Sibirya’da Bir İskit Prensine Ait En Eski Kurgan Bulundu

Sibirya’da çalışan arkeologlar, bir İskit prensine ait hiç bozulmamış kurgan mezar keşfetti. Kurgan mezar, Güney Sibirya’da şimdiye kadar bulunan türünün en eski ve en büyüğü olma özelliklerini taşıyor.

İskit prensine ait kurgan mezarın görüntüsü. Bölgedeki diğer kurganların aksine bu kurgan, donmuş topraklarda çok iyi muhafaza olmuş durumda. F: Swiss National Science Foundation

Bern Üniversitesi’nden arkeolog Gino Caspari, Sibirya’nın Uyuk Nehri Vadisi’ndeki yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerini incelerken ilginç bir dairesel yapı tespit etti ve bunun kurgan olabileceğinden şüphelendi.

Caspari ve Rus Bilimler Akademisi araştırmacıları ile Eyalet Hermitaj Müzesi arasındaki bir işbirliği sonucunda, 2017 yazında bir ön kazı gerçekleştirildi. Bulgular, Caspari’nin haklı olduğunu ortaya çıkardı.

Tunnug 1 ismi verilen kurgan mezar, Rusya’nın Tuva cumhuriyetinin bir parçası olan güneydeki Sibirya bataklığında yer alıyor. Caspari, mezarın 3000 yıl önceye, Tunç Çağı ile Demir Çağı arasında,  çok önemli bir döneme tarihlendiğini söylüyor.

(İskit Savaşçısı Omurgasında Bronz Ok Ucuyla Yaşamış)

Bu dönem hakkında çok az şey biliniyor, çünkü şimdiye kadar çok az arkeolojik kanıt bulunabildi. Tunnug 1 ise, Avrasya prehistoryasında bu döneme dair araştırmacılara oldukça büyük bir şans sağlıyor.

Mezarın bataklıkta olması, bugüne kadar tamamen korunmuş bir durumda keşfedilmesini açıklıyor. Mezar soyguncuları araziye ulaşabilmek için arazi aracı ile en az beş saat yol gitmek zorunda kalacaklardı.

Bu mezarın keşfinin önemli olmasının bir diğer nedeni de, Uyuk Nehri Vadisinin yer altında bir permafrost (sürekli donmuş halde bulunan toprak) tabakasına sahip olması. Yaz aylarında, bu tabakanın üzerindeki herhangi bir şey çözülerek çürür. Ancak tabakanın altında kalan her şey korunur ve tam anlamıyla donar.

(İskitlerin Altın Eşyaları Uyuşturucu Kullanımını Gösteriyor)

Caspari, “Bu mezar gerçekten de permafrost bir tabakada kaldıysa, kazıldığı zaman normal şartlar altında arkeolojik kazılarda bulunmayan sıradışı buluntulara hazır olmalıyız.” diyor.

“Ahşap oymalar, keçe eşyalar, kıyafetler bu buluntular arasına girebilir. Bu bulgular, normalde edindiğimiz bilgiden çok daha fazlasını vererek geçmişe olan bakışımızı değiştirebilir.”

Bu tip mezarlarda genel olarak bulunan diğer eserler arasında silahlar, at koşum takımları ve çeşitli dekoratif nesneler yer alıyor.

(Tüm Ayrıntılarıyla İstanbul’da Bulunan 5.000 Yıllık Kurgan Mezar)

İskitler MÖ 9. yüzyıla kadar uzanan göçebe bir halktı.

Uydu verilerini kullanarak İskit mezarlarını bulma çabasıyla ilgili belgesel çeken Caspari, bunun henüz araştırmanın başlangıcını olduğuna işaret ediyor.

Mezarın arkeolojik kazıları karlar eridiğinde, İlkbahar aylarında başlayacak.

Swiss National Science Foundation. 11 Ocak 2017.

Makale: Gino Caspari, Timur Sadykov, Jegor Blochin, Irka Hajdas. 2017. Tunnug 1 (Arzhan 0) – an early Scythian kurgan in Tuva Republic, Russia. Archaeological Research in Asia.