Yürüyüş Yaparken Binlerce Orta Çağ Sikkesi Buldu

Çek Cumhuriyeti’nde bir gün yürüyüşe çıkan bir kadın, tesadüfen 900 yıl öncesine ait 2.150’den fazla gümüş para buldu.

Prag’daki Çek Cumhuriyeti Bilimler Akademisi’nden arkeolog Filip Velímsky, yaptığı açıklamada bunun “büyük ikramiyede bir milyon kazanmakla karşılaştırılabilecek bir keşif” olduğunu söylüyor.

Velímský, gümüş para koleksiyonunun “çok büyük bir miktarı” temsil ettiğini, “sıradan bir insan için hayal edilemeyecek kadar” olduğunu belirtiyor.

Peki bu miktarda bir para neden saklanmış olabilir? Çek Gümüş Müzesi ve Çek Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Prag Arkeoloji Enstitüsü’ndeki uzmanların birkaç teorisi var:

Araştırmacılar, bunun aslında askerlerin maaşları için saklanmış olabileceğini, hatta bir tür savaş ganimeti olabileceğini öne sürüyor. Aslında bu hiç de mantıksız değil: Prag artık güzelliği ve birasıyla tanınan bir turist merkezi olabilir, ancak Çek başkentinde işler her zaman bu kadar sakin olmamıştı.

(İlgili: İç Savaşta Saklanan Paralar, Mutfak Tadilatı Sırasında Bulundu)

Aslına bakılırsa, yaklaşık bin yıl öncesine, bu madeni paraların basıldığı döneme giderseniz, kendinizi Přemysl ailesinin çalkantılı döneminde bulabilirsiniz. Boleslav’ın öldüğü 999 yılı ile I. Otakar’ın Bohemya’yı resmi olarak bir krallık olarak kurduğu 12. yüzyılın sonu arasında Prag, neredeyse sürekli olan ulusal düzeyde aile kavgalarının merkez üssüydü.

Velímský, “Bu paralar muhtemelen 12. yüzyılın ilk çeyreğinde, iç siyasi istikrarsızlığın olduğu bir dönemde oraya yerleştirildi. O zamanlar ülkede Přemysl hanedanı üyeleri arasında Prag’ın prenslik tahtı hakkında anlaşmazlıklar vardı.” diyor.

Söz konusu para koleksiyonu aslında seramik bir kapta saklanmıştı, fakat çiftçilik de dahil olmak üzere 900 yıllık arazi kullanımından sonra yalnızca çömleğin tabanı sağlam kaldı.

Yine de bu para koleksiyonu kendisi, bölgede şimdiye kadar bulunan en büyük erken Orta Çağ sikke koleksiyonunu temsil ediyor ve en az üç farklı 11. ve 12. yüzyıl hükümdarlarının darphanelerini içeriyor.

Sikkeler şu anda inceleniyor ve 2025 Yaz’ına kadar halka gösterilmeye hazır olması bekleniyor. Ve hâlâ yapılacak çok iş var.

Kutná Hora’daki Çek Gümüş Müzesi’nin müdürü Lenka Mazačová, “Müze personeli, buluntunun tüm parçalarını koleksiyona kaydedecek. Ayrıca tek tek paraların temizliğinin ve olası restorasyon müdahalelerinin yapılması, detaylı bir kataloğun hazırlanması da dahil olmak üzere yayın ve tanıtım amacıyla fotoğraflanması gerekiyor.” diyor.

Hepsi bu değil. Madeni paraların daha detaylı analiziyle uzmanların sadece bunları kimin bastığını değil aynı zamanda nerede bastıklarını da çözebilmeleri bekleniyor. Bunun nedeni, madeni paraların dövülmesinde kullanılan gümüşün, alaşımda bulunan elementler aracılığıyla, orijinal olarak çıkarıldığı kesin konuma kadar izlenebiliyor olması. Dolayısıyla madeni paraların gelecekte özel bileşimlerini belirlemek için bir dizi X-ışını görüntülemesi ve spektral analizi yapılacak.

Bölgede bir gümüş müzesinin bulunması tesadüf olmasa da (Orta Çağ’da bu bölge, zengin doğal metal yatakları sayesinde Avrupa’daki gümüş üretiminin yaklaşık üçte birine sahipti), Mazačová yeni bulunan bu paralar için yerel olmayan bir kökenden şüpheleniyor: “Madeni paralar büyük olasılıkla o zamanlar Bohemya’ya ithal edilen gümüşten Prag darphanesinde basılmıştı.”

Ancak sonuç ne olursa olsun uzmanlar, açıklamaya göre keşfin “son on yılın en büyük buluntularından biri” olduğu konusunda hemfikir.

IFL Science. 31 Mayıs 2024.