Yapay Zeka Algoritmalarından Arkeolojik Veri Heykeli Yapmak

25 yıl boyunca yürütülen bilimsel araştırmanın kaydedilen tüm bilgileri ve milyonlarca başka girdiden oluşan Çatalhöyük arşivini görselleştiren eser ile arkeolojik bağlamda bu boyuttaki bir veri kaynağı ilk defa sanatsal çerçevede değerlendiriliyor.

F: ANAMED

ANAMED’de 21 Haziran’da açılan “Bir Kazı Hikâyesi: Çatalhöyük” sergisi uzatıldı. Bunun yanı sıra 14 Kasım’dan beri, sergi, artık ziyaretçilerini girişte sanatçı Refik Anadol’un, Çatalhöyük’te 25 yıl boyunca yürütülen bilimsel araştırmalarda kaydedilen 250.000 buluntuya ait 2,8 milyon girdiyi yapay zekâ algoritmalarını da kullanarak hazırladığı veri heykeli görseli ile karşılıyor.

Çatalhöyük yerleşmesindeki kazılarda keşfedilen bina, birim ve öğelere ait bilgiler, buluntuların özellikleri, araştırma raporları, teknik çizimler ve fotoğraflar yer aldığı ve 250.000 buluntuya ait 2.8 milyon verinin her birinin birbirine bağlı olarak bir araya geldiği bu dijital heykel, estetik özelliklerinin yanı sıra aynı zamanda karmaşık veri setlerinin erişilebilirliğini kolaylaştıran ve yeni yorumlara imkan sağlayan bir kaynak olma özelliği de taşıyor.

Eserde kullanılan müziklerin ise Müzisyen ve ses Tasarımcısı Kerim Karaoğlu tarafından, 25 yıllık datanın kullanılmasıyla oluşturulduğunu ve tüm bu verilerin harmonik ve müziksel karşılığı olduğunu belirten Refik Anadol’un verileri birbirleriyle etkileşime açarak, bu bilgi birikimini arkeoloji, sanat ve teknolojinin ötesinde yeni yorumlamalara ilham olacak bir esere dönüştürdüğü ve 24 ekrandan oluşan bu medya enstalasyonu 21. yüzyılda bir kültürel miras alanının ve onun evrensel değerinin bilincinde, Çatalhöyük’ü veriler aracılığıyla günümüze taşıyarak 9.000 yıl önceki yaşam, araştırmacıların bulguları ve izleyici arasında bir köprü kuruyor.

Arçelik’in teknoloji sponsorluğu ve PATTU Mimarlık’ın tasarımıyla kurulan eser, yapay zeka algoritmaları kullanılarak hazırlanan, Türkiye’deki ilk kültürel miras çalışması olma özelliği taşıyor. Bu eser 14 Kasım 2017 – 14 Ocak 2018 tarihleri arasında ANAMED’in Beyoğlu’ndaki binasının girişinde görülebilir.

Refik Anadol Hakkında:

Refik Anadol 1985, İstanbul doğumlu. Medya sanatçısı, yönetmen ve tasarımcı. Los Angeles’ta (ABD) yaşıyor. Görsel ve işitsel canlı performans, mekâna özgü enstalasyon ve parametrik heykel üretimi yapan Anadol’un projeleri, dijital ve fiziksel nesneler arasında uzam, mimarlık ve medya sanatları yaklaşımlarından melez bir ilişki kuruyor. Lisans eğitimini İstanbul Bilgi Üniversitesi Fotoğraf ve Video Programı’nda tamamlayan Anadol, aynı üniversitenin Görsel İletişim Tasarımı Programı ile University of California, Los Angeles (UCLA) Design Media Arts’ta yüksek lisans eğitimi aldı. Sanatçı, son bir yıl içerisinde, Microsoft Research En İyi Vizyon Ödülü, Alman Tasarım Ödülü, UCLA Art+Architecture [Sanat+Mimarlık] Moss Ödülü, University of California Institute Sanatta Araştırma Ödülü’nü kazandı. Walt Disney Konser Salonu (Los Angeles), Hammer Müzesi (Los Angeles), Uluslararası Dijital Sanatlar Bienali (Montreal) ve Ars Elektronica Festivali (Linz) gibi değerli kurum ve programlarda projeler gerçekleştirdi.