Roma İmparatorluğu Çok Uzaklardan Kereste Getiriyordu

Araştırmaya göre Antik Romalılar, imparatorluklarını inşa etmek için uzun mesafeli kereste ticareti yapıyordu.

Balta izleri tahtalar üzerinde görülebilir. C: Bernabei, al., 2019.

Antik Roma’nın kereste gereksinimleri muazzam büyüklükte ve karmaşıktı. Roma İmparatorluğu etrafındaki çeşitli yerlerden ve ötesinden farklı ağaç türleri, inşaat, gemi yapımı ve yakacak odun dahil birçok amaç için kullanılıyordu.

Ancak ne yazık ki, Antik Roma’daki kereste ticareti, analiz için uygun durumda çok az odun bulunduğundan pek bilinmiyor.

Yapılan yeni araştırmada Bernabei ve arkadaşları, sıra dışı iyi korunmuş Antik Roma kereste örneklerinin kökenini belirledi ve kronolojisini başarıyla tarihlendirdi.

(İmparatorluk Dönemi Romalıların Çoğu Ortadoğu Kökenli Çıktı)

Bu çalışmada analiz edilen yirmi dört meşe kerestesi (Quercus türü), 2014-2016 yıllarında Roma’daki metro yapımı sırasında bulunmuştu. Bu keresteler, bir zamanlar cömertçe dekore edilmiş ve zengin bir mülke ait olan Sannio’nun bahçelerinde bir Roma portikosunun parçasıydı.

Araştırmacılar, her kereste için ağaç halkası genişliğini ölçtüler ve ortalama kronolojiyi belirlemek için istatistiksel testler yaptılar; bunlardan 13 tanesinin tarihini başarıyla belirlediler.

Meşe kerestelerin bir kısmı, portikonun temelinde in situ durumdaydı. C: Bernabei, al., 2019.

Araştırmacılar, keresteleri Akdeniz ve orta Avrupa meşe referans kronolojileriyle karşılaştırarak, Roma portiko kerestelerinde kullanılan meşe ağaçlarının 1700 kilometreden daha uzak olan doğu Fransa’daki Jura dağlarından alındığını buldular.

13 örneğin 8’inde mevcut olan kabuğun altındaki oduna göre, araştırmacılar bu meşe ağaçlarının MS 40 ila 60 yılları arasına tarihlendiğini ve tahtaların hepsinin komşu ağaçlardan geldiğini belirledi.

Kerestelerin boyutları ve kat ettiği geniş mesafe göz önüne alındığında, araştırmacılar Antik Romalıların (veya onların tüccarlarının), Akdeniz üzerinden ve daha sonra Tiber nehri üzerinden Roma’ya taşınmadan önce, muhtemelen kerestelerin Fransa’daki Saône ve Rhône nehirlerinden getirildiğini öne sürüyorlar.

Araştırmacılar, estetik bir işlev için özel olarak üretilmeyen, ancak portiko’nun temellerinde kullanılan bu keresteleri elde etmenin zorluğuna dikkat çekiyor. Bu da Antik Roma’nın lojistik organizasyonunun kayda değer olduğunu ve ticaret ağlarının oldukça gelişmiş olduğunu gösteriyor.

“Bu çalışma, Roma döneminde, kuzeydoğu Fransa’nın doğal ormanlık alanlarındaki odunların, Roma’nın merkezinde inşaat amaçlı kullanıldığını gösteriyor. 1700 kilometreden fazla olduğu hesaplanan mesafe, kereste boyutları ve yol boyunca tüm olası engellerle birlikte ulaşım araçları dikkate alındığında, araştırmamız, odunun Romalılar için önemini ve Roma toplumunun güçlü lojistik organizasyonunu vurguluyor.”


Phys. 4 Aralık 2019.

Makale: Mauro Bernabei, Jarno Bontadi, Rossella Rea, Ulf Büntgen, Willy Tegel. 2019. Dendrochronological evidence for long-distance timber trading in the Roman Empire. PLoS ONE.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login