Yeni Bir Dinozor Yanlış Zamanda Yanlış Yerde Bulundu

Lingwulong shenqi veya ‘Lingwu’nun muhteşem ejderhası’ denilen yaklaşık 174 milyon yıllık yeni bir dinozor, araştırmacılar tarafından Çin’in kuzeybatısındaki Ningxia Özerk Bölgesi’nde keşfedildi. Bu dinozorların bu bölgede daha önce hiç bulunmadığı düşünülüyordu. Tarihi ise diğer benzer dinozorlardan 15 milyon yıl daha erken.

Bir sanatçının Lingwulong shenqi dinozorunu yorumlaması. C: Zhang Zongda

Lingwulong, neorauropod denilen daha gelişmiş haldeki sauropodların bilinen en eski örneği. Uzun boyuna sahip devasa otçullardan olan neosauropodlar, Brontosaurus ve Diplodocus gibi sauropod dinozorlarının da dahil olduğu karada yaşamış en büyük hayvanlardır.

Sauropodların kökeni yaklaşık 200 milyon yıl öncesine dayanıyor. Fakat, 70 tona kadar ulaşan devasa vücut büyüklüğü ve bitkisel gıdaları tüketmek amaçlı birçok yeni adaptasyonlar geliştirmeleriyle birlikte karasal ekosistemlere tam anlamıyla hâkim olmaya başladılar.

Bu dev neosauropodun soyundan gelenlerin kökenleri yaklaşık 160 milyon yıl öncesine dayandığını düşünülüyor. Belki de 5 milyon yıl kadar kısa süreli bir zaman periyodunda hızlıca çeşitlenip dünyaya yayıldılar.

University College London Yer Bilimleri Fakültesi’nden makalenin eş yazarı olan Profesör Paul Upchurch “Diplodocus’un yakın bir akrabasını Doğu Asya’nın 174 milyon yıl öncesinde bulduğumuza çok şaşırdık. Sauropodların 200 milyon yıl öncesine kadar dağılım göstermediği ve soyundan gelen devasa boyutlardaki dinozorların çok daha ileriki bir zamanda bu bölgeye ulaştıkları düşünülüyordu” diye açıklıyor.

“Lingwulong keşfimiz gösteriyor ki gelişmiş sauropodların pek çok farklı türü en az 15 milyon yıldan daha önce yaşamış ve Pangaea süper kıtasının hala bir bütün kara kütlesi olduğu esnada dünyaya yayılmış olmalı. Bu durum, bu hayvanların kökeninin ve evriminin detaylı bir şekilde yeniden değerlendirilmesini mecbur kılıyor.”

Bu yeni kanıt aynı zamanda dinozorların evrimi için önemli bir zaman olan Erken Jura Devri (200 – 175 milyon yıl önce) için büyüyen farkındalığı sağlamlaştırıyor. Bu önemli zaman periyodu, sonrasında Jura ve Kretase dönemlerine egemen olan birçok grubun kökenlerine ve çeşitlenmelerine tanık olmuştur.

Lingwulong shenqi’ye ait kemik kalıntıları ve iskeletinin yeniden oluşturulması. C: Nature Communications, 2018

Araştırmanın baş yazarı olan Pekin’deki Çin Bilim Akademisi, Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropolojisi Enstitüsü’nden Dr Xing Xu, “Doğu Asya Jura Dönemi deniz yolları ile dünyanın geri kalanı ile olan bağlantısı kesildiği için Diplodocus benzeri neosauropodlar bu bölgeye asla ulaşamadıkları düşünülüyordu. Böylece, Çin’e özgü ve ayrı bir dinozor fanuası evrimi yaşandı. Fakat, Lingwulong gösteriyor ki bu Diplodocus benzeri sauropodlar, Doğu Asya izolasyonunun fark ettiğimizden daha az derinlemesine ve kısa ömürlü olduğunu işaret ediyor” diyor.

Bu çalışma için paleontologlar, 2005 yılında kayalarda beraber bulunan ve yaklaşık 174 milyon yıl öncesine tarihlenen 7 – 10 tane dinozorun fosilleşmiş iskeletlerini analiz ettiler. Araştırma grubunun vardığı sonuç ise bir dinozorun “yanlış zamanda yanlış yerde bulunması” şeklindeki bulguların fosil kayıtları hakkındaki bilgilerimizdeki eksikliğini vurguladığı ve daha birçok sürprizin hala gelmekte olduğu.


ScienceDaily. 1 Ağustos 2018

Xing Xu, Paul Upchurch, Philip D. Mannion, Paul M. Barrett, Omar R. Regalado-Fernandez, Jinyou Mo, Jinfu Ma, Hongan Liu. A new Middle Jurassic diplodocoid suggests an earlier dispersal and diversification of sauropod dinosaurs. Nature Communications, 2018; 9 (1) DOI: 10.1038/s41467-018-05128-1

Koç Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü mezunu ve Arkeoloji ve Sanat Tarihi bölümü ile yandalı var. Paris Diderot Üniversitesi'nde Genetik yüksek lisansını tamamladı ve Jacques Monod Enstitüsü'nde Paleogenomik laboratuvarında doktorasına devam ediyor. Araştırma alanları: Fransa'daki Neolitik Dönemden itibaren antik insan popülasyonlarının demografisi ve dinamiği, nadir görülen genetik hastalıkların evrimi ve Orta Çağ Fransızlarının genetik yapısı.

You must be logged in to post a comment Login