Sibirya’daki İnsanlar 5000 Yıl Önce Tütsülenmiş Balık Yiyordu

Sibirya’daki Tartas-1 kazısında keşfedilen, balıkların işlendiği 5,000 yıllık bir alanın ayrıca, Kutup porsuğu ve gelincik hayvanlarının dahil olduğu gizemli bir ritüel için kullanıldığı düşünülüyor.

10 yıldır süren kazılarda bu sene balıkların işlendiği ve tütsülendiği 2 metre derinlikteki çukurlar ile taş ve kemik aletler bulundu. Burada yaşayan insanlar balıklara “özel bir koku” verebilmek için, balıkları kırmızı renkli toprağa sahip bu çukurlara koyuyorlardı. Çukurlarda ayrıca, 5,000 yıl önce bu bölgede yaşamayan hayvanların canlı olarak tutulmuş olabileceği düşünülüyor.

füme1

Balık tütsüleme ve işleme çukurlarındaki ayı porsuğu ve gelincik kemikleri

Novosibirsk Arkeoloji ve Etnografya Enstitütsü Müdür Yardımcısı Dr Vyacheslav Molodin “Bu yıl sıradışı bir Neolitik tütsüleme alanı keşfettik. Bu yapı çok büyük ve bulduğumuz taş aletlere göre Neolitik Çağ’a tarihleniyor” dedi.

Molodin “Bu balık tütsüleme yöntemi hala biliniyor ve Sibirya ile daha kuzeydeki etnik gruplar tarafından hala kullanılıyor. Bu yöntemde balıklar kokmaya başlıyor, fakat bu atalarımızı rahatsız etmemiş” diye ekledi.

füme3

Balıklar kırmızı renkli topraklardaki çukurlar içine konularak işleniyordu.

Arkeologlar için açıklaması daha zor olan ise, balık çukurlarındaki diğer hayvan kalıntıları oldu. Çukurların birinde bir Kutup porsuğu (ya da ayı porsuğu) iskeleti bulundu. Fakat porsuk Neolitik dönemde daha kuzeydeki tayga bitki örtüsüne özgü bir hayvandı ve Tartas-1’in bulunduğu steplerde bulunmuyordu.

Çukurlarda ayrıca gelincikgillerden bir hayvan olan kakım, evcil hayvan kemikleri ve koprolit (fosilleşmiş dışkı) bulundu. Diğer depo alanlarında köpek ve tilki kalıntıları da keşfedildi.

Dr Molodin, hayvanların ritüel amaçlarla çukurlarda tutulduğunu iddia etti. Molodin “Bir süre boyunca çukurlar ritüel amaçlarla kullanılmış ama bu henüz çözemediğimiz büyük bir gizem” dedi.

Fakat ritüel amaçlar bir yana, içlerinde yiyecek bulunan bu çukurların çevredeki vahşi ve evcil hayvanları bölgeye çekmesi olasılığı da göz ardı edilmemeli.

füme2

Balıklar kırmızı renkli topraklardaki çukurlar içine konularak işleniyordu.

Siberian Times
Görsel: SB RAS Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü

Robert Kolej’de okuduktan sonra, Kanada-McGill Üniversitesi’nde Antropoloji ve Klasik Tarih bölümlerini bitirdi. Koç Üniversitesi’nde Tarihöncesi Arkeoloji alanında yüksek lisans yaptı. 2015-2017 yılları arasında İstanbul’daki Pera Müzesi’nde koleksiyon sorumlusu olarak görev yaptı. Şu anda A.B.D.’deki Notre Dame Üniversitesi’nde doktora yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login