Stonehenge Benzeri Binlerce Yıllık Sanılan Taşlar 20 Yıllık Çıktı

İskoçya’da, arkeologların binlerce yıl önce inşa edildiğini düşündüğü Stonehenge benzeri taş dizisi, sadece 20 yıllık çıktı.

Bu ayın başlarında, Aberdeenshire Belediyesi’nden ve İskoçya Tarihi Çevre ajansından arkeologlar, Aberdeen’in batısındaki uzak bir tarlasında yer alan taş dizisinin 3.500-4.500 yıllık olduğunu ve türünün eski bir örneklerinden biri olduğunu açıkladı.

İskoçya’da bu döneme tarihlenen ve iki dik taş arasında yan yatmış taşlardan oluşan 90’dan fazla taş dizisi bulunuyor. Ancak İngiliz Adalarının neredeyse hiçbirinde bu özellikleri taşıyan taş dizisi yok.

Söz konusu taş dizisinin bilim dünyasınca bilinmediği düşünülmüştü ancak yerel halktan bazı insanlar ana yollardan uzakta bulunan büyük taşları gördüğünü hatırlamıştı.

Ancak 21 Ocak’ta Aberdeenshire Belediyesi’nde arkeolog Neil Ackerman, Twitter’da hüzün dolu bir açıklama yaptı. Ackerman, yapılan araştırmalar neticesinde, Alford yakınlarındaki taş dizisinin nispeten modern bir kopya olduğunu ve hiç de eski olmadığını belirlediğini söyledi.

Ackerman attığı tweette şöyle dedi: “Eğer işyerinde kötü bir gün geçiriyorsanız, en azından yeni basına tanıttığı tarihöncesi taş dizisinin 20 yıllık olduğu ortaya çıkmış kişi değilsiniz.”

Aberdeenshire Belediyesi ayrıca Pazartesi günü taş dizisiyle ilgili en son bulguları anlatan bir haber yayınladı.

Yetenekli çiftçi

Alford yakınlarındaki taş daire, başlangıçta arkeologları oldukça şaşırtmıştı; çünkü o alanla ilgili hiçbir arkeolojik raporda kaydı yoktu.

Eski çiftlik sahiplerinden biri, Alford taş dizisini inceleyen arkeologlarla temasa geçerek, bunları 1990’larda yakındaki kayalardan inşa ettiğini bildirdi.

Ackerman, “Her ne kadar bu taş dizisinin bazı detayları, bölgedenin başka yerlerinde bulunan taş dizilerinin arkeolojik özelliklerine uymasa da, bu tutarsızlıklar o zamanlar büyük sorunlar olarak görülmedi. Mesela normalden biraz daha küçük olması.” diyor.

Ek olarak, taş dizisini yapan çiftçi, antik taş dizilerinin yerel tarzı hakkında çok şey biliyor gibiydi.

“Etrafında çeşitli kopyalar var, ancak genellikle bu kadar iyi değiller. Bunu yapan adam gerçekten ne yaptığını biliyordu.”

“Bunu inşa ederken, sadece taşları halka şeklinde koymamış, bölgesel bir anıt türünü çok yakından kopyalamış olması oldukça ilginç.”

“Çiftçi, yaptığı taş dizisinin eski olduğunu söyleyerek insanları kandırmaya çalışmamıştı. Aslında, hiç kimseye bundan bahsetmemişti. Bu yüzden herhangi bir kayıtta ortaya çıkmadı.”

“Hiç açıklama yapmamaktan iyidir”

Daha sonra yapılan incelemelerde gerçekten de çiftçinin bu yapıyı, yakınlardaki tarlalardan temizlenmiş büyük taşlardan inşa ettiği ortaya çıktı.

Ackerman, “Oldukça emek yoğun bir hobi, ama evet, sadece kendi eğlencesi için yapmış gibi görünüyor. Güzel bir manzara var ve onu göstermek ya da ondan zevk almak için bir şeyler inşa etmiş.” diyor.

“Olaylar işin biraz da insani tarafını gösteriyor. Bunları tarihlendirmek çok zor, çünkü toprağa bir taş koyulduğunda bunu tarihlemenin bir yolu yok.”

“Taş dizisinin modern bir replika olduğunun ortaya çıktığını duyurmak, kesinlikle hiçbir açıklama yapmamaktan daha iyidir.”

Live Science. 21 Ocak 2018.