Soyu Tükenmiş Sicilya Fili Evrimleşip Küçülürken 8000 Kilo Verdi

Şimdiye kadar var olan en büyük kara memelilerinden birinin, en az 8.000 kg kaybederek bilinen en küçük fillerden biri haline gelmiş.

Sicilya’daki Puntali mağarasında bulunan neredeyse eksiksiz bir cüce fil iskeletinin yeniden canlandırması. C: Archives of the Gemmellaro Geological Museum

Sicilya’da soyu tükenmiş bir cüce fil türü, sadece 350.000 yıllık bir süre içinde şimdiye kadar yaşamış en büyük kara memelilerinden birinden evrimleşerek boyu yarı yarıya azaldı ve vücut kütlesi neredeyse yüzde 85 küçüldü.

Yaklaşık 19.000 yıl önce soyu tükenen Palaeoloxodon mnaidriensis, 4 metre boyunda ve 10.000 kilogram ağırlığındaki çok daha büyük düz dişli fil Palaeoloxodon antiquus’tan ayrıldıktan sonra 8.000 kilogramdan fazla ağırlık kaybetti ve yaklaşık 2 metre boyu kısaldı.

Uluslararası bir araştırmacı ekibi, türlerin cüceleşme oranını hesaplamak için İtalya’nın Sicilya kentindeki Puntali mağarasında ortaya çıkarılan bir cüce fil kalıntılarından elde edilen moleküler kanıtları analiz etti.

(‘Hobbitler’ Yaşanan Hızlı Evrimin Sonucunda Ortaya Çıktı)

Türün 50.000 ila 175.000 yaşında olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar, DNA’yı iskeletin diğer kısımlarından daha iyi koruduğu bilinen, iç kulağı tutan kafatasının bir parçası olan bir petröz kemiği incelediler.

Cüce filin maksimum 352.000 yıllık bir süre boyunca ağırlık ve boy olarak nesil başına 200 kilograma ve 4 santimetreye kadar azaldığını buldular.

Bunu bir bağlama oturtmak için araştırmacılar, P. mnaidriensis’in boyut küçültmesinin, modern insanın yaklaşık olarak bir hint şebeği boyutuna küçülmesiyle karşılaştırılabilir olduğunu söylüyorlar.

İngiltere’deki Nottingham Trent Üniversitesi’nden ekip üyesi Axel Barlow, “Bu hızlı evrim sürecinden kaynaklanan cüceleşmenin büyüklüğü gerçekten çarpıcı ve şimdiye kadarki en büyük kara memelilerinden birinde yaklaşık yüzde 85’lik bir vücut kütlesi kaybı var.” diyor.

“Devlerin soyundan gelen soyu tükenmiş cüce filler, adalardaki evrimin en ilgi çekici örnekleri arasında.” diyor.

P. antiquus 40.000 ila 800.000 yıl önce Avrupa anakarasında yaşadı ve 70.000 ila 200.000 yıl önce Sicilya’yı doldurduğu düşünülüyor.

Araştırmacılar, cüceleşme sürecinin Sicilya filinin anakaradaki akrabasından ayrılmasıyla başladığına inanıyor. İzole bir ortamda yaşamak, ada canlılarının evrim sürecini hızlandırdı ve kısa süre sonra yeni bir tür olan P. mnaidriensis ortaya çıktı.

Barlow, “Antik DNA’yı paleontolojik kanıtlarla birleştirerek, gözlemlenebilir evrimsel değişikliklerin zamanlamasını daha büyük bir doğrulukla gösterebiliriz.” diyor.

Önceki araştırmalar, adalardaki memelilerin kıtadaki muadillerine göre yaklaşık üç kat daha hızlı evrimleştiğini gösteriyor. Bu hızlı evrim, küçük başlangıç popülasyonları ve anakarada yaşananlardan farklı seçilim baskıları yaratan koşullarla açıklanabilir.


New Scientist. 18 Haziran 2021.

Makale: Baleka, S., Dickinson, M., & Penkman, K. E. H. (2021). Estimating the dwarfing rate of an extinct Sicilian elephant. Current Biology.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login