Kanada’da Tamamen Yeni Bir Dinozor Cinsi Keşfedildi

Yeni bir araştırma, yaklaşık 70 milyon yıl önce, taça benzer bir yakası, burnunda uzun bir boynuzu ve gözleri üzerinde de iki küçük boynuzu olan garip görünüşlü bir dinozorun günümüzde Kanada’nın Alberta eyaleti olan topraklarda yaşadığını ortaya koydu.

Triceratops türünün bir akrabası olan yeni dinozor türünün kafatası 10 yıl önce Peter Hews adında bir adam tarafından keşfedilmişti. Hews bir yamaçtan çıkan kemikleri fark ettikten sonra araştırmacılar fosili kazdı ve üstünde çalışmalar yürüttü. Araştırmalar sonucu fosilin, tamamen yeni bir boynuzlu dinozor cinsine (ve türüne) ait olduğu ortaya çıktı.

70 milyon yıllık dinozor cinsi ve türünün canlandırması. Julius T. Csotonyi. Courtesy of Royal Tyrrell Museum, Drumheller, Alberta.

Araştırmacılar alışılmadık görünümlü dinozora Regaliceratops peterhewsi ismini verdi. Latince olan regalis kelimesi “kraliyete ait” anlamına geliyor ve dinozorun emsalsiz taç benzeri kafasına (ve araştırmayı yapan Kanada Kraliyet Tyrrell Paleontoloji Müzesi’ne) atıfta bulunuyor. Yunanca olan ceratops ise “boynuzlu yüz” anlamına geliyor. Fakat araştırmacılar dinozorun lakabı olan “Hellboy”un çok daha popüler olduğunu da ekledi.

Paleobiyolog Caleb Brown, bu kafatasının, boynuzlu dinozorların Alberta’nın bu bölgesinde yaşadığına dair ilk kanıt olduğunu belirtti.

Sue Sabrowski. Courtesy of Royal Tyrrell, Drumheller, Alberta

Brown “Fakat kafatası örneği laboratuvarda içinde olduğu kayadan çıkarılıp hazırlanana kadar, bütün anatomisi ve ilginç özellikler silsilesi ortaya çıkarılmamıştı. Hazırlandıktan sonra yeni bir tür ve beklenmedik bir tür olduğu belliydi. Müzeyi ziyaret eden bir çok boynuzlu dinozor uzmanı, onu laboratuvarda gördüğünde birkaç kere bakmak zorunda kaldı ” dedi.

Brown, kafatasının yeni bir tür olduğunun oldukça açık olduğunu belirtti. Yüzdeki boynuzların kendine özgü boyutları ve şekli ile kafatasının arkasındaki zırhımsı yaka, yeni bir türe ait olduğunun en büyük göstergeleri. Regaliceratops peterhewsi aslında Triceratops’a oldukça benzer olsa da, burnu daha uzun ve gözlerinin üzerindeki boynuzlar “komik derecede küçük” diyor Brown.

Fakat Brown’a göre en etkileyici olan kafatasının arkasındaki yaka.  Buradaki çıkıntılar, bir orta dikeni olan beşgenlerden yapılma bir haleyi andırıyor ve Brown’a göre “tüm bunların birleşimi bir taca benziyor.”

Sue Sabrowski. Courtesy of Royal Tyrrell, Drumheller, Alberta

Yeni bulunan dinozorda ayrıca ilginç bir kısa ve uzun boynuz kombinasyonu var. Araştırmacılar genelde boynuzlu dinozorları iki kategoriye ayırıyor. Chasmosaurine’lerde burun üzerinde küçük, gözler üzerinde büyük bir boynuzü ve uzun bir yaka oluyor. Centrosaurine’lerde ise büyük bir boynuz burun, küçük göz boynuzları ve kısa bir yaka oluyor.

Brown “Bu yeni tür bir Chasmosaurine olmasın arağmen, Centrosaurine’lere daha yakın kafatası özellikleri var. Yeni dinozor ayrıca, Centrosaurine’lerin soyunun tükenmesinden sonraki bir dönemde yaşamış” diyor.

Regaliceratops peterhewsi, evrimsel bir yakınlaşmayı gösteren ilk boynuzlu dinozor örneği. Yani bu iki farklı grup dinozorun, birbirinden bağımsız olarak benzer fiziksel özellikler geliştirdiği görülüyor.

Araştırmacılar daha fazla  Regaliceratops peterhewsi fosili aramayı planlıyor. Aynı zamanda kafatasının da dijital rekonstrüksiyonları yapılıyor. Brown “Bu keşif, orada biryerde bizim henüz bulamadığımız başla boynuzlu dinozorları olduğunu öneriyor, biz de bu yeni türleri arayacağız” diyor.

dinozoru keşfeden Peter Hews ve keşfi.

Livescience