Yeni Dünya’nın Bilinen En Eski Evcil Köpekleri 10.000 Yıllık Çıktı

Illinois’de bulunan üç köpek mezarı, Amerikalardaki bilinen en eski evcil köpek tarihini günümüzden 10.000 yıl öncesine çekiyor.

Bu köpekler yaklaşık 10.000 yıl önce, yani daha önce düşünülenden 1.500 yıl önce yaşamışlardı. C: Del Baston, Center for American Archaeology

Illinois’de yer alan 10.000 yıllık iki farklı insan yerleşiminde üç köpek mezarı ortaya çıktı. Bu da köpeklerin Amerikalardaki bilinen en eski evcil köpekler olduğunu gösteriyor.

Amerikan Arkeolojisi Derneği’nin yıllık toplantısında konuşma yapan zooarkeolog Angela Perri, köpek kemiklerine yapılan radyokarbon tarihlerinin, düşünülenden 1500 yıl öncesini gösterdiğini açıkladı.

Önceki yaş tahminleri, hayvanların mezarlarından birinde bulunan yanmış odunların radyokarbon analizine dayanıyordu. Bugüne kadar, Teksas bölgesinde insanların yemiş olduğu belirlenen yaklaşık 9.300 yıllık köpek kalıntıları, Amerika’daki köpeklerin en eski fiziksel kanıtıydı.

(İnsanlar 14.000 Yıl Önce Hasta Köpeklerine Bakıyordu)

Perri, Ortabatı bölgelerindeki antik köpeklerin, aynı zamanda köpeklerin dünyada bilinen en eski tekil gömülmelerini temsil ettiğini söylüyor.

Almanya’nın Bonn-Oberkassel bölgesinde yaklaşık 14.000 yıl önce gömülmüş bir köpek, iki insanla birlikte bir mezara gömülmüştü. Amerika’daki köpeklerin kendi mezarlarına gömülmüş olması, bu hayvanların eski insanlar tarafından yüksek saygı gördüğünü gösteriyor.

Perri’ye göre, üç köpeğin iskeletleri üzerindeki taş alet kesiklerinin olmaması, onların insanlar tarafından öldürülmediklerini, doğal nedenlerden öldüklerine işaret ediyor.

Bazı araştırmacılar, Amerika’ya ilk gelen insanların, köpeklerin sürdüğü kızaklarla geldiğini öne sürüyor. İnsanlar Güney Amerika’ya en az 15.000 yıl önce ulaşmışlardı. Yani insanlar Illinois’deki Koster ve Stilwell II arkeolojik alanlara köpeklerini gömmeden çok daha önce.

İnsanların Güney Amerika’ya karadan mı yoksa kıyıdan mı geldikleri tam olarak net değil. Ancak Kuzey Amerika’nın kuzeybatısında, yani Asya’dan bir kara köprüsüyle Yeni Dünya’ya girmiş olabilecek en eski yerleşimcilerin geçtiği bölgede hiçbir köpek kalıntısı bulunamadı. Perri, ya bu insanların hiçbir köpeği olmadığını, ya da onlar ve tüylü yoldaşlarının kara köprüsünde kaldıklarını, muhtemelen iki büyük buz tabakası tarafından engellendiklerini söylüyor.

Perri, “Bizi ilk olarak Yeni Dünya’ya köpeklerin çektiğine inanmak istesek de durum böyle olmayabilir.” diyor.

Genetik kanıtlar, Asya’dan Kuzey Amerika’ya insan göçünün yaklaşık 11.500 yıl önce meydana geldiğini ve insanların güneydeki Büyük Ovalar’a buzsuz bir koridordan geçtiğini ileri sürüyor. Perri, bu insanların muhtemelen Amerika’ya köpek getirdiğini söylüyor.

(Mayalar 3.000 Yıl Önce Jaguar Beslemiş ve Köpek Ticareti Yapmış)

Perri ve meslektaşları, 1970’lerde Koster arkeolojik alanında kazılmış üç köpek ve 1960 yılında Stilwell II’de ortaya çıkarılmış bir köpek kalıntısı üzerinde çalıştı. Bu arkeolojik alanlar, Illinois’de birbirine yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta.

Perri’nin ekibi, Stilwell II köpeğinin ve bir Koster köpeğinin alt çenelerinin ve dişlerinin günümüz kurtlarıyla benzerlik gösterdiğini buldu. Başka bir Koster köpeğin çenesi, günümüzde bazı antik melezlenmeyi yansıtan günümüz çakallarıyla bazı özellikler paylaşıyordu..

Yapılan yeni bir genetik analiz, 10.000 yıllık Illinois köpeklerini, daha sonra tüm Kuzey Amerika’yı kaplayacak tek bir soyda konumlandırıyor. Köpeklerin kökenleri tartışmalı, ancak 20.000 yıl öncesine dayanıyor olabilir.

Kaliforniya Üniversitesi’nden hücre biyoloğu Kelsey Witt Dillon’a göre, Koster ve Stilwell II hayvanları da dahil olmak üzere, eski Amerikan köpekleri ortak bir genetik atayı paylaşıyorlardı. Bu ata, yakından ilişkili bir Sibirya köpeği popülasyonundan ayrıldıktan 1000 yıl sonra, yani günümüzden 15.000 yıl önce ortaya çıktı.

(Arabistan’da 8000 Yıllık Tasmalı Köpek Resimleri Bulundu)

Perri’nin de içinde bulunduğu Dillon’ın ekibi, 10.000’den 800 yıl öncesine kadar, 20’nin üzerinde Kuzey Amerika arkeolojik alanından, köpeklere ait 71 tam mitokondriyal genom ve yedi nükleer genomu araştırdı. Mitokondriyal DNA tipik olarak anneden miras alınır, oysa nükleer DNA her iki ebeveynden gelir.

Dillon, bu eski köpeklerin genetik planının çoğunun günümüz köpeğinde bulunmadığını söylüyor. Sadece az sayıda ABD ve Asya köpeği, eski Amerikan köpekleriyle anne atalarını paylaşıyor, bu da en az birkaç yüz yıl önce başlayan Avrupalı ırkların Amerika’ya girmesini öneriyor.

Science News. 16 Nisan 2018.