Yunan Vazosunda 2500 Yıllık Savaşçı Amazon Kadın İmgesi

Mississippi Üniversitesi Müzesi’ndeki 2500 yıllık bir Yunan vazosunun üzerinde, at binen, savaşçı bir Amazon kadını imgesi bulundu.

Kozmetik malzemeleri, takı ya da merhem koymak için kullanıldığı düşünülen kapaklı silindir bir kutunun yüzeyindeki resimde, Yunan bir savaşçıya karşı atının üstünde dövüşen bir Amazon kadının tasviri yer alıyor. Binici kadının elindeki kementi arkaya savurduğu görülüyor.

Stanford Üniversitesi, Klasikler ve Bilim Tarihi Departmanı Bilimsel Araştırmacısı Adrienne Mayor, M.Ö. 480-450 yılları arasında Atina’da üretilmiş eserin üzerindeki tasvir için “Savaş sırasında kement kullanan bir Amazon’a ait tarihten kalan tek imge.” diyor.

Mayor, 2014’te yayımlanan “Amazonlar: Antik Dünya’nın Savaşçı Kadınlarının Efsaneleri ve Yaşamları” (The Amazons: Lives and Legends of Warrior Women across the Ancient World) kitabı için yaptığı araştırma esnasında Mississippi Üniversitesi Müzesi’nde bu vazoyu fark ediyor.

2,500 yıllık savaşçı kadın imgesi” (Mississippi Üniversitesi Müzesi – David M. Robinson Hatıra Koleksiyonu)

Mayor, “Yunan bir kadın, bu vazoya en sevdiği makyaj malzemelerini ya da takılarını koymuş olmalı. Kutunun üzerindeki imgelere bakarak, kadınların, erkek Yunan savaşçıların Amazon kadınlarına yenildiğini görmekten keyif aldıkları öne sürülebilir.” diyor.

Araştırmacıya göre, yabancı bir güçlü savaşçı kadın tarafından dizginlenen Yunan erkeğinin görüldüğü bu imge, Yunan kadınları için hem çok egzotik, hem de Yunan kadınlarının geleneksel rollerini yıkan ve bu rollere şaşırtıcı şekilde karşı çıkan bir duruşun tasviriydi.

Amazon kadını, kurbanını kementle yakalamadan hemen önce, dinamik bir aksiyon sırasında resmedilmiştir. Kadın, omzunun üzerinden arkasında sallanan kemente bakarken, Yunan erkeği de elinde mızrağı ile kalkanının arkasında çömelmektedir.

“Tıpkı ayakkabılar gibi mora boyanmış kementin geri kalanı kadının yeleğini sarıyor ve kadın, kementi olması gereken şekilde tutuyor. Amazon kadını, karşısındakini kementle yakalamak için doğru tekniği uyguluyor.” diyor Mayor. Ayrıca, Amazon’un kurbanını öldürmek için savaş baltasını hazır şekilde tuttuğunu da sözlerine ekliyor.

Mayor’a göre, bu vazonun dekorasyonunu yapan ressam ve ressamın seyircileri, binicilik yapan ve kement kullanan İskit savaşçı kadınlarına oldukça aşinalardı.

Antik Yunan ve Roma tarihçileri de İskitleri, savaşlarda kementini ustaca kullanan atlı okçular olarak tanımlıyorlar. Örneğin, Herodot, M.Ö. 480 yılında, hançer ve deri kement ile silahlanmış 8,000 göçebe bozkır binicisinin Pers Kralı Darius’un ordusuna katıldığını bildirmişti.

Birkaç farklı kaynakta da İskit avcı erlerinin, düşmanlarını yakalamak için kementlerini düğümleyip, atlarını sürerek etrafta gezindiklerinden bahsediliyor. Romalı coğrafyacı Pomponius Mela da, M.S. 43 civarlarında, Karadeniz Bölgesi’nin bu savaşçı kadınlarının kement kullanma konusunda uzman olduklarını bildirmişti.

J Paul Getty Müzesi’nin küratörlerinden David Saunders, kutunun şekli, süslenme tekniği ve aynı zamanda üzerinde kementli Amazon kadını gibi alışılmadık bir imge olması açısından çok büyüleyici olduğunu belirtiyor. Yunan vazo boyaması ve ikonografisinde uzmanlaşan Saunders, “Bu sahnenin baştan çıkarma sanatı ile nasıl bağlantılandırılabileceğini öğrenmek ve daha geniş anlamda, Antik Atina’da erkek ve kadınların birbirlerine karşı tutumlarını incelemek açısından keşfedilmesi gereken çok fazla detay var.” diyor.

Saunders, “Bunun gibi bir kutu, muhtemelen sahibinin makyaj, takı, parfüm gibi çeşitli süslemelerini koymak için kullanılıyordu. Belki de bu kutunun sahibi de, tıpkı Amazon kadınlarının savaştan önce yaptıkları hazırlıkları yapıyordu.” dedi.

Discovery News