Yaşlı Neandertal, Arkadaşlarının Yardımı Sayesinde Hayatta Kalabildi

Yeni bir araştırmaya göre, birçok yaralanma ve dejenerasyon geçiren yaklaşık 50.000 yıl önce yaşamış bir Neandertal, sağır olmuştu ve 40’lı yaşlarına kadar hayatta kalabilmek ve yırtıcılardan kaçınmak için diğerlerinden yardım görmüştü.

Şanidar 1 birçok kez ağır yaralar almış bir Neandertaldi. Bu Neandertal bireyin kafatası, erken yaşta kafasına aldığı bir darbe izini gösteriyor. F: Erik Trinkaus

Bilim insanları 1957 yılında bugün Kuzey Irak’ta bulunan Şanidar Mağara’sında Neandertallere ait kafatası ve iskelet kalıntıları keşfetmişlerdi. Arkeolog Ralph Solecki tarafından keşfedilen 50.000 yıllık Neandertal birey, “Şanidar 1” olarak biliniyor.

Bahsedilen bireyin pek çok kez yaralandığı ve anatomik olarak bu yaralanmalar nedeniyle vücudunda pek çok dejenerasyon olduğu keşfedildi. Son yapılan çalışmalar ile beraber, bu Neandertal bireyin aynı zamanda sağır olduğu da anlaşıldı. (IŞİD’ten Kaçan Arkeologlar Şanidar Mağarasına Geri Döndü)

Şanidar 1 pek çok kez yaralanmıştı

Oldukça zor şartlarda yaşamış bir Neandertal bireyin önceden yapılan çalışmalarda genç yaşta yüzünün kenarına şiddetli bir darbe aldığı keşfedilmişti. Bununla beraber bireyin sağ kolu dirsekten kesilmiş ve sağ bacağı da neredeyse kullanamayacağı bir şekilde yaralanmıştı. Washington Üniversitesi’nden Antropoloji profesörü Erik Trinkaus ve Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden Sebastien Villotte tarafından kalıntılar seneler sonra tekrar incelendi.



Yapılan incelemelerde araştırmacılar Şanidar 1’in kulak kanalındaki kemiklerine bakarak bireyin derin bir işitme kaybına uğradını tespit ettiler. Araştırmacılar bu duyusal yoksunluğun onu Pleistosen şartlarında oldukça savunmasız bırakmış olabileceğine inanıyor.

Eş yazarların belirttiğine göre, Pleistosen dönemde bir avcı toplayıcı olarak hayatta kalma birçok zorluğu beraberinde getiriyordu ve bu zorluklardan en kötüsü duyusal bozukluklardı. (Suriye’de Bulunan 40.000 Yıllık Obsidyen Alet Orta Anadolu’dan Getirilmiş)

Daha önce, çeşitli yaralanmalar ve sınırlı kol kullanımı ile hayatta kaldığı keşfedilen diğer Neandertaller gibi, Şanidar 1 de büyük olasılıkla hayatta kalabilmek için önemli sosyal destek görmüştü.

Şanidar 1’in kulak kanalının iki farklı açıdan görünümü, muhtemelen derin işitme kaybına neden olan önemli şekil bozukluklarını gösteriyor. F: Erik Trinkaus

Sosyal çevresinin yardımına muhtaçtı

Trinkaus konu üzerine yaptığı açıklamada; “Kolunun ön kısmının olmaması, topallaması veya diğer yaralarına göre sağırlık çok daha tehlikeli bir durum. Bireyin sağırlığı yaşadığı çevrede her yerde dolaşan etçiller tarafından her an avlanması ve hayatta kalabilmek için kendi sosyal grubuna tam olarak bağımlı olması anlamına gelir.” diyor. (Neandertallerin Ölülerini Çiçeklerle Gömdüğü Teorisi Çürütüldü)

Trinkaus ayrıca “Bireyin bu güçsüzlükleri ve özellikle işitme kaybı, Neandertallerin temel insanlık güdülerini güçlü olduğunu gösteriyor.” diyor.


Phys.org. 23 Ekim 2o17

Makale: Erik Trinkaus & Sebastien Villotte. 2o17. External auditory exostoses and hearing loss in the Shanidar 1 Neandertal. Plos One.

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login