Romalılar Uyuşturucu Tohumları Kemik Şişelerde Saklamış

Hollanda’da bulunan içi oyulmuş ve tıpa takılmış bir hayvan kemiği, Romalılar tarafından zehirli tohumların saklanması için kullanılmış. Bu, banotu tohumlarının Roma döneminde kullanıldığına dair ilk kanıt.

Yaklaşık 2.000 yıl önce birisi içi oyulmuş bir kemik parçasını yüzlerce zehirli tohumu depolamak için kap olarak kullanmıştı.

Arkeologlar, şu anda Hollanda olan bölgede, Roma döneminden kalma kırsal bir yerleşim yeri olan Houten-Castellum’da muhtemelen bir keçi veya koyuna ait olan oyulmuş hayvan uyluk kemiğini buldular. 2017’deki bu keşiften önce, bu bitkinin Roma İmparatorluğu’ndaki insanlar tarafından kullanıldığına dair hiçbir fiziksel kanıt yoktu.

Minik tohumlar, itüzümü familyasından son derece zehirli bir bitki olan kara banotundan (Hyoscyamus niger) geliyordu. Antiquity dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre Banotu, tıbbi özellikleri ve halüsinojenik etkileri nedeniyle uzun süredir insanlar tarafından kullanılıyor.

(İlgili: 3.000 Yıllık Saçlarda Uyuşturucu Kullanımı Belgelendi)

Araştırmacılar daha önce, Avrupa genelindeki MÖ 5.500 yılına kadar uzanan arkeolojik alanlarda benzer tohumları dağınık halde bulmuştu. Bununla birlikte, bitki tıpkı bir yabani ot gibi büyüdüğünden, bu bölgelerdeki kara banotu varlığının, kullanıldığına mı yoksa doğal olarak ortaya çıktığına mı işaret ettiğini belirlemek genellikle oldukça zor.

Çalışmanın baş yazarı, zooarkeolog Maaike Groot, “Bitki, yerleşim yerlerinin içinde ve çevresinde doğal olarak yetişebildiği için tohumları, insanların müdahalesine gerek kalmadan doğal olarak arkeolojik alanlara ulaşabiliyor.” diyor.

Arkeologlar, tohumların 7,2 santimetre uzunluğundaki kemiğin içine bilinçli olarak yerleştirildiğini belirledi. Birisi, tohumları güvende tutmak için, siyah huş ağacı kabuğundan yapılmış bir tıpa kullanarak kabı mühürlemişti.

Araştırmacılar, aynı çamurlu çukurda bulunan çömlek ve tel broş tarzlarına dayanarak kemiğin MS 70 ile 100 yılları arasına tarihlendiğini belirledi. Bu da tohumların daha sonra kullanılmak üzere bilinçli olarak depolandığı bilinen ilk örnek olduğu anlamına geliyordu.

Groot, “Buluntu benzersiz ve kara banotu tohumlarının Roma dönemi Hollandası’nda kasıtlı olarak kullanıldığına dair kesin bir kanıt sağlıyor.” diyor.

Tohumlar, kara banotu’nun Roma döneminde kullanıldığını iddia eden eski Klasik literatürü destekliyor; ancak bu kaynaklar, tohumların tıbbi olarak kullanıldığını ve eğlence amaçlı bir uyuşturucu olarak görülmediğini öne sürüyor.

Örneğin, Romalı yazar ve doğa bilimci Yaşlı Plinius (MS 23’ten 79’a kadar yaşadı), tohumların “deliliğe ve baş dönmesine neden olabileceğini” yazmıştı.

Groot, “Çalışmamız, arkeobotanik topluluklarda doğal olarak bulunan bir yabani ot ile insanlar tarafından kasıtlı olarak kullanılan bir bitki arasındaki ayrımın nasıl yapılacağı tartışmasına katkıda bulunuyor.” diyor.

“Gelecekteki kara banotu buluntularının, buluntunun bağlamı ve diğer şifalı bitkilerle ilişkisi dikkate alınarak incelenmesi gerektiğini savunuyoruz.”

Live Science. 8 Şubat 2024.

Makale: Groot M, van Haasteren M, Kooistra LI. 2024. Evidence of the intentional use of black henbane (Hyoscyamus niger) in the Roman Netherlands. Antiquity: 1-16.