Yeni Ayak İzlerine Göre Lucy’nin Türü Çok Eşli Olabilir

Yeni bir araştırmaya göre, insanın eski akrabalarından, ünlü Lucy’nin de içinde bulunduğu Australopithecus afarensis türü çok eşli olabilir.

Laetoli’de bulunan ayak izleri, Lucy’nin türünün çok eşli olduğunu gösteriyor. F: David A. Lurino

Tanzanya’daki Laetoli’de keşfedilen iki ayak üzerinde dik yürüyen homininlerin ayak izleri, 3.65 milyon yıllık atalarımızın vücut boyutu varyasyonlarını gösteriyor ve sosyal davranışları hakkında yeni bilgiler veriyor.

Kemikler ve dişler bize insan evriminin çeşitli yönleri hakkında birçok şey anlatıyor, ancak ayak izleri bambaşka bir hikaye. Oldukça nadir olarak bulunan ayak izlerinin, milyonlarca yıl sonra bir şekilde keşfedilmesi için uzun zaman boyunca korunması gerekiyor. Ayak izleri, tarih öncesi bir sahneye tutulan bir spot ışığı gibi, nesli tükenmiş canlıların hareket biyomekaniği ve vücut boyutları hakkında veri sağlıyor, bireyler arasındaki çeşitliliği gösteriyor ve hatta üreme stratejilerini bile açıklayabiliyor.

Tanzaya’nın kuzeyindeki Ngorongoro Koruma Alanı’nda yer alan Laetoli’de bulunan yeni ayak izleri, 1970’li yılların sonunda Mary Leakey ve ekibinin bulduğu 3.6 milyon yıllık Australopithecus afarensis türü homininlere ait ayak izleri ile aynı yerde bulundu. Australopithecus afarensis türü homininler, Lucy’nin türü olarak da biliniyor.

Diğer memeliler ve kuşların izleri ile çevrili olan bu yeni ayak izi rotası, dik yürüyebilen iki hominin birey tarafından bırakılmış. Üstelik bu ayak izleri de, 1970’li yıllarda bulunan ayak izleri ile aynı tabakada, aynı zamanda, aynı yöne doğru ve aynı hızdaki bir yürüyüşle bırakılmış.

Tanzanya, Laetoli’de bulunan Australopithecus afarensis ayak izleri. F: Raffaello Pellizzon

1970’li yıllarda bulunan ayak izleriyle bir bütün olarak değerlendirilen bu yeni ayak izleri, çok sayıdaki homininin, volkanik bir patlama sonrasında gelen yağmur yağışının ardından, bölgede bir grup olarak hareket ettiklerini gösteriyor.

Bu bile oldukça etkili bir buluş sayılabilir fakat dahası var. Yeni bulunan ayak izlerinden biri, gruptaki diğer üyelerinkine kıyasla oldukça büyük. Bu bireyin, türüne göre oldukça iri bir erkek olduğu düşünülüyor. Bu sıradışı ayak izi boyutu, bu bireyi şimdiye kadar bilinen en büyük Australopithecus afarensis yapıyor.

Cinsiyetler arası fark fazla

Sonuç olarak, Laetoli’de yürümüş olan Australopithecus bireylerinin birinin erkek, iki veya üçünün dişi ve bir veya ikisinin ise çocuk olduğu düşünülüyor. Fakat 1970’lerde yapılan keşifte, arkalarında kendilerini takip eden bir çocuğu olan Australopithecus afarensis çiftinin kolkola romantik bir yürüyüş yaptığı düşünülüyordu.

Bu görüşün aksine, yeni keşifle beraber bu grupta başka bireylerin de olduğu ve cinsiyetler arasındaki boyut farkının oldukça fazla olduğu tespit edildi. Bu tespitler, Australopithecus afarensis türü bireylerin sosyal organizasyon ve üreme stratejisi olarak, şempanzeler, bonobolar ya da nesli tükenmiş insan türleri gibi diğer orta derecede dimorfik (cinsiyetler arası fark olan) türlerden çok, çok eşli dimorfik gorillere daha yakın olduğu görüşünü destekliyor.

Cinsel dimorfizm, bir türün erkek ve kadınları arasındaki farklılıkları ifade eder. Bu, cinsiyetler arası vücut ve kilo farkı olabileceği gibiköpek dişlerinin boyutu da olabilir. Cinsel dimorfizmin en çok görüldüğü tür gorillerde, erkeklerin kilosu dişilerden ortalama 90 kilogram daha fazla. Şempanzelerde ise erkeklerin kilosu dişilerden ortalama 8 kilogram daha fazla. Modern insanlarda cinsel dimorfizm oldukça ılımlı sayılabilir.

3.2 Milyon Yaşındaki İnsansı Akrabamız Lucy Ağaçtan Düşerek Ölmüş

Universita di Pisa. 14 Aralık 2016.
Makale: Masao, F. T., Ichumbaki, E. B., Cherin, M., Barili, A., Boschian, G., Iurino, D. A., … & Manzi, G. (2016). New footprints from Laetoli (Tanzania) provide evidence for marked body size variation in early hominins. Elife, 5, e19568.