Romalıların Eğlence Anlayışına Işık Tutan 6 Yapı

Romalılar tarafından yapılan amfitiyatrolar, yabani hayvan avları (venatoria), suçluların hayvanlara atılması (damnatio ad bestias) ve idam edilmesi, gladyatör dövüşleri (munera) gibi çeşitli gösterilerin (spectacula) gerçekleştirilmesi için inşa edilirdi. Munus legitimum adı verilen klasik etkinlik düzeni ise, sabahları hayvanlı gösterilerin, öğle vakti idamların, öğleden sonra da gladyatör dövüşlerinin gerçekleştirilmesine dayanıyordu.

Romalılar MS. 43 yılında Britanya’yı işgal ettiklerinde, amfitiyatroların yapısal gelişimi büyük ölçüde tamamlanmış, nihai arketipine ise Vespasianus, Titus ve Titus Domitianus gibi Flavius hanedanı imparatorları zamanına denk gelen MS. 69-96 yılları arasında inşa edilen Kolezyum’da ulaşmıştı. Britanya’daki inşasına ise 1. ve 2. yüzyıllarda başlanmış olan amfitiyatrolar varlıklarını 4. yüzyılın ortalarına kadar korumuştu.

1- Colchester Roma Hipodromu

1. yüzyılda iki tekerli at arabası (chariot) yarışları için inşa edilen bu yapı, aynı zamanda Britanya’da Romalılardan kalan tek hipodromdur (circus). Uzatılmış oval şeklindeki yapının yan taraflarında seyircilerin oturması için yapılan birkaç kat bulunurken, kavisli tarafların muhtemelen birinde oturma yerleri, diğerinde ise yarışa başlama alanı bulunuyordu.

2- Gosbecks Bölgesi’ndeki Roma Tiyatrosu – Colchester

Antik Yunan tiyatrolarından esinlenen Roma tiyatroları yarım daire şeklinde yapılırdı. Yapılan keşifler, Gosbecks’teki bu ilk tiyatronun önce keresteden inşa edildiğini, daha sonra taş yapı olarak baştan inşa edildiğini göstermektedir. Ana oturma yerleri ise topraktandı ve seyirci ile ahşap sahne arasında muhtemelen yarım daire şeklinde dizilen bir orkestra bulunuyordu.

3- Caistor St. Edmund Bölgesindeki Amfitiyatro – Norfolk

Bu yapı geleneksek amfitiyatronun tüm özelliklerini taşımakla birlikte, ek olarak girişte hayvanların konulması için yapılan odalara da sahipti. Bu da amfitiyatrolarda gerçekleştirilen etkinliklerin içerdiği şiddeti gösteren bir detaydır.

4- Chester Amfitiyatrosu

Roma işgali sırasında inşa edilen yapıların en büyüklerinden biri de lejyoner amfitiyatrolarıydı. Bu yapıların geleneksel modelden farkı taştan yapılmış olmaları ve oval yapının kısa kenarlarında tonozlu, yüksek girişlerin kullanılmış olmasıydı. Chester’daki bu amfitiyatro, aynı zamanda Romalıların Britanya’da inşa ettikleri eğlence mekanları arasında dekoratif amaçlı duvar ayaklarının kullanıldığı tek yapıdır.

5- Cirencester Amfitiyatrosu

Ek amfitiyatrolar ise tek bir gösteri için toprağa inşa edilen yapılardı. Boyut olarak çok daha küçük olmasına rağmen oval bir biçime ve uzun kenarlarının sonlarında giriş kapılarına sahip olan bu yapılar, arena duvarı yerine muhtemelen kereste çitlere sahipti.

6- Silchester Amfitiyatrosu – Hampshire

Kent amfitiyatroları, topraktaki mevcut bir oyuğa inşa edilen ve oturma yerleri de çimenlerin düzenlenmesiyle oluşturulan yerlerdi. Bu yapıların bazı örneklerinde ise arenanın etrafına ayaktaki seyircilerin durabileceği ek platformların yapıldığı görülmektedir. Buradan hareketle bu tür yapılarda gerçekleştirilen etkinliklerin diğerlerinden daha kısa sürdüğü söylenebilir.

Heritagecalling