bu yüzden arkeologlar 13.000 yaşındaki, iki yetişkin ve bir çocuğa ait ayakkabısız ayak izleri bulduklarında hayrete düştüler. Kanada’daki British Colombia eyaletine bağlı Calvert Adası’nda, su kenarında 29 ayak izi bırakılmıştı. Araştırmacılar antik insanların belki de bu ayak izlerini daha kuru bir yere gitmek için kayıklarından inerken bırakmış olabileceklerini söylüyor.

Daha fazla bilgi.

4- Kuzey Amerika’nın en eski silahları

15.500 yıllık söz konusu birkaç mızrak ucu, Kuzey Amerika’da kaydedilmiş en eski silahlar olabilir. Bu mızrak uçları 10 cm uzunluğunda ve oldukça eski. Hatta bu aletler, onlarca yıldır Amerikalara ulaşan ilk insanlar olduğu düşünülen Clovis halkından da eski.

Ancak bazı arkeologlar Teksas –Austin yakınlarında bulunan bu mızrakların tarihlendirme teknikleri hakkında  şüphe duyuyor. Çünkü  araştırmanın yakınında radyokarbon tarihlendirmesinde kullanılabilecek  hiçbir organik madde bulunamadı. Araştırmacılar bunun yerine çevredeki tortullardaki kuvars taneciklerinin ne kadar zaman önce güneşe maruz kaldıklarını gösteren Optik Uyarmalı Lüminesans (OSL) yöntemini kullandılar. Uzmanlar, bu tekniğin bu tip nesneleri tarihlendirmek için tipik olarak kullanılan standart bir  metot olmadığını söylüyor.

Daha fazla bilgi.

5- Ortadan yok olma

Bu yıl yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, Clovis halkıyla benzer genetiğe sahip insanlar yaklaşık 11.000 yıl önce Güney Amerika’ya doğru seyahat ettiler. Ancak daha sonra, 9.000 yıl önce ortadan kayboldu. Bu ortadan kaybolmanın neden olduğu belli değil; ancak araştırmacılara göre muhtemelen diğer antik insanlar onların yerine geçti.

Daha fazla bilgi.

6- Manş adaları

Aynı çalışma ayrıca gösterdi ki Kaliforniya açıklarında Channel Adaları’nda yaşayan insanlar, en az 4.200 yıl önce Peru Andlarında yaşayan insanlarla aynı ataları paylaşıyorlardı.

Daha fazla bilgi.

7- Karbonhidrat adaptasyonu

And Dağları’nda yaşayan antik insanlar, dağda yaşamalarına yardım eden karakteristik özellerini 7.000 yıl önce yavaş yavaş geliştirdiler. Birkaç yıl içinde bu insanlar, mısır ve patates gibi nişastalı yiyecekler yemelerine yardımcı olan nişasta sindirimiyle alakalı gene ilişkin bir adaptasyon  geliştirdiler.

Araştırmacılar “Alçak ovalarda yaşayan insanlar ise bu karbonhidrat bağlantılı adaptasyonu geliştiremediler, çünkü muhtemelen tarım yapan bir topluluk olmaktan ziyade avcı ve toplayıcılığa meyilliydiler.” diyor.

Daha fazla bilgi.

8- Antik bebeğin gizemli kökeni

Yaklaşık 11.500 yıl önce,  şu an Alaska olan yerde bir bebek ölmüştü. Geride bıraktığımız bu yılda ise bilim insanları bu minik bebeğin DNA’sını analiz etti ve  bu bebeğin Kuzeydoğu Asya’da yaşayan  insanlardan genetik olarak farklı olduğunu öğrenildi. Üstelik bebek, yerli Amerikalıların atalarına dair bilinen iki soydan da genetik olarak farklıydı. Araştırmacılar bu yüzden büyük olasılıkla bebeğin, Amerikalara  yerleşmiş ilk insanlar arasında bilinmeyen bir insan topluluğuna ait olduğunu söylüyor.

Daha fazla bilgi.

9- Tembel hayvan takibi

Yaklaşık 11.000 yıl önce, Koca Ayak benzeri dev bir yer tembel hayvanının davetsiz misafirleri vardı. Günümüzde nesli tükenmiş olan bu hayvan, ağır adımlarla güçlükle yürürken, arkasında büyük ayak izleri bıraktı ve muhtemelen bu hayvanı avlamak isteyen antik insanlar da aynı ayak izlerine basarak geçtiler. Arkeologlar New Mexico’nun White Sands Milli Parkı’nda bu antik takip olayına ait izler buldu.

Daha fazla bilgi.

10- Kuzey Amerika’nın en eski mumyası

Şu anda Nevada olan alanda, yaklaşık 10.600 yıl önce mokasen çarıkları içerisinde dinlenmek üzere yatmış ve bir tavşan derisine örtülmüş bir adam vardı. Şaşırtıcı bir şekilde, bazı elementler bu adamın vücudunu korudu ve onu şu an Kuzey Amerika’da kaydedilmiş en eski mumya haline getirdi.

Spirit Cave mumyasının yeni genetik analizi gösterdi ki mumyalanmış bireyin DNA’sı Alaska’nın kuzeyinden Patagonya’ya kadar uzanan yerde yaşamış insanlarınkiyle uyuşuyordu. Araştırmacılar, bu durumun, kıtaya ilk yerleşen insanların hızla yayıldıklarını gösterdiğini söylüyor.

Live Science. 25 Aralık 2018.