Pınarbaşı Kayaaltı Sığınağında 2024 Yılı Kurtarma Kazıları Başladı 

Karaman’da yer alan ve Epipaleolitik döneme tarihlenen Pınarbaşı kayaaltı sığınağında 2024 yılı kurtarma kazıları başladı.

Karaman ili merkez ilçesine bağlı Süleymanhacı Köyü yakınlarında yer alan Pınarbaşı arkeolojik sit alanında Karaman Müzesi Müdürlüğü başkanlığında, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Arkeoloji Bölümü, Tarihöncesi Arkeolojisi A.B.D. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Mustafaoğlu’nun bilimsel danışmanlığında, ulusal ve uluslararası üniversitelerden gelen uzman ve öğrencilerin katılımlarıyla 8 Temmuz 2024 tarihinde kurtarma kazıları başlatıldı.

Kazılar, Epi-paleolitik dönem seviyelerini barındıran kayaaltı sığınağında ve artık kurumuş olan eski Hotamış gölüne doğru uzanan üzerinde kronolojik olarak Selçuklu, Bizans, Erken Tunç Çağı ve Erken Neolitik Dönem yerleşim izlerinin tespit edildiği höyükte yoğunlaşıyor.

(İlgili: Pınarbaşı Kazılarında 16.000 Yıllık Mezarlık Bulundu)

Genel olarak bakıldığında Pınarbaşı, hem 1994, 1995; 2003-2004 kazıları hem de 2022 ve 2023 yılı kazılarıyla Anadolu platosunda kazısı yapılmış çok az sayıdaki Epi-paleolitik dönem yerleşimden biri ve elde edilen mevcut en erken tarihler doğrultusunda (MÖ 14.000-11.000) dönemin geç evreleri ile karakterize.

Özellikle Orta Anadolu ve Bereketli Hilal arasındaki insan hareketliliğine dair veriler sunmasının yanı sıra, yaşam için uygun çevresel koşullara sahip Pınarbaşı, Geç Pleistosen/Erken Dryas döneminde Orta Anadolu platosunun yüksek kesimlerindeki olası yerleşimlerin ve Holosen başlarındaki yerleşik hayata geçiş izlerinin belgelenmesi bağlamında da büyük öneme sahip.

Ayrıca, daha önceki yıllarda yapılan kazılarda açığa çıkarılan mezarlarda tespit edilen iki bireye ait iskelet kalıntıları ve 2022 ve 2023 yılı kazılarında tespit edilen insan kemiği buluntuları göz önünde bulundurulduğunda, Pınarbaşı’nda kazısı yapılan seviyelerin Anadolu’nun en eski mezarlık alanı niteliği gösterdiği düşünülüyor.

Önceki kazılarda tespit edilen mezardaki kemiklerin aDNA analizleri, Pınarbaşı’nın Konya Boncuklu Höyük’te tespit edilen Erken Neolitik dönem topluluğu ile genetik bir akrabalığa sahip olduğunu göstermişti. Özellikle balıklar, su kuşları, koyunlar ve sığırlar olmak üzere Pınarbaşı topluluğu tarafından tüketilen hayvan türleri üzerine yapılan stronsiyum izotop çalışmaları da, Konya Ovası’ndaki insan hareketliliklerinin ya da ilişkilerinin diğer kanıtlarını sunuyor.

Bu verilere ek olarak, kazılarda tespit edilen obsidiyen ve deniz kabukluları, Pınarbaşı insan gruplarının Geç Pleistosen-Erken Holosen Dönemde Kapadokya ve Doğu Akdeniz bölgelerini de içeren oldukça uzak iletişim ağlarına sahip olduğunu gösteren önemli buluntular olarak nitelendiriliyor.