Sibirya’da 32.000 Yıl Önce Donmuş Yünlü Gergedan Bulundu

Bilim insanları, Rusya’nın donmuş topraklarında 32.000 yıl önce ölen, derisi ve kürkü hâlâ sağlam bir yünlü gergedan keşfetti.

Bu yünlü gergedan, yaklaşık dört yaşında öldü ve bu yaş ile iyi korunmuş durumu sayesinde bilim insanları, artık soyu tükenmiş olan bu tür hakkında daha fazla bilgi edinebildiler.

Stockholm Üniversitesi’nde evrimsel genomik profesörü olan Love Dalén, “Buz Devri hayvanlarının kalıntılarının büyük çoğunluğu sadece kemikler ve dişlerden oluşuyor. Et, deri gibi parçalar nadiren bulunur” diyor. Dalén, bu çalışmaya dahil olmamış olmasına rağmen, Sibirya’nın donmuş topraklarında bulunan diğer hayvan kalıntılarını incelemişti.

“Bu tür (gergedan gibi) buluntulara rastlama olasılığı yaklaşık 10.000’de bir. Ancak her yıl donmuş topraklardan pek çok örnek çıkıyor, bu nedenle bu tür keşiflerin neredeyse her yıl meydana geldiğini söyleyebiliriz.”

(İlgili: 39.000 Yıllık Bu Mamut, İnsanların Arktik’teki En Eski Kanıtı Oldu)

Doklady Earth Sciences dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, bu yünlü gergedanın sırtında büyük bir yağlı hörgüç vardı ve kürkünün rengi yaşlandıkça değişiyordu.

Bu yünlü gergedan, 30.000 yıldan daha uzun bir süre önce Doğu Sibirya’da dolaşırken, Buz Devri ekosistemindeki en büyük otoburlardan biriydi, yünlü mamutun ardından ikinci sırada yer alıyordu ve o bölgede otlaklarda besleniyordu.

Modern akrabaları gibi, yünlü gergedan da iki boynuza sahipti ancak bunlardan biri, modern bir gergedanın daha kavisli boynuzlarıyla karşılaştırıldığında oldukça benzersiz olan çok büyük, bıçak biçimli bir boynuzdu.

Bu yünlü gergedan öldükten sonra donmuş toprakta kaldı ve Ağustos 2020’de Yakutsk ve Moskova’daki araştırma kurumlarından Rus bilim insanları tarafından Tirekhtyakh Nehri kıyısında keşfedildi.

Çalışmada kalıntıların tam olarak nasıl bulunduğuna dair ayrıntılar yer almıyor, ancak Dalén, o bölgede yerel insanların mamut dişi bulup satmak için donmuş toprağa tüneller açtığını söylüyor. Yünlü gergedanın bulunduğu bölgede, yerel yetkililerle yapılan anlaşma gereği, diş avcıları bu tür ilgi çekici buluntuları keşfettiklerinde paleontologlara haber vermek zorundalar, bu da özellikle bu bölgeden sürekli olarak iyi korunmuş örneklerin bulunmasını sağlıyor.

Hayvanın keşfinden sonra, bilim insanları onu geçici olarak çözdüler ve kürk, deri ve hörgüçten örnekler alarak testler yaptılar. Gergedanın sağ tarafı donmuş toprakta iyi korunmuş olsa da sol tarafı o kadar kötü hasar görmüştü ki bilim insanları, bu kısmın yırtıcılar tarafından yendiğini düşünüyor. Çalışmada, hayvanın iç organlarının açığa çıktığı ve bağırsaklarının çoğunun kayıp olduğu belirtiliyor.

Bilim insanları, gergedanın sırtında 13 santimetreye kadar ulaşan yağlı bir kütle içeren bir hörgüç gözlemlediler. Dalén’e göre bu, Arktik hayvanlar arasında oldukça yaygın bir özellikti ve kış ayları için enerji depolamaya ve insanlarda olduğu gibi titreme olmadan yiyecekten enerji üretip ısıya dönüştürmeye olanak tanıyordu.

Bu örnek, açık kahverengi kürke ve altında daha açık renkli, yumuşak bir tabakaya sahipti. Araştırmacılar, farklı yaşlardaki diğer yünlü gergedanlarla karşılaştırarak genç yünlü gergedanların açık, hatta sarımsı tüylere sahip olduğunu, bu tüylerin yaşlandıkça koyulaştığını ve sertleştiğini keşfettiler.

Dalén, bu tür örneklerin gelecekteki araştırmalar için önemli olduğunu, çünkü kemikler yerine yalnızca dokular üzerinde yapılabilen genetik test türlerinin bulunduğunu söylüyor.

CNN. 25 Eylül 2024.

Makale: Boeskorov, G. G., Chernova, O. F., Protopopov, A. V., Neretina, A. N., Shchelchkova, M. V., Belyaev, R. I., & Kotov, A. A. (2024, September). Frozen Mummy of a Subadult Woolly Rhinoceros Coelodonta antiquitatis (Blumenbach, 1799) from the Late Pleistocene of Yakutia. In Doklady Earth Sciences (Vol. 518, No. 1, pp. 1527-1533). Moscow: Pleiades Publishing.