Tunç Çağı ve Demir Çağı Halklarının Genomları Dizilendi

Uluslararası bir ekip, Demir çağı ve Tunç çağında Akdeniz çevresinde yaşayan insanların göç kalıpları hakkında yeni bilgiler edindi.

Antropologlar, arkeologlar ve genetikçilerden oluşan ekip, Sardinya, Tunus ve İtalya ana karasında Demir Çağ veya Tunç Çağı’nda yaşayan 30 kişinin kalıntıları üzerinde genetik dizileme gerçekleştirdi.

Araştırmacıların belirttiğine göre, Demir ve Tunç Çağları boyunca Akdeniz çevresinde yaşayan insanlara ilişkin bilgilerin çoğu, geride bıraktıkları eserlerin incelenmesinden elde ediliyor. Ancak bu tür kanıtların, bu insanların geçmişleri veya atalarının nereden geldikleri hakkında pek fazla bilgi vermediğine dikkat çekiyorlar. Bu yeni çalışmada araştırma ekibi, genetik dizilemeyi kullanarak göç kalıplarını takip ederek bu insanların geçmişleri hakkında daha fazla bilgi edinmeye çalıştı.

(İlgili: Antik DNA, Batı Avrupa’ya Son Büyük Göçün Kanıtlarını Gösteriyor)

Araştırmacılar, tekne ve gemi yapımındaki ilerlemeler nedeniyle insanların daha uzun mesafeler kat ettiği Demir ve Tunç Çağları boyunca, Akdeniz’in doğu kısmının kuzey, orta ve güney kesimlerinde yaşayan insanların göç kalıplarını anlamak için İtalya, Tunus ve Sardinya’da yaşayan eski insanların topraktan çıkarılan kemiklerinden toplanan örnekler üzerinde dizileme gerçekleştirdiler. Ekip daha sonra bulgularını bölgede yaşayan hem modern hem de eski halklar üzerinde yürütülen diğer dizileme çalışmalarının sonuçlarıyla karşılaştırdı.

Ekip, Akdeniz çevresinde yaygın göçün kanıtlarını buldular, bu da uzak insanlar arasında güçlü bağların olduğunu gösteriyor. Ayrıca Demir Çağı popülasyonlarında heterojenlik ve Tunç Çağı boyunca Kuzey Afrika ve Sardinya’daki atalarda değişimler buldular; bu da göçte bir artış olduğunu gösteriyor.

Daha spesifik olarak araştırma, Neolitik çiftçilerin şimdiki Fas ve İran’dan hem Sardinya’ya hem de Tunus’a göçünde bir artış olduğunu ve şimdiki İtalya’ya bir miktar daha az göç olduğunu ortaya çıkardı. 

Araştırma ekibi, hem Demir hem de Tunç Çağlarında beklendiği gibi, insanların çeşitli nedenlerle Akdeniz’e yelken açmasıyla göçte bir artış olduğunu ve bunu yaparken de bölgede yaşayanların atalarını şekillendirdiğini öne sürüyor.

Makale: Hannah M. Moots et al. (2023). A genetic history of continuity and mobility in the Iron Age central Mediterranean, Nature Ecology & Evolution.