Roma Kalesinde Fallus ve Yüz Oyması Ortaya Çıktı

Şiddetli yağmurlar, İspanya’daki Roma kalesindeki antik fallus, bereket boynuzu ve ‘heybetli’ yüz oymalarını ortaya çıkardı.

Bir yağmur fırtınası, İspanya’da birinci yüzyıldan kalma bir kalede antik Roma dönemine ait bir fallus, yüz ve boynuz biçimli kap gibi taş oymaları ortaya çıkardı.

Oymalar, Akdeniz kıyısında, günümüzün Benidorm bölgesinde MÖ 1. yüzyıla tarihlenen bir kale olan Tossal de La Cala’da ortaya çıktı.

Oymalar aslında ilk olarak Ocak 2020’de tespit edilmiş olsa da, Benidorm şehrinden yapılan açıklamaya göre, bunların korunmasını sağlamak için şehir yetkilileri ve arkeologlar 19 Mayıs 2023’te açıklama yaptı.

(İlgili: Antik Roma’nın En Büyük Fallus Kabartması Bulundu)

Yüz, fallus ve bereket boynuzu, yaklaşık 57’ye 42 santimetre boyutlarında bir alana oyulmuştu. Ancak kazı başkanı Jesús Moratalla yaptığı açıklamada, kayanın bir kısmının eksik olduğu düşünüldüğünde oymaların aslında daha büyük bir alanı kaplamış olabileceğini söylüyor.

Benidorm’daki tarihi ve kültürel mirastan sorumlu meclis üyesi Ana Pellicer yaptığı açıklamada, üçlü oymanın “eskiden Roma kontrolü altındaki bölgelerde benzer gravür ve kabartmalara dair bilinen hiçbir referans olmadığı için” benzersiz olduğunu söylüyor.

Oxford Üniversitesi’nden klasik arkeoloji alanında doktora sahibi olan ve kazılarda yer almayan Katherine Halcrow, oymaların sembolik anlamlarına dikkat çekiyor. Halcrow, hem bereket boynuzunun hem de fallusun geleneksel olarak iyi şans, koruma ve bolluğun habercisi olarak görüldüğünü söylüyor.

“Özellikle fallus, apotropaik bir işleve sahipti, yani işlevi kötülüğü bölgeden ve onunla ilişkili insanlardan uzaklaştırmaktı.”

Fallusun koruyucu nitelikleri antik Romalı yazarlar Marcus Terentius Varro (MÖ 116 ila 27 arasında yaşadı) ve Yaşlı Plinius (MS 23 ila 79) tarafından tasdik edilmişti.

Halcrow, “Yeni keşfedilen oymada, yüzün iki gözü izleyiciye doğru bakıyor; bu muhtemelen, hakimiyet ve açıklık hissini vurgulamak için profilden ziyade önden bir poz kullanan zanaatkar tarafından verilen kasıtlı bir bakış açısıydı. Koruyucu ve heybetli olması gerekiyordu.” diyor.

“Avrupa’da Roma dönemine tarihlenen antik fallik oymalar yaygın, ancak bu oymanın bilinen başka bölgesel, karşılaştırılabilir öncülleri yok. İkonografi ve sembolizm, Roma sanat eserleri için nadir değil, ancak ortam dahil olmak üzere diğer unsurlar nadir. Kabartma muhtemelen eksik olduğundan, diğer semboller veya bağlamsallaştırıcı öğeler kaybolmuş olabilir.”

Tossal de La Cala’da 1940’larda kazılar başladı. Alicante Üniversitesi, 2013’ten beri antik kaledeki operasyonları denetliyor.

Castellum olarak bilinen bu tür küçük kale, deniz saldırıları için İspanya’nın Alicante yakınlarındaki sulara bakan bir gözetleme kulesi görevi görüyor olmalıydı. İber Yarımadası’nda MÖ 80 ve MÖ 72 yılları arasında Roma Cumhuriyeti’ne karşı yürütülen Sertorian Savaşlarının lideri ve Romalı bir asi olan Quintus Sertorius’un komutası altında MÖ 77’de inşa edildi.

Arkeologlar, artık bu keşifler kamuoyuna duyurulduğu için, maksimum güvenlikle sergilenmesine izin verecek çözümler aramayı umuyor.

Live Science. 27 Mayıs 2023.