Tutankamon’un Yüzü Üç Boyutlu Olarak Canlandırıldı

Araştırmacılar, eski Mısır firavunu Tutankamon’un nasıl göründüğünü ortaya koyan dijital bir rekonstrüksiyon yarattı.

Firavun Tutankamon, günümüzde eski Mısır tarihinin tartışmasız en tanınmış hükümdarı. Yaklaşık 9 yaşından on yıl sonra MÖ 1323’teki ölümüne kadar tahtı elinde tutan genç kral hakkında çok şey yazılmış olsa da, gerçek görünüşü hala tartışma konusu.

Ancak şimdi, yeni bir yüz yaklaşımı, bu eski figürün neye benzemiş olabileceğine dair bir fikir veriyor ve kralın daha tuhaf yüz özelliklerinden bazılarına dair yeni bilgiler ortaya koyuyor.

(İlgili: Kral Tutankamon’un Mezarında Bulunan 30 Eser)

Flinders Üniversitesi’nde kıdemli araştırma görevlisi ve yeni araştırmanın ortak yazarı Michael Habicht, “Tutankamon, yalnızca dünyaca ünlü mezar eşyaları nedeniyle değil, aynı zamanda Mısır tarihinin önemli bir aşamasında on yıl boyunca hüküm sürmesi nedeniyle arkeolojik açıdan ilgi çekici.” diyor.

Tutankamon’un babası, devrimci firavun Akhenaten, güneş kursu Aten dışındaki tüm tanrılara tapınmayı yasaklamıştı. Ancak Tutankamon, babasının yolundan gitmedi.

Habicht, “Babası Akhenaten’in yeni Aten kültü başarısız olduktan ve topraklarını kaosa sürükledikten sonra, Tutankamon’un hükümdarlığında eski tanrılara dönüş yapıldı. Bu nedenle, genç kralın görünüşü hakkında bir fikir edinmek için adli bir yüz rekonstrüksiyonu yararlı.” diyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi, Kral Tutankamon’un üç boyutlu yüz canlandırmasını yapmak için mumyanın tüm kafatasının mevcut BT (bilgisayarlı tomografi) taramalarını kullandı. Mayıs ayında yayınlanan araştırmaya göre, arkeologlar tarafından alınan X-ışınlarını ve kafatası ölçümlerini de kullandılar.

Daha önceki araştırmalar, Tutankamon’un kafatasının normalden biraz daha uzun olduğunu göstermişti. Yeni çalışma, bu bulgu için ek kanıtlar ortaya koydu: Araştırmacılar verileri incelerken, özellikle taramaları araştırma veritabanında bulunan kadavra kafataslarıyla karşılaştırıldığında, onun yalnızca benzersiz bir kafa şekline değil, aynı zamanda son derece büyük bir beyin hacmine sahip olduğunu fark ettiler. Ortalama bir insanın beyin hacmi yaklaşık 1.234 cm3 iken, firavununki 1.432 cm3 idi.

Brezilyalı bir grafik uzmanı olan ortak araştırmacı Cícero Moraes, “Kafatasının özel bir şekli var. Çalışmamızda ölçümler, kafatası yeniden şekillendirilen kafataslarıyla benzerlikler gösterdi, ancak bu Tutankamon için geçerli değil gibi görünüyor, çünkü tuhaf, uzun bir şekle sahip olmasına rağmen, her şey onun doğal bir kafatası olduğunu gösteriyor.” diyor.

“İlginç bir şekilde kafatası yapısı, veritabanımızda bulunan diğer Mısır mumyalarının özelliklerinden farklı.”

Araştırmacılar iki yüz canlandırması oluşturdu. İlki, firavunu nötr bir konumda gözleri kapalı olarak gösteren “nesnel” gri tonlamalı bir görüntüydü.

Tam bir insanlaştırma için gerekli unsurları sunan renklendirilmiş bir versiyon olan ikincisi, o zamanki stilde olduğu gibi göz kalemi kullanan, başı tıraşlı ve koyu tenli genç bir adamı tasvir ediyor.

Çalışmaya dahil olmayan Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde seçkin bir Mısırbilim profesörü olan Salima Ikram, “Bence nesnel versiyon, dişlerin çıkıntısının iyi belirtilmesi ve yüze gerçekçi bir asimetri verilmesi ile daha çekici.” diyor.

“Grup, rekonstrüksiyonlarını cesurca büyük ölçüde yayınlanmış materyallere dayandırdı ve rekonstrüksiyonu gerçekleştirmek için sağlam bir metodoloji kullandı. Oluşturdukları yüz, Fransızların birkaç yıl önce BT taramalarına dayanarak oluşturduğu versiyonu anımsatıyor.”

Bu çalışma, Kral Tutankamon’un yüz canlandırmasının yapıldığı ilk çalışma değil. 1983 yılında, adli tıp sanatçısı Betty Pat Gatliff, kafatasının alçı kalıbını kullanarak bir rekonstrüksiyon yarattı. Ve 2005’te Fransa, Amerika Birleşik Devletleri ve Mısır’daki araştırmacılar kendi ayrı yaklaşımlarını oluşturmak için birlikte çalıştılar.

Live Science. 7 Haziran 2023.

Makale: Habicht M. E. et al. 2023. Pharaoh Tutankhamun: a novel 3D digital facial approximation. Researchgate.