Teruzor Fosili, Tüylerin Uçuştan Önce Evrimleştiğini Gösteriyor

Fosilleşmiş bir teruzor kafatasında bulunan farklı renklerdeki tüyler, bu kanatlı sürüngenlerin atalarının düşünülenden önce tüyleri olduğunu gösteriyor.

Milyonlarca yıl önce gökyüzünde gezinen uçan sürüngenler olarak bilinen teruzorlar (Pterosaur), çok renkli tüylere sahip olabilirler. Teruzorların kuzenleri olan bazı dinozorların böyle renkli tüylere sahip olduğunu biliyoruz, ancak bir teruzorda farklı renkli tüylerin keşfi, tüylerin araştırmacıların daha önce düşündüğünden yaklaşık 100 milyon yıl önce, uçan omurgalılardan bile daha önce gelmiş olabileceğini gösteriyor. 

İrlanda’daki Cork Üniversitesi’nden Maria McNamara ve meslektaşları, bu korunmuş tüyleri, özel bir koleksiyonda tutulan ve Brezilya’da kazılan fosilleşmiş bir teruzor kafatası üzerinde buldular. Tupandactylus imperator adlı bu özel türün örnekleri, kafalarında belirgin tepelere sahipti; bu kafatasındaki tüyler tepenin her iki tarafında bulundu.

(İlgili: Uçan En Büyük Hayvan, Dev Bir Balıkçıl Gibi Hareket Ediyordu)

Araştırmacılar iki tür tüy buldular; bıyığa benzeyen monofilamentler ve daha karmaşık dallanan tüyler. Mikroskop altında incelendiğinde, her tüy türü farklı melanozomlar, pigment melanini sentezleyen ve depolayan küçük hücre parçaları içeriyordu.

Araştırmacı McNamara, “Monofilamentler uzun, sosis şeklindeki melanozomlara sahip, fakat dallanmış tüyler daha kısa, yağlı melanozomlarına sahip. Melanozomun şekli, onun kimyası ve dolayısıyla rengiyle yakından bağlantılı.” diyor.

Araştırmacılar bu melanozomları, modern tüylü hayvanlarda bulunanlarla karşılaştırarak, kıllı monofilamentlerin muhtemelen siyah veya koyu kahverengi olduğunu, yumuşak dallı tüylerin ise muhtemelen kahverenginin daha açık bir tonu olduğunu belirlediler.

McNamara, “Belirli renkler evrimsel anlamda gerçekten önemli değil; önemli olan bu farklı renklere sahip olmaları. Muhtemelen, renk verme yeteneğinin gerçekten eski bir şey olduğu ve tüylerin evrimleştiği süreç boyunca bağlantılı olduğu anlamına geliyor.” diyor.

McNamara, hem teruzorların, hem de bazı dinozorların çok renkli tüyleri olduğu için, tüylerin muhtemelen erken triyasik dönemde-yaklaşık 250 milyon yıl önce, ortak bir atadan geçtiğini söylüyor. 

İngiltere’deki Bristol Üniversitesinden Michael Benton: “Bu bulgular, tüylerin uçuştan çok önce ortaya çıktığını ve bunun yalıtım veya sinyalleşme için olması gerektiğini gösteriyor.” diyor. Eğer tüylerin hepsi aynı renkte olsaydı, sadece yalıtım için kullanılmış olabilirlerdi, ama birden fazla rengin bulunması, muhtemelen sinyalleşme için, belki de kamuflaj yapmak veya eşleri çekmek için de kullanıldıklarını gösteriyor.

New Scientist. 20 Nisan 2022. 

Makale: Cincotta, A., Nicolaï, M., Campos, H.B.N. et al. (2022). Pterosaur melanosomes support signalling functions for early feathers. Nature 604, 684–688.