Stonehenge Tüneli Alanında Bronz Çağ Mezarları Bulundu

Stonehenge yakınlarında inşa edilecek tünel için yürütülen ön çalışmalarda Bronz Çağ’a ait mezarlar ortaya çıktı.

Stonehenge yol tünelinin yakınında bulunan iki Beaker dönemi mezarından biri. C: Wessex Archaeology

Stonehenge’de önerilen yeni yol tüneli alanında ön çalışma yapan arkeologlar tarafından ortaya çıkarılan buluntular arasında, Bronz Çağ mezarları, Neolitik dönem çanak çömlekleri ve tarih öncesi üretim alanı olabilecek C şeklindeki gizemli bir yapının kalıntıları yer alıyor.

En ilgi çekici keşiflerden biri, 4.000 yıllık bir mezarda bulunan bir değneğin veya sopanın parçası olabilecek benzersiz bir nesne. Bu nesnenin yakınlarında küçük, sade bir beherle gömülü bir bebeğin mezarı var.

C şeklindeki yapıyı çevreleyen hendekler yanmış çakmaktaşı içeriyor, bu da metal veya deri işleme gibi bir işlemin binlerce yıl önce orada yapıldığını gösteriyor.

(Stonehenge Niçin İnşa Edildi?)

Stonehenge ziyaretçi merkezinin hemen güneyinde, arkeologlar, muhtemelen taş çemberi inşa eden ya da ziyaret eden kişiler tarafından bırakılan, Neolitik döneme ait yivli çanak çömlekler buldular.

Wessex Archaeology’de A303 Stonehenge danışman arkeolog Matt Leivers, “Binlerce yıldır bu manzarada yaşayan insanlar hakkında, insanların günlük yaşamlarının ve ölümlerinin izleri, kişisel şeyler hakkında çok şey bulduk.” diyor.

“Her ayrıntı, Stonehenge’in inşası sırasında ve sonrasında o manzarada neler olduğunu anlamamızı sağlıyor. Her parça bu resmi biraz daha odak noktası haline getiriyor.”

Taşlara yakın bir yerden geçen A303 yolunu üç kilometre uzunluğundaki bir tünele değiştirme planı oldukça tartışmalı ve pek çok uzman bu tür müdahaleci inşaat işlerinin dünyanın en değerli antik manzaralarından birine feci zarar vereceğini ve yüz binlerce eserin kaybına yol açacağını söyledi. Geçen yılın sonlarında 1.7 milyar sterlinlik plana karşı yasal bir meydan okuma başlatıldı.

Bir arkeolog, Stonehenge’in altındaki A303 tünelindeki ön çalışma sırasında bulunan bir bronz çağı kabını kazıyor. C: C: Wessex Archaeology

Tünel koridorunun araştırılmasına öncülük eden Karayolları İngiltere ve Wessex Archaeology, proje üzerinde sistematik ve hassas bir şekilde çalıştıklarını söylüyor.

Bu ön aşamada Wessex uzmanları, elleri ile yaklaşık 1.800 test çukuru kazdı ve toprağı eledi. Ayrıca 400’den fazla deneme açması kazdı ve kaydetti.

Arkeolojik kazıların bir sonraki aşaması, yaklaşık 18 ay sürecek ve 150 kadar arkeologun katılımıyla bu yılın sonlarında başlayacak. Tüneldeki inşaat çalışmalarının 2023 yılında başlaması bekleniyor.

Tünelin planlanan doğu girişinin yakınında, arkeologlar büyük miktarlarda moloz (çakmaktaşı aletlerin imalatından kaynaklanan atık maddeler) ve demir çağına tarihlenebilecek ve güneyde bir tepe olan Vespasian Kampı ile ilişkilendirilebilecek hendekler keşfettiler.

Batı ucuna yakın, İngiltere’ye yaklaşık MÖ 2.500 yılında gelen Beaker kültürüne ait iki insanın mezarı bulundu. Biri bir tencere veya beher ile çömelmiş bir pozisyonda gömülmüş bir yetişkindi. Ayrıca mezarda bakır bir tığ veya iğne veya iğne parçası ile ilginç küçük silindirik bir nesne vardı.

Leivers, “Bu sıradışı” diyor. Ne olduğunu bulmak için daha ayrıntılı çalışmalar yapılacak, ancak bir teori, bunun törensel bir ahşap asanın veya topuzun ucu olabileceği.

Aynı bölgede ayrıca Beaker halkının olduğu dönemde, içinde bir çocuğun küçük kulak kemiklerini ve çok basit bir çömlek bulunan bir çukur bulundu. Genellikle beher kapları süslüdür, ancak bu sade, muhtemelen ölen kişinin yaşını yansıtması için böyle yapılmıştı.

Biraz daha güneyde, C şeklindeki yapı bulundu. Leivers, “Tuhaf bir hendek örüntüsü” diyor. “Ne olduğunu söylemek zor ama kaç yaşında olduğunu biliyoruz çünkü hendeklerden birinde neredeyse tamamlanmış bir bronz çağı çömleği bulduk.”

Ayrıca hendeklerde çok miktarda yanmış çakmaktaşı vardı. Leivers, “Bu, bazı endüstriyel işlevlerin olabileceğini gösteriyor. Metal veya deri işleme, çanak çömlek üretimi, mahsul işleme olabilir.” diyor.

Diğer bir buluntu, yivli seramikler, çakmaktaşı ve kızıl geyik boynuzları dahil olmak üzere, taş çemberin inşa edildiği geç Neolitik döneme ait bir grup nesneydi.

Şimdilik buluntular Salisbury’de depoda ve nihayetinde şehrin müzesinde sergilenecek.

Ekip, tüm yol planlarının bir bölgenin arkeolojisi üzerinde etkisi olduğunu kabul ediyor. Wessex Arkeolojisi A303 proje direktörü Andy Crockett şunları söyledi: “Arkeolojik kalıntılar üzerinde sıfır etkiye izin verecek tek bir seçenek yok; bu, aklınıza gelebilecek her gelişme için geçerlidir. ” diyor.


The Guardian. 4 Şubat 2021.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login