X-ışınları, Paslı Viking Kılıcını Ortaya Çıkardı

İskoçya’daki arkeologlar, Viking kılıcının süslü kılıç kabzasını X-ışınıyla tarayarak ortaya çıkardı. Kılıç zaman içinde çok fazla aşınıp, paslanmış ancak son görüntüler yeni bir ışık altında kılıcın çarpıcı tasarımını gözler önüne seriyor.

Kılıç, İskoçya’nın kuzeyindeki Orkney Adaları’ndan biri olan Papa Westray’deki bir mezarlıkta 2015’te ortaya çıkarılan Viking eserlerinden oluşan yığınının bir parçası. Arkeologlar, kılıcı insan kalıntılarının üzerinde buldu. Mezarda ayrıca kemer tokası, oklar ve metalden yapılmış kabartmalı kalkan süsü (kalkanın orta kısmı) bulundu. Historic Environment Scotland’a göre, bu alan muhtemelen 10. yüzyılda Orkney Adaları’na gelen birinci kuşak Norveçli yerleşimcilere aitti.

Kılıç çok kötü durumda olduğundan arkeologlar, pası ve kiri temizlemenin kılıca onarılamaz bir şekilde hasar vereceğinden korkuyordu.

(Roma Askerinin Mezarında Bükülmüş Kılıç Bulundu)

Mezar alanı öğeleriyle ilgili kazı sonrası çalışmalardan sorumlu AOC Archaeology’deki araştırmacılar yaptıkları açıklamada, “Kılıçtaki demir, ciddi bir şekilde aşınmıştı.” diyor. “Mümkün olduğunca fazla kanıtı koruyabilmek için kılıcı ve çevresindeki toprağı laboratuvara götürürken bir kalıp olarak kaldırıp, kazı işlemini laboratuvarda yürüttük.”

Araştırmacıların kılıcın en başta neye benzediğini görebilmelerinin tek yolu, X-ışınları kullanarak kılıcı incelemekti. Ekip, kılıcın ilk X-ışını görüntüsünü yayınladı.

Ekip yaptıkları açıklamada, “Şimdilik yalnızca X-ışınıyla görülebilmesine rağmen kabzanın her iki ucunda yer alan balçaklar son derece süslü görünüyor.” diyor. “Büyük olasılıkla kontrast metaller kullanılarak bal peteği benzeri bir desen oluşturmak için bir sürü uzun sekizgen ve kabarık baklava desenleri kullanılmış.”

Araştırmacılar Pedersen D Tipi olarak adlandırılan bu tür bir kılıcın “Viking Çağı’nın en ağır kılıcı” olduğunu ve “dengede kalabilmesi için dayanıklı bir kabzaya” sahip olması gerektiğini söylüyor. “Viking dünyasında bu bıçaklardan en az 30’unu biliyoruz. Yaklaşık yarısı Norveç’te bulundu, diğerleri batıda Dublin’e kadar ve doğuda Slovakya, Polonya ve Rusya’ya kadar farklı yerlerde keşfedildi.”

Ayrıca araştırmacılar kılıcın bıçağında mineralleşmiş tahta kılıç kını kalıntıları buldu, bu da kılıcın gömüldüğünde kınının içinde olduğunu gösteriyor. Kılıcın kabzası da mineralize olmuş bir yapıyla kaplı gibi görünüyor, bu yapı kılıcın sapına dikilmiş koruyucu bir kılıfın kalıntısı olabilir. İleride yapılacak testlerle doğrulanırsa, araştırmacılar bu bulgunun tarihçilerin Viking silahları hakkında bildiklerini değiştirebileceğini söylüyor.

Bunun yanı sıra kılıç çok sıra dışı bir şekilde bulundu. Ekip, “Bıçağın aşağı dönük, vücudun yanına koyulduğu yaygın yerleştirmenin aksine bu kılıç, kabzanın kalçaya ve bıçağın yüze dönük olduğu bir şekilde yerleştirilmişti.” diyor.

Kılıç üzerinde daha fazla araştırma yapılması planlıyor. Araştırmacılar, “O kadar kırılgan ki, alt tarafının neye benzediğini bile bilmiyoruz, bu yüzden fikirlerimizin önümüzdeki aylarda değişeceğinden eminiz. Umarız kılıcın bize anlatacak daha çok hikâyesi var.”

Live Science. 12 Aralık 2021.