Yeni Mosasaur Türü, Adını İskandinav Mitolojisindeki Yılandan Aldı

Bilim insanları, Kuzey Dakota’da geç Kretase döneminde yaşayan, büyük, etobur deniz sürüngenleri olan yeni bir mosasaur türü keşfettiler.

Kendisini iki tanınmış mosasaur arasında konumlandıran “geçiş” özelliklerine sahip olan bu yeni tür, adını İskandinav mitolojisindeki deniz yılanı Jormungandr’dan ve fosilin bulunduğu yerin yakınındaki küçük Kuzey Dakota şehri Walhalla’dan alıyor. 

Jǫrmungandr walhallaensis‘i tanımlayan ayrıntılar, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi Bülteni’nde yayımlandı.

Karşılaştırmalı biyoloji bölümünde doktora öğrencisi ve çalışmanın baş yazarı Amelia Zietlow, “Eğer bir Komodo ejderine yüzgeçler takarsanız ve onu gerçekten büyük hale getirirseniz, bu hayvan tam olarak böyle görünüyordu.” diyor.

İlk mosasaur 200 yıldan fazla bir süre önce keşfedildi ve “mosasaur” kelimesi “dinozor” kelimesinden önce üretildi. Ancak bu hayvanlarla ilgili, kaç kez yüzgeç evrimleştirerek tamamen suda yaşamaya başladıkları (araştırmacılar bunun en az üç kez, belki de dört veya daha fazla kez olduğunu düşünüyorlar) ve bunların monitör kertenkeleleri veya yılanlarla daha yakından ilişkili olup olmadığı da dahil olmak üzere pek çok soru hâlâ varlığını sürdürüyor. Araştırmacılar hala farklı mosasaur gruplarının birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu belirlemeye çalışıyorlar ve yeni çalışma bu bilmeceye yeni bir parça ekliyor.

(İlgili: Fas’ta Tuhaf ‘Tornavida’ Dişli Mosasaur Fosili Bulundu)

Araştırmanın dayandığı fosil, 2015 yılında Kuzey Dakota’nın kuzeydoğu kesiminde kazı yapan araştırmacıların etkileyici bir örnek bulması üzerine keşfedildi: neredeyse bütün halde bir kafatası, çene ve servikal omurganın yanı sıra bir dizi omur.

Fosil materyalin kapsamlı analizi ve yüzey taramasının ardından Zietlow ve çalışma arkadaşları, bu hayvanın iki ikonik mosasaurda görülen özelliklerin bir karışımına sahip yeni bir tür olduğunu belirledi: Mosasaur’un daha küçük ve daha ilkel bir formu olan Clidastes; ve yaklaşık 15 metre uzunluğa ulaşan ve Tyrannosaurus rex ile birlikte yaşayan daha büyük bir form olan Mosasaurus.

Yaklaşık 7,3 metre uzunluğunda olduğu tahmin edilen örneğin, yüzgeçleri ve köpekbalığı benzeri kuyruğunun yanı sıra, kafatasındaki kemik çıkıntıdan kaynaklanan kızgın kaşları ve vücudundan daha kısa olan bodur bir kuyruğu da vardı.

Zietlow, “Bu hayvanlar evrimleştikçe dev deniz canavarlarına dönüştüler ve sürekli değişiklikler yaşıyorlardı. Bu çalışma bizi tüm bu farklı formların birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu anlamaya bir adım daha yaklaştırıyor.” diyor.

Çalışma, Jormungandr’ın Mosasaurus’un öncüsü olduğunu ve yaklaşık 80 milyon yıl önce yaşamış olabileceğini öne sürüyor.

Araştırmanın ortak yazarı Clint Boyd, “Bu fosil, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki tam olarak bilgi sahibi olmadığımız bir jeolojik zamandan geliyor. Coğrafi ve zamansal çizelgeyi ne kadar çok doldurabilirsek, bu canlıları o kadar iyi anlayabiliriz.” diyor.

Çalışmanın ortak yazarlarından Nathan Van Vranken, “Jormungandr’ın hikayesi harika bir tablo çiziyor ve iç deniz yolunun en kuzey bölgelerine, özellikle de mosasaurlara ilişkin anlayışımıza katkıda bulunuyor ve bunun gibi keşifler bilimsel merak uyandırabilir.” diyor.

American Museum of Natural History. 30 Ekim 2023.

Makale: Zietlow, Amelia R. et al. (2023). Jormungandr walhallaensis : a new mosasaurine (Squamata: Mosasauroidea) from the Pierre Shale Formation (Pembina Member: Middle Campanian) of North Dakota. Bulletin of the American Museum of Natural History.