Vezüv’den Kaçan İnsanların 4.000 Yıllık Ayak İzleri Keşfedildi

Pompeii yakınlarındaki bir yerleşimde, MÖ 1.995’te Vezüv Yanardağının patlamasından kaçan insan ve hayvanlara ait ayak izleri keşfedildi.

Vezüv Dağı patlamasından kaçan insan ve hayvanlar tarafından bırakılan eski ayak izleri, Pompeii yakınlarında ortaya çıkarıldı. Ancak bu ayak izleri, MS 79’daki ünlü patlamadan binlerce yıl daha eski; bu durum, Napoli bölgesindeki insanların binlerce yıldır volkan felaketleriyle mücadele ettiğini gözler önüne seriyor.

Yapılan açıklamaya göre, yeni keşfedilen 4.000 yıllık ayak izleri ile diğer arkeolojik buluntular, Pompeii’nin güneydoğusundaki bir bölgede boru hattı inşaatı sırasında ortaya çıkarıldı.

Açıklamaya göre, ayak izleri İtalya’da Erken Tunç Çağı’nda (MÖ 2.300–1.700) bırakılmıştı. Ekip, Pompeii’nin yaklaşık 13 kilometre doğusunda yer alan Nocera Inferiore kenti yakınlarındaki Casarzano tarım alanında insan ve hayvan ayak izlerine ait kalıntıları buldu.

Ayak izleri, Vezüv Dağı’ndan fışkıran malzeme içinde korunmuş durumda ve “volkanın öfkesi karşısında sakinlerin dramatik kaçışına dokunaklı bir tanıklık sunuyor”.

(İlgili: Vezüv Patlaması, Pompeii’ye 32 Saatlik Bir Cehennem Yaşatmış)

Önceki radyokarbon tarihleme çalışmaları, göl tortularının analizine dayanarak, MÖ 1.995 civarında Vezüv’ün patladığını ortaya koymuştu. Avellino pomza patlaması olarak adlandırılan bu olayın, MS 79’daki patlamadan daha büyük ve daha patlayıcı olduğu; volkanın yakınında yaşayan Erken Tunç Çağı’na ait tarım ve hayvancılık topluluğunu yok ederek yerleşim yerlerini metrelerce pomza ve kül altına gömdüğü tahmin ediliyor.

Ancak, piroklastik tortularda yeni keşfedilen insan ve hayvan ayak izleri, o patlamaya ait bilinen ilk izler değil.

2001 yılında, Avellino patlaması sonucu yok edilen Erken Tunç Çağı’na ait Nola-Croce del Papa köyünde bulunan başka bir iz, 2006 yılında PNAS dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre “patlamanın başında binlerce insanın ani ve toplu tahliyesinin gerçekleştiğini” gösteriyor. Araştırmacılar, Nola-Croce del Papa’dan kaçan insanların çoğunun muhtemelen hayatta kaldığını, ancak topraklarının yüzyıllarca yerleşilemez durumda kaldığını belirledi.

Son zamanlarda gerçekleştirilen boru hattı kazıları sırasında arkeologlar, insanların sonraki yüzyıllarda gerçekten de Casarzano bölgesine geri döndüğüne dair kanıtlar buldu. MÖ 1.200 ila 900 yıllarına, yani Tunç Çağı’nın sonlarına tarihlenen yarım daire şeklindeki kulübelerden oluşan bir köyün kalıntıları ortaya çıkarıldı.

Yapılan açıklamada, “Buluntuların koleksiyonu, bölgenin binlerce yıl boyunca sürekli olarak kullanıldığını gösteriyor” deniyor.

Live Science. 31 Ocak 2025.