Amerika’nın İlk Evcil Köpekleri Sibirya’dan Gelmiş

Yeni bir çalışma, Amerika’daki ilk köpeklerin kökenleri ve daha sonra onlara ne olduğuna dair şaşırtıcı bilgiler veriyor. Araştırmada, bazı bilim insanlarının daha önce önerdiği gibi buradaki köpeklerin Kuzey Amerika’daki kurtlardan evcilleşmediği, Kuzey Asya ve Amerika’yı bağlayan bir kara köprüsü üzerinden insanlarla geldiği ortaya çıktı.

Illinois’deki iki köpeğin ritüelistik mezarı, bu yer ve zamanda (660 ila 1350 yıl önce) insanlar ve köpekler arasında özel bir ilişki olduğunu gösteriyor. C: Illinois State Archaeological Survey

Bu çalışma, Amerika’daki antik köpeklerin, her iki ebeveynden miras alınan nükleer DNA ve sadece annelerden aktarılan mitokondriyal DNA ile birlikte analiz edilen ilk kapsamlı genomik çalışma.

Araştırma ekibi, 9.000 yıllık bir dönem aralığına tarihlenen Kuzey Amerika ve Sibirya köpeklerindeki, 71 mitokondriyal ve 7 nükleer genomdan genomik imzaları karşılaştırarak, Amerika’nın ilk köpek sakinlerinin tarihini daha net bir şekilde ortaya koydu.

Amerika kıtasındaki en eski köpek kalıntısı, insanlar günümüz Sibirya ve Alaska’sını birbirine bağlayan kara köprüsünün üzerinden geçmeye başladıktan binlerce yıl sonrasına, yani günümüzden yaklaşık 9.000 yıl öncesine tarihleniyor.

Araştırmacılar, yeni çalışmada analiz edilen köpek kalıntılarının, büyük olasılıkla Sibirya kökenli olduğunu keşfetti. Bu köpekler daha sonra insanlarla beraber göç ederek Amerika’nın her tarafına yayıldılar.

(Köpekler İnsanlardan Binlerce Yıl Sonra Amerika’ya Ayak Basmış)

Araştırmacılar, bu köpeklerin Amerika’da binlerce yıl boyunca var olduklarını, ancak Avrupalıların gelişinden sonra neredeyse tamamen yok olduklarını keşfetti.

Araştırmanın baş yazarı Laurent Frantz, “Bu durum, bir felaketin gerçekleşmiş olması gerektiğini ve bunun da muhtemelen Avrupa kolonizasyonuyla ilişkili olduğunu gösteriyor. Ama henüz bu aniden ortadan kaybolmayı açıklayan kanıtlara sahip değiliz.” diyor.

Yüksek lisans öğrencisi olarak mitokondriyal DNA genomu araştırmasını yürüten Kelsey Witt, “Mitokondriyal verilerle birlikte genomik verilere baktığımızda, köpeklerin Amerika’ya insanlarla geldiğini ve bu çeşitliliğin neredeyse tamamının Avrupa kolonizasyonunun bir sonucu olarak kaybolduğunu doğrulayabildik.” diyor.

Witt, “Çok az sayıda modern köpek, bu eski soylardan herhangi birinin izlerini taşıyor.”

(Yeni Dünya’nın Bilinen En Eski Evcil Köpekleri 10.000 Yıllık Çıktı)

Araştırmacılar ayrıca, köpeklere acı çektiren bulaşıcı bir kanserin genomik imzasının, Avrupalılarla temastan önce Amerika’daki köpeklerin genetik mirasının son “yaşayan” kalıntılarından biri olduğunu ortaya çıkardı.

Witt, “Bu da, bu tümörün Amerika kıtasında veya yakınında ortaya çıktığını düşündürtüyor.” diyor.

Yeni bulgular, Amerika’daki yerli insanların ve köpek sakinlerin, Avrupa temasından sonra aynı zorluklarla karşılaştığı fikrini pekiştiriyor.

Malhi, “Amerika’daki yerli halkların, Avrupalı sömürgecilerin soykırım uygulamalarından nasıl etkilendikleri biliniyor. Bu araştırma, yerli halkların köpeklerinin, muhtemelen zorla değişen kültürel değişimler ve hastalıkların bir sonucu olarak, daha da yıkıcı bir tarih yaşadıkları ve neredeyse tamamen yok oldukları.”


Science Daily. 5 Temmuz 2018.

Makale: Máire Ní Leathlobhair, Angela R. Perri, Evan K. Irving-Pease, Kelsey E. Witt, Anna Linderholm, James Haile, Ophelie Lebrasseur, Carly Ameen, Jeffrey Blick, Adam R. Boyko, Selina Brace, Yahaira Nunes Cortes, Susan J. Crockford, Alison Devault, Evangelos A. Dimopoulos, Morley Eldridge, Jacob Enk, Shyam Gopalakrishnan, Kevin Gori, Vaughan Grimes, Eric Guiry, Anders J. Hansen, Ardern Hulme-Beaman, John Johnson, Andrew Kitchen, Aleksei K. Kasparov, Young-Mi Kwon, Pavel A. Nikolskiy, Carlos Peraza Lope, Aurélie Manin, Terrance Martin, Michael Meyer, Kelsey Noack Myers, Mark Omura, Jean-Marie Rouillard, Elena Y. Pavlova, Paul Sciulli, Mikkel-Holger S. Sinding, Andrea Strakova, Varvara V. Ivanova, Christopher Widga, Eske Willerslev, Vladimir V. Pitulko, Ian Barnes, M. Thomas P. Gilbert, Keith M. Dobney, Ripan S. Malhi, Elizabeth P. Murchison, Greger Larson, Laurent A. F. Frantz. The evolutionary history of dogs in the Americas. Science, 2018; 361 (6397): 81

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login