Pompeii’nin Hamam Freskleri, Cinselliğe Dair Bilgiler Veriyor

Antik Romalıların cinselliğe bakış açısı günümüzden oldukça farklıydı ve buna dair birçok temsil Pompeii’nin duvarlarında görülebilir.

Banliyö Hamamları, artık savunma amaçlı kullanılmadıkları bir dönemde şehir surlarının hemen dışında bulunuyordu. C: Wikimedia Commons

Özellikle banliyö hamamlarındaki freskler, Romalıların cinsel yaşamlarını çeşitli şekillerde gözler önüne seriyor.

Şehrin Kapıları Dışındaki Hamam

Banliyö Hamamları, Pompeii’nin Batı kapısındaki Deniz Kapısı’nın batısında yer alıyor. Stabian Hamamları ve Forum Hamamları gibi diğer hamamların aksine bu hamamlar özeldi. Bu hamamlar, diğerlerinden daha sonra, muhtemelen Tiberius’un hükümdarlığı sırasında (MS 14-37) inşa edildikleri için, artık savunma amaçlı kullanılmayan şehir kapılarının dışında yer alıyordu.

(İlgili: Pompeii’de ‘Mastürbasyon Yapan Adam’ın Gerçek Hikayesi Ne?)

Hamam kompleksi, üç seviyede düzenlenmiş olup, MS 79’da Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla yüzyıllar boyunca dünyadan kaybolan şehri ziyaret eden turistler tarafından görülebiliyor. Kompleksteki tüm odalar, Napoli Körfezi’ne bakan pencerelere sahipti. Ziyaretçiler için soğuk banyolar (Frigidarium) için iki oda, ziyaretçilerin sıcaklık değişikliğine uyum sağlamasına yardımcı olan ılık banyo (Tepidarium) ve sıcak banyo (Calidarium) dahil çeşitli banyo seçenekleri bulunuyordu.

Banliyö hamamındaki freskler pek çok cinsel eylem biçimini gösteriyor, fakat bunlardan bazıları Roma toplumu tarafından yanlış bulunuyordu. C: Wikimedia Commons

Ancak cinsel içerikli sahneler açısından, aksiyon giriş holünün ardından gelen soyunma odasında (apodyterium) yer alıyordu. Bu odanın duvarları, son derece erotik içerikli sekiz fresk ile dekore edilmişti. Bu tasvirlerin tam amacı belirsiz. Bazıları, bu tür yerlerde sıklıkla gerçekleşen fuhuşu ima eden bir tür reklam veya ipucu olduklarına inanıyor. Ancak, diğerleri, bunların sadece Romalıların hoşlandığı türde sahneleri gösteren dekorasyonlar olduğunu düşünüyor.

Her resmin altında bir numara bulunan kutu resmi vardı. Bu kutuların bir zamanlar ahşap raflara yerleştirilen ve ziyaretçilerin kıyafetlerini saklamak için kullanılan gerçek kutular olabileceği düşünülüyor.

Roma Cinselliği: Ne Kabul Edilirdi ve Ne Tasvir Edilirdi?

Romalıların seks konusunda bugünkü toplumumuz kadar utangaç olmadığı oldukça iyi biliniyor. Eski Roma imparatorluğunun çeşitli arkeolojik alanlarından elde edilen nesneler, sanat eserleri, edebiyat ve yazıtlar, onların erotik eğilimleri hakkında bize açık bir fikir veriyor. Ancak, Romalıların seks konusunda “her şey serbest” bir tutuma sahip oldukları düşünülse de, gerçekte cinsel davranışları yöneten çeşitli sosyal normlar ve yasal düzenlemeler vardı.

Örneğin, Romalı erkeklerin hem kadın hem de erkek partnerlerle seks yapmaları sosyal olarak kabul edilir ve hatta beklenirdi. Ancak, bunun kuralları vardı. Erkekler, “aktif” veya “penetratif” rolü korudukları sürece diğer erkeklerle seks yapabilirlerdi. Bu, onların erkekliklerini korurdu. Ancak, “pasif” bir rol ararlarsa ya da kadınlara veya diğer erkeklere oral seks yaparlarsa, erkeklikleri sorgulanır ve efemine olarak etiketlenebilirlerdi.

Roma sanatı pek çok cinsel eylemi tasvir ediyordu, ama bunların hepsi toplumun genelinde kabul görmüyordu. C: Wikimedia Commons

Açıkçası, tüm bunlar cinsel bir çifte standarda işaret ediyor, çünkü bir erkeğin oral seks yapması, kadınların aynı hizmeti vermesinden daha az kabul edilebilir görülüyordu.

Dolayısıyla, sanatta tasvir edilen birçok “anormal” cinsel eylem vardı. Ancak, bir şeyin sanatta yer alması, onun gerçekte teşvik edildiği veya kabul edildiği anlamına gelmez. Bu nedenle, Pompeii gibi yerlerde korunan erotik malzemeleri incelerken dikkatli olmalıyız, çünkü bunlar gerçekte neyin izin verildiğini temsil etmeyebilir.

Bunun bir örneği banliyö hamamlarındaki birkaç freskte görülebilir. Bir freskte, bir adam bir kadına oral seks yaparken görülüyor ve bu gerçekte hoş karşılanmazdı.

Roma toplumunda eşcinsel eylemlere izin veriliyordu ve bekleniyordu, fakat bunun bazı kuralları vardı. C: Wikimedia Commons

Başka bir örnek ise iki erkek ve bir kadın arasında üçlü ilişkiyi gösteren bir freskte görülebilir. Resimde, kadın arkadan bir erkek tarafından penetre ediliyor ve bu erkek de arkasında bir başkası tarafından penetre ediliyor.

Pompeii ve diğer Roma siteleri ilk kazıldığında, daha erotik nesneler ve görüntüler, müstehcen olmaları nedeniyle kilit altına alınmış veya sansürlenmişti. Ancak bugün, Pompeii’yi ziyaret edenler, bu eserleri tüm yaratıcı ihtişamıyla görebilirler.


IFL Science. 3 Ağustos 2024.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login